2023-03-20

Jak ubezpieczyć dzieła sztuki?

Dowiedz się, jak ubezpieczyć swoją kolekcję obrazów.

Jak ubezpieczyć dzieła sztuki?

Wytwory artystyczne, takie jak obrazy znanych malarzy, rękopisy wybitnych twórców literackich lub inne przedmioty o wartości kolekcjonerskiej i historycznej mogą być wyceniane na niebotyczne sumy! Nic więc dziwnego, że ubezpieczenie obrazów czy innych dzieł sztuki wymaga specjalnej wiedzy i ostrożnego podejścia do tematu. W większości przypadków wiąże się to z licznymi konsultacjami rzeczoznawców i ekspertów dziedziny.

Potrzeba ubezpieczenia dzieł sztuki przeważnie jest sygnalizowana przez instytucje dysponujące dużymi zbiorami – głównie galerie i muzea. Zdarza się jednak, że pasjonaci i kolekcjonerzy posiadają takie przedmioty w swoich domach. Jak ubezpieczyć dzieła sztuki w ramach prywatnej kolekcji lub organizując wystawę? Która polisa zapewni maksymalne bezpieczeństwo eksponatom? Na te i inne towarzyszące zagadnieniu pytania odpowiadamy w tym artykule. Sprawdź, co warto wiedzieć o ubezpieczeniu dzieł sztuki!

Dzieła sztuki – czym są dla ubezpieczyciela?

Każde towarzystwo ubezpieczeniowe, które umożliwia ubezpieczenie dzieł sztuki, ma nieco inną definicję dla tego typu przedmiotów. Zwykle będą one traktowane jako mienie o wysokiej wartości artystycznej, kolekcjonerskiej lub historycznej. Ubezpieczenie dzieła sztuki w większości przypadków będzie dla ubezpieczyciela tym samym, co ochrona każdej innej ruchomości domowej. Tę zapewnić może odpowiednia polisa mieszkaniowa, w której jako ruchomości zostaną wymienione posiadane przedmioty.

Czym natomiast są dla ubezpieczyciela ruchomości domowe? W odróżnieniu od elementów stałych stanowią wszystkie przedmioty, które można wynieść z domu bez użycia narzędzi i konieczności demontażu. Są to zatem m.in.: telewizory, laptopy, meble, sprzęt medyczny/sportowy, a także inne przedmioty codziennego użytku. Mienie ruchome może podlegać zniszczeniu w wyniku zdarzeń losowych, przepięcia, dewastacji lub zostać skradzione podczas włamania. Do ruchomości domowych z całą pewnością zaliczyć można wszelkiego typu dzieła sztuki.

Co może być uznane za dzieło sztuki?

Definicja dzieła sztuki może być bardzo rozległa. Dlatego warto upewnić się, jak ten termin interpretuje dane towarzystwo. Co może być potencjalnie traktowane jako dzieło sztuki? Za tego typu wartościowe wytwory artystyczne sztuki uważa się m.in.: obrazy, kolaże, malowidła, witraże, grafiki, rysunki, fotografie, meble, rękopisy, książki, porcelanę i ceramikę, rzeźby, posągi i instalacje, trofea, broń, kolekcje monet i znaczków, pocztówki, ubrania, gobeliny, dywany itp. 

Aby dany przedmiot został uznany za dzieło sztuki, musi także wykazywać się odpowiednim pochodzeniem: jego autorem jest znany artysta lub artystyczny kolektyw oraz wartością i autentycznością – te kryteria ocenia rzeczoznawca. Bez jego opinii oraz wyceny towarzystwo może odmówić ubezpieczenia przedmiotu.

Jak ubezpieczyć dzieła sztuki z polisy mieszkaniowej?

Dla określenia wartości, a w dalszej perspektywie ubezpieczenia dzieł sztuki mogą być stosowane odrębne kryteria, uwzględniające ich wartość materialną, artystyczną i historyczną. Takie przedmioty znacznie trudniej objąć ochroną polisową niż choćby meble czy telewizor. Do ubezpieczenia niektórych dzieł sztuki wymagana będzie bowiem profesjonalna wycena rzeczoznawcy.

Jeśli konkretne dzieło lub cały zbiór posiada trudną do oszacowania wartość, to jego ochrona od kradzieży w ramach ubezpieczenia nieruchomości okaże się często niemożliwa. Zwykle w wyłączeniach odpowiedzialności wymieniane są właśnie antyki, kolekcje obrazów czy dzieła sztuki, które napotykają trudności w wycenie. Dlatego przed podpisaniem umowy, warto dokładnie zapoznać się z OWU (Ogólnymi Warunkami Ubezpieczenia).

Szukasz polisy, która zabezpieczy Twoje obrazy, rzeźby lub inne przedmioty o wartości artystycznej? Skorzystaj z kalkulatora ubezpieczenia domu i mieszkania!

Warto wiedzieć!

Wysokość odszkodowania za dzieła sztuki jest uzależniona od tego, jaką sumę ubezpieczenia ustalimy przy zakupie ubezpieczenia. Na maksymalną rekompensatę możemy jednak liczyć tylko w przypadku całkowitego zniszczenia mienia, np. w wyniku pożaru.

Przykład 1:

Adam był dumny ze swojej kolekcji cennych obrazów, które przechowywał w swoim mieszkaniu. Zdecydował się ubezpieczyć te dzieła sztuki z polisy mieszkaniowej, aby mieć dodatkową ochronę. Ustalił wysoką sumę ubezpieczenia, aby w razie szkód otrzymać odpowiednie odszkodowanie.

Niestety, pewnego dnia doszło do pożaru w jego mieszkaniu. Ogień rozprzestrzenił się szybko i zniszczył większość obrazów w kolekcji Adama. Zrozpaczony, zgłosił szkodę do swojego ubezpieczyciela, licząc na rekompensatę zgodnie z polisą mieszkaniową.

Po weryfikacji zgłoszenia ubezpieczyciel przeprowadził oględziny i stwierdził, że większość dzieł sztuki Adama uległa całkowitemu zniszczeniu. Zgodnie z umową ubezpieczenia, Adam otrzymał maksymalną rekompensatę za straty, uwzględniającą ustaloną sumę ubezpieczenia.

Wysokość odszkodowania pozwoliła Adamowi na odbudowę kolekcji i kontynuację pasji artystycznej. Ten przykład pokazuje, że dobrze ustalona suma ubezpieczenia i polisa mieszkaniowa mogą zapewnić właścicielom dzieł sztuki ochronę finansową w razie całkowitego zniszczenia mienia.

Ubezpieczenie dzieł sztuki z prywatnej kolekcji lub w ramach wystawy

W przypadku bardzo kosztownych zbiorów złożonych z wielu dzieł sztuki mamy zwykle do czynienia z majątkiem znajdującym się w muzeach lub galeriach – wówczas dany oddział może objąć je ochroną w ramach ubezpieczenia majątku firmy lub polisy dedykowanej. Znalezienie właściwej ochrony dla kosztownego mienia artystycznego będzie procesem indywidualnym. Ubezpieczenie dzieł sztuki może odbywać się więc na różne sposoby – przez muzeum, jeśli wypożyczamy je na czas ekspozycji lub indywidualnie z polisy mieszkaniowej.

Oferty ubezpieczeń dzieł sztuki skierowane są zarówno do prywatnych kolekcjonerów, jak i do instytucji gromadzących zbiory i organizujących wystawy. Co może być potrzebne do ubezpieczenia dzieł sztuki w ramach wystawy lub prywatnej kolekcji? W zależności od wymogów ubezpieczyciela mogą to być na przykład:

  • wykaz ubezpieczanych dzieł (wraz z wartościami),
  • warunki transportu/magazynowania i pakowania dzieł,
  • warunki miejsca odbywania się wystawy,
  • adres miejsca ubezpieczenia (prywatnej ubezpieczenie majątku),
  • informacja o zabezpieczeniach antykradzieżowych.

Czy wiesz, że…

W 2021 roku doradca multiagencji CUK ubezpieczył wystawę 55 dzieł artystycznych Zdzisława Beksińskiego. Obrazy wymagały szerokiego zakresu ochrony, a także pozyskania szczegółowych informacji dotyczących m.in. środków transportu, konwojentów, eskorty policji oraz zabezpieczeń podczas ekspozycji. Formalności związanych z ubezpieczeniem wystawy podjął się wówczas oddział CUK w Ciechanowie. Suma ubezpieczenia eksponatów wyniosła blisko 20 mln złotych!

Co obejmuje ubezpieczenie dzieł sztuki?

Standardowa ochrona eksponatów obejmuje zdarzenia losowe, czyli m.in. pożar lub zalanie zarówno w przypadku trzymania ich w domu, jak i podczas organizacji wystawy. Zakres ubezpieczenia niektórych dzieł sztuki czy kolekcji może być  jednak rozszerzony. Po dokładnej analizie potrzeb danego zbioru ochrona może obejmować również kradzież z włamaniem i rabunek, a także ryzyko dewastacji.

Niezwykle ważne w przypadku wartościowych zbiorów będzie też ubezpieczenie dzieł sztuki w transporcie. Eksponaty mogą zyskać ochronę na czas relokacji – zarówno będąc przewożonymi w miejsce wystawy, jak i w drodze powrotnej np. do muzeum czy prywatnej posesji. Indywidualnie dobrane zapisy w polisie mogą poszerzyć natomiast ochronę ubezpieczeniową o szkody powstałe w trakcie załadunku i rozładunku oraz w czasie postoju środka transportu, w którym przewożone są dzieła sztuki.

Od czego zatem może chronić ubezpieczenie dzieł sztuki? Przede wszystkim od szkód powstałych w wyniku poniższych zdarzeń:

  • kradzież z włamaniem (pod warunkiem potwierdzenia śladów włamania);
  • kradzież bez śladów włamania;
  • zalanie;
  • pożar;
  • uszkodzenie podczas akcji ratowniczych;
  • stłuczenie elementów szklanych;
  • uderzenie pioruna, huragan itp.

Jakich dzieł sztuki nie można ubezpieczyć i kiedy występują wyłączenia?

Szukając ochrony dla przedmiotów artystycznych, warto pamiętać o istnieniu dzieł, które przysporzą nam nieco więcej problemów niż choćby ubezpieczenie obrazu. Często są to bowiem obiekty nietypowe. Może się na przykład zdarzyć, że ubezpieczyciel odmówi objęcia ich ochroną. Z taką sytuacją spotkamy się często w przypadku dzieł sztuki nowoczesnej – te bywają bowiem tworzone z nietrwałych elementów, które szybko ulegną zniszczeniu.

Przykład 2:

Julia jest właścicielką unikalnej rzeźby nowoczesnej, która stanowi dumę jej kolekcji sztuki. Postanowiła ubezpieczyć to dzieło, aby chronić je przed potencjalnymi szkodami. Zgłosiła rzeźbę do ubezpieczyciela, licząc na objęcie jej ochroną.

Niestety, ubezpieczyciel odmówił ubezpieczenia. Wyjaśnił, że dzieła sztuki nowoczesnej, wykonane z nietrwałych materiałów, nie kwalifikują się do standardowego ubezpieczenia. Ze względu na ryzyko szybkiego zniszczenia takich dzieł, ubezpieczyciele często wykluczają je z polis.

Julia była zmuszona podjąć dodatkowe środki ostrożności, takie jak odpowiednie przechowywanie i zabezpieczenie, aby zminimalizować ryzyko potencjalnych szkód.

Do zniszczenia lub utraty przedmiotów może dojść także na skutek przechowywania w nieodpowiednich warunkach, poprzez narażenie dzieł sztuki na ryzyka związane z kradzieżą lub zjawiskami atmosferycznymi – w tej sytuacji możemy napotkać także na wyłączenia odpowiedzialności. Zwykle chodzi o zastosowanie odpowiednich zabezpieczeń w miejscu przechowywania eksponatów. Właśnie dlatego warto zapoznać się z wymogami, jakie ubezpieczyciel stawia nam przy zawarciu umowy, czytając OWU.

Przeczytaj też poradę: Wyłączenia w ubezpieczeniu domu i mieszkania.

To ważne!

Żadne towarzystwo ubezpieczeniowe nie podejmie się ochrony obrazów czy innych wytworów artystycznych posiadanych przez nas nielegalnie, np. dzieł sztuki zakupionych od paserów. Zawsze należy brać pod uwagę konieczność wyceny przedmiotu przez rzeczoznawcę – brak opinii i potwierdzenia autentyczności dzieła przez eksperta wykluczy możliwość ubezpieczenia.

Szukasz ubezpieczenia dzieł sztuki? Skorzystaj z oferty CUK!

Wiesz już, jakie kryteria brane są pod uwagę przy ubezpieczaniu dzieł sztuki i co obejmuje tego typu ochrona. Nie zwlekaj i wykup polisę już dziś! Obecnie ubezpieczenie dzieł sztuki oferują np. towarzystwa PZU i Warta. Przed wykupieniem ochrony musisz jednak określić, czy zrobisz to jako prywatny kolekcjoner, czy też dysponujesz większym zbiorem jako przedstawiciel instytucji. (W drugim przypadku skorzystaj z ubezpieczenia majątku firmy).

Nasi doradcy służą pomocą w dobraniu optymalnego rozwiązania. Wypełnij formularz na stronie, skorzystaj z kalkulatora ubezpieczeń nieruchomości lub zapytaj o ubezpieczenie dzieł sztuki w najbliższej placówce CUK!

FAQ — najczęściej zadawane pytania:

  • 1
    Czym są ruchomości domowe dla ubezpieczyciela?

Z ubezpieczeniowego punktu widzenia ruchomości domowe stanowią tę własność ubezpieczonego, którą można wynieść z domu bez użycia narzędzi. Te przedmioty nie są ani wbudowane, ani też wmontowane w sposób stały w ubezpieczaną nieruchomość. Ruchomościami domowymi możemy zatem nazwać np. urządzenia domowe, meble, odzież, przedmioty codziennego użytku, pieniądze, dzieła sztuki, sprzęt: elektroniczny/muzyczny/komputerowy/fotograficzny/medyczny itp.

  • 2
    Czy można ubezpieczyć gotówkę trzymaną w domu?

Tak. Gotówka może być zaliczona w ubezpieczeniu do ruchomości domowych. W praktyce od kradzieży z włamaniem można ubezpieczyć zarówno wszystkie elementy stałe, jak i ruchomości domowe. Z odmową wypłaty odszkodowania w przypadku kradzieży możemy się jednak spotkać wtedy, gdy gotówka będzie przechowywana w nieobjętej ochroną piwnicy lub innych niemieszkalnych budynkach na terenie posesji.

  • 3
    W jakim towarzystwie najlepiej ubezpieczyć mieszkanie?

O tym, gdzie najlepiej i najtaniej ubezpieczyć nieruchomość w potrzebnym zakresie przekonasz się, regularnie porównując oferty wielu towarzystw. Propozycje od wiodących ubezpieczycieli poznasz natomiast, wykorzystując nowoczesny kalkulator ubezpieczenia domu i mieszkania online. Wystarczy, że uzupełnisz dane dotyczące Twojej nieruchomości, by już po chwili cieszyć się dokładną wyceną najbardziej atrakcyjnych ofert – sprawdź, jakie to proste!

Oceń artykuł

5.00
(2)

Wpisz datę końca polisy

  • przypomnimy Ci o zbliżającym się końcu ochrony
  • przedstawimy najszerszy zakres polisy w najlepszej cenie na rynku