W tym artykule:
- Czym jest zasiłek przedemerytalny i kto go wypłaca?
- Kiedy można przejść na zasiłek przedemerytalny?
- Warunki przyznania zasiłku przedemerytalnego
- Ile wynosi zasiłek przedemerytalny?
- Wniosek o świadczenie przedemerytalne i wymagane dokumenty
- Różnice między zasiłkiem a ochroną przedemerytalną
- Co zrobić w przypadku odmowy przyznania świadczenia?
- Kiedy zasiłek przedemerytalny może być zawieszony?
Prawo w Polsce stara się dostosowywać do różnych sytuacji życiowych osób w wieku okołoemerytalnym. Jedną z form pomocy jest zasiłek przedemerytalny, który przysługuje między innymi osobom zatrudnionym na umowę o pracę po likwidacji zakładu albo upadłości. Dowiedz się wszystkiego na temat warunków przyznania świadczenia.
Najważniejsze informacje:
- Zasiłek przedemerytalny to comiesięczne wsparcie z ZUS, które pomaga finansowo osobom w wieku okołoemerytalnym, które utraciły zatrudnienie lub źródło dochodu z niezawinionych przyczyn.
- Aby otrzymać zasiłek przedemerytalny, trzeba złożyć wniosek do ZUS-u ze stosownymi dokumentami potwierdzającymi spełnienie wszystkich warunków.
- Osoby, które pobierają świadczenie i jednocześnie planują dodatkowe zatrudnienie lub działalność, muszą na bieżąco kontrolować swoje przychody.
- Jeżeli ZUS odmówi przyznania świadczenia lub wyda niekorzystną decyzję, możesz odwołać się do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych za pośrednictwem ZUS.
Czym jest zasiłek przedemerytalny i kto go wypłaca?
Zasiłek przedemerytalny to rodzaj wsparcia finansowego, które ma na celu pomóc w utrzymaniu płynności finansowej aż do czasu, kiedy zostanie osiągnięty wiek emerytalny. Wypłacany jest każdego miesiąca, aby wypełniły lukę w budżecie domowym spowodowaną utraconym dochodem w trudnej życiowo sytuacji. Zasiłek przedemerytalny dla mężczyzn i kobiet jest bardzo ważnym świadczeniem, bo z reguły dotyczy osób w średnim wieku, które mogą mieć problem w znalezieniu nowego zatrudnienia. Dzięki temu mogą spokojnie doczekać emerytury, bez konieczności podejmowania niskopłatnych zleceń albo dodatkowych prac
Świadczenie jest wypłacane co miesiąc przez ZUS. Ma z góry określoną stałą wysokość (w większości przypadków) i raz na jakiś czas podlega waloryzacji. Warto zatem śledzić na bieżąco zmiany, które są ogłaszane np. na stronie internetowej ZUS-u. Przy okazji, może też Cię zainteresować artykuł na temat tego, czym jest emerytura bez lat pracy.
To ważne!
Jeśli zastanawiasz się nad kwestią zasiłku przedemerytalnego a emeryturą, to nie jest to samo. Stanowi on osobną formę wsparcia i jest skierowana głównie do osób, które z powodu niezawinionych okoliczności (np. likwidacji zakładu pracy), pozostały bez zatrudnienia, ale mają już długoletni staż pracy.
O tym, kiedy przysługuje zasiłek przedemerytalny, decydują warunki znajdujące się w przepisach prawa. Wszystkie niezbędne informacje na ten temat znajdziesz w ustawie z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz.U.2025.421 t.j.).
Uwaga:
Jest jeszcze jedna kwestia – zasiłek przedemerytalny a świadczenie przedemerytalne. Różnice między tymi rodzajami wsparcia są właściwie znikome, dotyczą bardziej nazewnictwa w przepisach prawa. Zasiłek był przyznawany na podobnych zasadach, a od 2004 roku zastąpiono go pojęciem świadczenia przedemerytalnego. Powszechnie stosuje się te nazwy zamiennie.
Kiedy można przejść na zasiłek przedemerytalny?
Jeśli zastanawiasz się, komu należy się zasiłek przedemerytalny, to istnieje kilka konkretnych grup osób w trudnej sytuacji zawodowej i życiowej określonych przez przepisy. Prawo do uzyskania świadczenia mają przede wszystkim:
- Pracownicy, którzy stracili pracę z winy zakładu – byli zatrudnieni na podstawie umowy o pracę minimum 6 miesięcy, a ich umowa została rozwiązana z przyczyn niezależnych od pracownika (np. likwidacja firmy, redukcja etatów).
- Osoby, które prowadziły pozarolniczą działalność gospodarczą (minimum przez 24 miesiące) i ogłosiły upadłość.
- Osoby, które pobierały rentę z tytułu niezdolności do pracy przez okres co najmniej 5 lat, a następnie straciły do niej prawo.
- Osoby, które pobierały świadczenie pielęgnacyjne albo specjalny zasiłek opiekuńczy przez co najmniej 365 dni, a następnie prawo to ustało.
- Pracownicy stoczni objęci ustawą o postępowaniu kompensacyjnym w podmiotach o szczególnym znaczeniu dla polskiego przemysłu stoczniowego oraz osoby wykonujące pracę szczególnie niebezpieczną dla zdrowia, o których mowa w ustawie o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest.
Aby złożyć wniosek o zasiłek przedemerytalny trzeba:
- zarejestrować się jako osoba bezrobotna,
- pobierać zasiłek dla bezrobotnych przez minimum 180 dni,
- nie odmawiać bez uzasadnienia przyjęcia zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych,
- spełnić wymóg terminu złożenia dokumentów nieprzekraczającego 30 dni od momentu wydania zaświadczenia przez urząd pracy z potwierdzeniem 180-dniowego okresu pobierania zasiłku dla bezrobotnych.
Wszystkie powyższe spełnione warunki przyznania zasiłku przedemerytalnego muszą być potwierdzone zaświadczeniem z urzędu pracy. Właśnie dlatego do złożenia wniosku o świadczenie trzeba się odpowiednio przygotować.
Zobacz też przydatny artykuł: Ile wynosi zasiłek pielęgnacyjny i jak go uzyskać?
Warunki przyznania zasiłku przedemerytalnego
O tym, kiedy można przejść na zasiłek przedemerytalny, decyduje kilka aspektów. Przede wszystkim musi być jasno określona przyczyna, którą obejmują przepisy prawa, w tym rozwiązanie stosunku pracy albo ustanie prawa do renty, zasiłku opiekuńczego czy świadczenia pielęgnacyjnego. Do tego trzeba spełnić warunki wiekowe oraz dotyczące długości stażu pracy. Wszystko jednak zależy od konkretnej sytuacji.
Uwaga:
Ważnym warunkiem zasiłku przedemerytalnego jest opłacanie składek na ubezpieczenie społeczne ZUS.
Dla osób, które chcą zabezpieczyć swój budżet na przyszłość, bardzo istotne są też informacje na temat tego, jak wygląda polski system emerytalny obecnie albo czym jest IKZE (Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego). Zawsze warto znać swoje prawa, a także zadbać o spokojne lata po zakończeniu pracy zawodowej.
Zwolnienie z pracy a zasiłek przedemerytalny
Stały zasiłek przedemerytalny ma pomóc osobom, które zostały zwolnione z pracy i pozostało im niewiele czasu do emerytury. Niestety nie jest on przyznawany automatycznie, bo trzeba jeszcze spełnić pewne warunki dotyczące wieku i stażu pracy. Na pewno jest to 180 dni pracy (przez ZUS nazywanym 6-miesięcznym okresem zatrudnienia).
Aby otrzymać świadczenie po rozwiązaniu zatrudnienia z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, wystarczy spełnić jedno z poniższych wymagań:
- Wariant 1 – w dniu rozwiązania umowy o pracę z powodu likwidacji lub niewypłacalności pracodawcy (w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych) osoba była zatrudniona przez co najmniej 180 dni, ma ukończone 56 lat (kobiety) i 61 lat (mężczyźni), a staż pracy uprawniający do emerytury wynosi 20 lat (kobiety) i 25 lat (mężczyźni).
- Wariant 2 – w dniu rozwiązania umowy o pracę z przyczyn dotyczących zakładu pracy (zgodnie z ustawą o promocji zatrudnienia) osoba była zatrudniona przez co najmniej 180 dni, miała ukończone co najmniej 55 lat (kobiety) i 60 lat (mężczyźni) oraz posiadała okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 30 lat (kobiety) i 35 lat (mężczyźni).
- Wariant 3 – w dniu rozwiązania umowy o pracę z przyczyn dotyczących zakładu pracy osoba była zatrudniona przez co najmniej 180 dni oraz miała długi staż uprawniający do emerytury, czyli 35 lat (kobiety) i 40 lat (mężczyźni).
- Wariant 4 – do 31 grudnia poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy osoba była zatrudniona przez co najmniej 180 dni i miała wymagany staż pracy uprawniający do emerytury 34 lata (kobiety) i 39 lat (mężczyźni).
Uwaga:
Kwestia zasiłku przedemerytalnego a pracy z 6-miesięcznym okresem zatrudnienia może nie być zrozumiała dla wszystkich ubiegających się o to świadczenie. Liczy się do niego czas, w którym pobierany był zasiłek chorobowy i opiekuńczy. Tak samo jest z wynagrodzeniem za czas niezdolności do pracy. Nieco inaczej jest w przypadku urlopu bezpłatnego. Jeśli jest wystąpił on w trakcie pracy (np. pracownik po przepracowaniu roku przeszedł na urlop bezpłatny trwający 3 miesiące, a następnie wrócił na 2 miesiące do pracy), liczy się do 6-miesięcznego okresu zatrudnienia. Czas u ostatniego pracodawcy nie musi być ciągły, nieprzerwany.
Zobacz też: Zasiłek opiekuńczy – o czym należy pamiętać?
Zasiłek przedemerytalny a praca na własnej działalności gospodarczej
Kolejną grupą osób, które mogą ubiegać się o zasiłek przedemerytalny, są przedsiębiorcy, które prowadziły pozarolniczą działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych. Aby móc skorzystać z tego świadczenia, muszą one spełnić kilka istotnych warunków. Przede wszystkim powinny prowadzić swoją działalność gospodarczą przez co najmniej 24 miesiące i w tym czasie opłacać składki na ubezpieczenia społeczne. Chodzi o to, aby był to faktyczny, nieprzerwany okres aktywności zawodowej z pełnym zabezpieczeniem w ZUS.
Kluczowym wymogiem jest jednak to, że zakończenie działalności musi nastąpić w wyniku upadłości ogłoszonej przez sąd. To oznacza, że samo zamknięcie firmy z powodu kłopotów finansowych, przekazanie jej komuś innemu czy dobrowolne wykreślenie działalności z CEIDG nie daje prawa do świadczenia przedemerytalnego. Liczy się wyłącznie sytuacja, w której sąd wydał formalne postanowienie o ogłoszeniu upadłości firmy. Dopiero wtedy można mówić o spełnieniu przesłanki prawnej.
Tak jak w przypadku osób zatrudnionych o umowę o pracę, tak samo przedsiębiorcy muszą spełnić wiekowe wymagania zasiłku przedemerytalnego. W dniu ogłoszenia upadłości trzeba mieć ukończone 56 lat (kobiety) i mieć minimum 20-letni okres uprawniający do emerytury. W przypadku mężczyzn jest to kolejno 60 rok życia i okres 25 lat.
Uwaga:
Mimo zarejestrowanej działalności gospodarczej, nie każdemu przyznawany jest zasiłek przedemerytalny. Dla kogo może to problematyczne? Mamy tu na myśli przedsiębiorców, którzy zawiesili swoją działalność w trybie przewidzianym w przepisach. Ten czas nie wlicza się do okresu prowadzenia działalności, bo według prawa, jest to przerwa w stażu i opłacaniu składek na ubezpieczenie społeczne.
Zasiłek przedemerytalny dla pozostałych osób
Jeśli chodzi o kwestię tego, kiedy zasiłek przedemerytalny przysługuje osobom z ustalonym prawem do renty, powinny one pobierać ją nieprzerwanie przez 5 lat. Dodatkowo muszą być zarejestrowane w ciągu 30 dni od ustania tego przywileju jako osoba bezrobotna w urzędzie pracy. Tu również są pewne wymagania wiekowe. Zasiłek przedemerytalny należy się kobietom, które ukończyły co najmniej 55 lat i mają 20-letni okres uprawniający do emerytury oraz mężczyznom po 60. roku życia i 25-letnim okresem.
Te same warunki dotyczące wieku odnoszą się do osób, które pobierały świadczenie pielęgnacyjne, zasiłek dla opiekuna lub specjalny zasiłek opiekuńczy (na podstawie ustawy o świadczeniach rodzinnych). W tym przypadku konieczne są: podleganie danemu świadczeniu przez 365 dni, utrata do niego prawa, a następnie zarejestrowanie się w urzędzie pracy w ciągu 60 dni.
Ile wynosi zasiłek przedemerytalny?
Wysokość zasiłku przedemerytalnego w 2025 roku wynosi 1893,41 zł brutto, więc jest wyższe o blisko 90 złotych od poprzedniej obowiązującej stawki. Kwota jest określona w ustawie o świadczeniach przedemerytalnych i co do zasady ma jednolitą wartość dla wszystkich uprawnionych.
Wyjątkiem od tej reguły są osoby, którym zasiłek przedemerytalny został przyznany po utracie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Ile wynosi zasiłek przedemerytalny w ich przypadku? ZUS ustala kwotę na poziomie ostatnio wypłacanej renty, ale z pewnym ograniczeniem. Wysokość zasiłku przedemerytalnego nie może być wyższa ryczałtowa. Warto też pamiętać, że świadczenie przedemerytalne podlega waloryzacji.
W budżecie domowym mogą pomóc też inne rozwiązania, takie jak np. ubezpieczenie emerytalne.
Wniosek o świadczenie przedemerytalne i wymagane dokumenty
Aby otrzymać zasiłek przedemerytalny, trzeba zgłosić wniosek ESP. Możesz go pobrać przez Internet ze strony ZUS albo uzyskać osobiście w dowolnej placówce. Do wniosku trzeba dołączyć wiele dokumentów, m.in. informację dotyczącą okresów składkowych i nieskładkowych, świadectwo pracy, zaświadczenia z urzędu pracy. Wszystkie wymagania, które są uzależnione od indywidualnych przyczyn przejścia na to świadczenie, znajdziesz na stronie: https://www.zus.pl/swiadczenie-przedemerytalne.
Dokumenty możesz złożyć osobiście w dowolnym oddziale ZUS, za pośrednictwem operatora pocztowego albo przez PUE. Wniosek rozpatruje organ właściwy dla Twojego miejsca zamieszkania, co najczęściej trwa maksymalnie 30 dni. W razie nieprawidłowości, może być przeprowadzone tzw. postępowanie wyjaśniające.
Różnice między zasiłkiem a ochroną przedemerytalną
Ochrona przedemerytalna to uprawnienie wynikające z Kodeksu pracy. Chroni tych pracowników, którzy są już blisko wieku emerytalnego przed rozwiązaniem z nimi umowy o pracę. Zaczyna działać na 4 lata przed osiągnięciem wieku emerytalnego (pod warunkiem, że pracownik swoim stażem pracy spełnia warunki wymagane do uzyskania emerytury). Ochroną przedemerytalną objęte są zatem 56-letnie kobiety oraz 61-letni mężczyźni.
W tym czasie pracodawca co do zasady nie może wypowiedzieć pracownikowi umowy o pracę. Warto jednak wiedzieć, że ochrona przedemerytalna nie zawsze zadziała. Przykładem może być zwolnienie dyscyplinarne, ale nie tylko. Dotyczy to również pracowników, którzy uzyskali prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy albo zostali zwolnieni przez zakład pracy, który ogłosił upadłość lub likwidację.
Właśnie dlatego warto przyjrzeć się bliżej kwestii zasiłku przedemerytalnego a emerytury. Świadczenie ma pomóc takim osobom w zapewnieniu sobie środków do życia na kolejne miesiące, a nawet lata. Dowiedz się, kiedy na zasiłek przedemerytalny możesz przejść i czy spełniasz wszystkie warunki. Przy okazji dowiedz się, czym jest Otwarty Fundusz Emerytalny.
Co zrobić w przypadku odmowy przyznania świadczenia?
Jeśli nie zgadzasz się z decyzją ZUS w sprawie świadczenia przedemerytalnego, masz pełne prawo się od niej odwołać. Cała procedura jest dość prosta i nie wiąże się z żadnymi kosztami.
Odwołanie należy skierować do sądu okręgowego – sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, który jest właściwy ze względu na Twoje miejsce zamieszkania. Jednak ważne jest to, że odwołanie składasz w ZUS, a nie bezpośrednio w sądzie.
Możesz to zrobić na dwa sposoby:
- pisemnie, dostarczając odwołanie do najbliższej placówki ZUS albo wysyłając je pocztą,
- ustnie do protokołu, czyli zgłaszając się do oddziału ZUS, gdzie pracownik spisze Twoje odwołanie.
W odwołaniu trzeba podać numer decyzji i uzasadnienie.
Na złożenie odwołania masz miesiąc od dnia, w którym odebrałeś decyzję ZUS. Co ciekawe, możesz też odwołać się, jeśli ZUS w ogóle nie wydał decyzji w Twojej sprawie w ciągu 2 miesięcy od złożenia wniosku o zasiłek przedemerytalny.
Gdy złożysz odwołanie, ZUS w pierwszej kolejności ponownie przeanalizuje Twoją sprawę. Jeśli uzna, że masz rację, może samodzielnie zmienić albo uchylić decyzję. Powinno to nastąpić w ciągu 30 dni.
Kiedy zasiłek przedemerytalny może być zawieszony?
Przede wszystkim świadczenie przedemerytalne zostanie zawieszone, jeśli osoba osiągnie zbyt wysokie przychody z pracy zarobkowej albo innej działalności podlegającej obowiązkowym składkom na ubezpieczenia społeczne. Jeśli miesięczne przychody przekroczą tzw. graniczną kwotę przychodu, która wynosi 70% przeciętnego wynagrodzenia ustalanego przez Prezesa GUS, ZUS wstrzyma wypłatę świadczenia na czas przekroczenia tego limitu.
Świadczenie przedemerytalne zostanie również zawieszone w przypadku, gdy osoba pobierająca to świadczenie nabędzie prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy lub renty inwalidzkiej. To samo dotyczy sytuacji, w których zacznie pobierać rentę strukturalną albo świadczenie rentowe z instytucji zagranicznej.
Zasiłek przedemerytalny można też zawiesić samemu poprzez złożenie stosownego wniosku.
FAQ:
- 1Jaka jest podstawa prawna świadczeń przedemerytalnych?
Podstawą prawną zasiłków przedemerytalnych jest Ustawa z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych. Określa warunki nabywania i utraty prawa do świadczeń, zasady ich wypłaty oraz finansowania.
- 2Ile wynosi świadczenie przedemerytalne na rękę w 2025 roku?
Zasiłek przedemerytalny netto wynosi około 1500 zł.
Oceń artykuł
