2023-08-16

Klasyfikacja olejów silnikowych – jak wybrać właściwy?

Zastanawiasz się, jaki olej silnikowy wybrać? Podpowiadamy!

Klasyfikacja olejów silnikowych – jak wybrać właściwy?

Olej silnikowy odpowiada za poprawną pracę jednostki napędowej. Jego właściwy dobór i uzupełnianie zapewnia bezpieczeństwo całego układu. Dla wielu kierowców oznaczenia i podział tego typu substancji to nie do końca jasne zagadnienie. Pora upewnić się zatem, jakie są rodzaje olejów silnikowych. Bezpośrednio wpływają one bowiem na utrzymanie najważniejszych elementów pojazdu w dobrym stanie.

Z tego artykułu dowiesz się, jak wygląda klasyfikacja olejów silnikowych, a także, jaki olej wybrać do silnika benzynowego, z gazem bądź diesla. W poradzie wyjaśniamy również, na czym polega funkcja tej substancji oraz czym może skończyć się jazda bez oleju silnikowego. Przeczytaj tekst i rozszerz swoją wiedzę!

Za co odpowiada olej silnikowy?

Zadaniem oleju silnikowego jest redukcja tarcia w jednostce napędowej. Dzięki temu różne elementy w układzie takie jak tłoki, pierścienie, łożyska czy cylindry działają poprawnie. Oleje silnikowe schładzają ponadto wspomniane części i uszczelniają wymagane przestrzenie, zapewniając właściwe ciśnienie w cylindrze. Smar chroni też silnik przed korozją i zmniejsza ilość drgań. Żaden silnik spalinowy nie może funkcjonować zatem bez odpowiedniego oleju.

Nowoczesne oleje silnikowe mogą zawierać też dodatki, które:

  • wydłużają żywotność cieczy,
  • stabilizują lepkość mimo zmian temperatur,
  • zwiększają efektywność substancji smarującej,
  • redukują ilość osadów i neutralizują kwasy.

Właśnie dlatego tak istotne jest zapewnienie odpowiedniego poziomu smarowania. Należy wiedzieć też, jaki olej dobrać do silnika benzynowego, z gazem lub do diesla. Nie wolno zapominać też o kontroli filtra oleju, który zatrzymuje zanieczyszczenia przedostające się do układu smarowania w silniku.

Ważne!

Wybierając olej silnikowy do auta, zawsze należy kierować się zaleceniami producenta. Jeśli nabywamy samochód używany i nie wiemy, jaki olej był wcześniej stosowany, najbezpieczniej jest udać się na jego wymianę do serwisu, gdzie specjalista oceni stan silnika i wskaże, jakiego oleju warto używać.

Jakie są rodzaje olejów silnikowych i ich oznaczenia?

Wyróżnia się trzy podstawowe rodzaje olejów silnikowych. Są to:

  • Oleje mineralne  – otrzymywane z rafinowanej ropy naftowej;
  • Oleje półsyntetyczne – z surowców mineralnych i pochodnych ropy naftowej;
  • Oleje syntetyczne – nie zawierają cząstek mineralnych.

Klasyfikacja olejów silnikowych (SAE) – tabela:

Rodzaj oleju silnikowegoOznaczenie (specyfikacja)

Olej mineralny

15W-40, 15W-50

Olej półsyntetyczny

10W-40, 10W-60

Olej syntetyczny

0W-30, 0W-40, 5W-30, 5W-40, 5W-50

W powyższej tabeli znajduje się klasyfikacja dotycząca lepkości SAE opracowana przez Amerykańskie Stowarzyszenie Inżynierów Samochodowych. Pierwsze cyfry (przed literą W), określają lepkość oleju zimą. Można wyróżnić tutaj 6 niskotemperaturowych klas lepkości olejów silnikowych:

  • 0W → odpowiednie przy temperaturze wynoszącej nawet -35°C
  • 5W → zapewnia poprawną pracę w -30°C
  • 10W → 25°C
  • 15W → 20°C
  • 20W → -15°C
  • 25W → 10°C

Analogicznie: druga cyfra po literze W oznacza gęstość oleju w wysokich (letnich) temperaturach. W normie SAE stosowanych jest 8 takich oznaczeń: 8,12, 16, 20, 30, 40, 50, 60. W tym wypadku im wyższa druga cyfra, tym większa może być temperatura otoczenia, w której olej zagwarantuje jednostce odpowiednie smarowanie.

Jakościowa klasyfikacja olejów silnikowych

Kolejna klasyfikacja olejów silnikowych dotyczy natomiast jakości produktu. Została opracowana przez Europejskie Stowarzyszenie Producentów Silników (ACEA). Na jej podstawie można dowiedzieć się, jaki olej silnikowy wybrać do diesla (oznaczenie C) lub do silnika benzynowego (S). Oleje oznaczone są tutaj za pomocą dwóch liter: S lub C oraz drugiej – im jest wyższa, tym z wyższej jakości olejem mamy do czynienia.

  • ➢ Jaki olej dobrać do silnika benzynowego? Do wyboru będą oznaczenia: SA, SB, SC, SD, SE, SF, SG, SH, SI, SJ, SL oraz SM (im wyższa jakość, tym lepiej).
  •  
  • ➢ Jaki olej silnikowy wybrać do diesla? Silniki wysokoprężne będą miały oznaczenia: CA, CB, CC, CD, CE i CF, CF-4, CG-4, CH-4, CI-4 i CJ-4.

    Podział smarów ze względu na rodzaj silnika, w którym mogą być one stosowane:

    • klasa A – silniki benzynowe;
    • klasa B – silniki wysokoprężne w pojazdach osobowych i lekkich dostawczych do 3,5 tony;
    • klasa C – silniki benzynowe i wysokoprężne wyposażone w filtr cząstek stałych DPF, a także low SAPS i midSAPS;
    • klasa E – silniki wysokoprężne w pojazdach ciężarowych.
  • ➢ Jaki olej dobrać do silnika z gazem? Choć na rynku znajdują się produkty dedykowane, to zasadniczo możliwe jest stosowanie olejów uniwersalnych. W tym wypadku oleje przeznaczone do instalacji benzynowych oraz gazowych spełniają zwykle wymagania producentów aut różnych marek. Każdy olej nadający się do pojazdu z silnikiem benzynowym będzie zatem pasować do pojazdów z napędem LPG. Zawsze należy jednak zwracać uwagę na jakość produktu.

Warto wiedzieć!

Jeśli szukasz odpowiedniego smaru, możesz w łatwy sposób sprawdzić, jaki olej pasuje do silnika po numerze VIN swojego pojazdu. Taką usługę oferują często na swoich stronach internetowych producenci olejów. Tego rodzaju wyszukiwarka ułatwia sprzedaż właściwych produktów dla klientów odwiedzających sklep. Pamiętaj jednak, by upewnić się, że nabywasz produkt od zaufanych producentów!

Olej silnikowy w pojeździe – jak sprawdzić stan i ważność?

Kontroli oleju najlepiej jest dokonywać na zimnym silniku. Pomiar dokonany w ten sposób jest bardziej wiarygodny, ponieważ cały płyn zdążył już spłynąć do miski olejowej. Auto musi być też zaparkowane na płaskiej powierzchni. Następnie należy podjąć wskazane kroki:

  • 1
    Otwarcie maski i zlokalizowanie bagnetu (zwykle w okolicy pokrywy silnika).
  • 2
    Wyjęcie bagnetu, wytarcie jego końcówki do sucha.
  • 3
    Ponowne umieszczenie bagnetu w komorze silnika (musi wejść do końca).
  • 4
    Powtórne wyjęcie bagnetu i odczytanie poziomu oleju z wytartej uprzednio końcówki bagnetu.
  • 5
    Otrzymana ilość powinna mieścić się między poziomem minimum i maximum (połowa miarki jest zwykle wynikiem optymalnym).

Wielu kierowców zastanawia się też, czy olej silnikowy się starzeje. Choć takie substancje nadają się do długiego przechowywania, to producent zawsze ustala ich orientacyjną datę ważności. Przyjmuje się jednak, że smary mineralne powinny zachować właściwości przez minimum 5 lat, a syntetyczne nawet do 10 lat.

Sprawdź także: Co zrobić, gdy zapali się kontrolka silnika?

Czym grozi jazda bez oleju silnikowego?

Jazda bez oleju silnikowego może w krótkim czasie doprowadzić do poważnej awarii, której skutkiem jest nawet konieczność wymiany całego układu napędowego. Stan, w którym jazda bez oleju przyczynia się do poważnej usterki, nazywamy zatarciem silnika. Jest to uszkodzenie jednostki napędowej wskutek tarcia powstającego, gdy ilość oleju jest niewystarczająca. Trące o siebie elementy nagrzewają i ścierają się. Dochodzi w ten sposób do zniekształceń, a nawet stopienia elementów. Silnik zaczyna pracować z oporem, traci wydajność i stopniowo blokuje się. 

Więcej informacji w poradzie: Zatarty silnik – przyczyny, objawy i zapobieganie awarii.

Chroń pojazd odpowiednią polisą – sprawdź ofertę CUK!

Oprócz regularnych przeglądów pojazdu i ostrożnej jazdy niezwykle istotna dla każdego kierowcy jest ochrona ubezpieczeniowa. Pamiętaj zarówno o obowiązkowym ubezpieczeniu OC, jak i dobrowolnej polisie autocasco. Dodatkowo możesz rozszerzyć też swoją ochronę o assistance, dzięki któremu zyskasz kompleksowe wsparcie m.in. wówczas, gdy Twój pojazd ulegnie awarii na trasie. Wybrane ubezpieczenie wykupisz zdalnie, korzystając z następujących narzędzi online:

O wybrane ubezpieczenie komunikacyjne możesz zapytać również, odwiedzając jedną z ponad 500 placówek CUK w całej Polsce lub za pośrednictwem infolinii (22 27 00 337). Skontaktuj się z nami już dziś!

FAQ – najczęściej zadawane pytania:

  • 1
    Jaka jest różnica między 5W30 a 5W40?

Olej silnikowy 5W40 jest bardziej lepki w wyższych temperaturach. Dzięki temu będzie w nich lepiej smarował silnik niż olej 5W30. W niskich temperaturach zimą lepkość obu olejów będzie natomiast taka sama. Na olej 5W40 warto postawić wtedy, gdy auto jest używane do jazdy miejskiej (częste stanie w korkach), jazdy z wysokimi prędkościami lub w przypadku starszego pojazdu. Jeśli natomiast jeździsz spokojnie i cenisz sobie niskie spalanie paliwa, a także ekologię – wybierz olej silnikowy 5W30.

  • 2
    Czy można wlać olej 10W40 zamiast 5W30?

Zdania specjalistów są w tej kwestii podzielone. Większość skłania się ku tezie, że bezpieczniej dla silnika jest stosować zawsze ten sam typ oleju. Pojawiają się jednak opinie, że w skrajnych przypadkach oleje można ze sobą mieszać i dolewać, o ile mają identyczną lepkość i klasę jakościową. Zgodnie z klasyfikacją SAE oleje typu 10W40 oraz 5W40 są kompatybilne, a w ostateczności dolanie jednego do drugiego będzie lepszą opcją niż całkowity brak oleju. Jednak dla zachowania optymalnego bezpieczeństwa zawsze lepiej jest stosować dokładnie ten sam typ. 

  • 3
    Czy wymieniać olej co roku przy małym przebiegu?

Przebieg nie zawsze jest tutaj jedynym kryterium – liczy się też sposób eksploatacji auta, stan oraz typ silnika. W przypadku silników benzynowych większość producentów zaleca wymianę oleju co 12 miesięcy albo po przejechaniu 24 tys. km. W dieslach zwykle można spotkać się z zaleceniami wymiany oleju od 15 do 30 tys. km. Najbezpieczniej jest podjąć tę czynność podczas przeglądu, który uwzględni też wymianę filtrów oleju, powietrza czy kabinowego.

  • 4
    Czy po wymianie oleju można od razu jechać?

Należy najpierw uruchomić silnik ze świeżym olejem i sprawdzić, czy auto nie wysyła niepokojących sygnałów. Jeśli np. kontrolka ciśnienia oleju nie zgaśnie po około 5 s, należy sprawdzić filtr oleju, gdyż może okazać się wadliwy. Po dolaniu oleju warto też ponownie uruchomić silnik na ok. 30 s i skontrolować jego poziom. Jeśli będzie wystarczający – można od razu jechać. Jeżeli nie, trzeba poczekać, aż silnik przestygnie i dolać odpowiednią ilość.

Oceń artykuł

5.00
(4)

Oszczędź na OC/AC

wyceń i kup w 2 minuty

Numer rejestracyjny pojazdu
Data urodzenia właściciela pojazdu

Wpisz datę końca polisy

  • przypomnimy Ci o zbliżającym się końcu ochrony
  • przedstawimy najszerszy zakres polisy w najlepszej cenie na rynku