Ruch lewostronny – jak przygotować się do podróży i zadbać o bezpieczeństwo?

Planując podróż do kraju, w którym obowiązuje ruch lewostronny, warto wcześniej przygotować się na nowe zasady i zmienić swoje nawyki za kierownicą. Jazda „po drugiej stronie” może początkowo wydawać się nienaturalna, a nawet stresująca, dlatego kluczowe jest zrozumienie różnic, zapoznanie się z lokalnymi przepisami i odpowiednie nastawienie. W tym artykule podpowiemy, jak przygotować się do takiej podróży, na co zwrócić uwagę, by zapewnić sobie i innym bezpieczeństwo oraz jak uniknąć typowych błędów kierowców w krajach z ruchem lewostronnym.

Ruch lewostronny obowiązuje dziś w ponad 50 krajach na całym świecie i dla wielu podróżnych bywa sporym zaskoczeniem. Warto wiedzieć, że nie wszędzie zasady są identyczne — w niektórych krajach pierwszeństwo, oznakowanie czy lokalne przepisy mogą się różnić, dlatego przed wyjazdem warto zapoznać się z lokalnym kodeksem drogowym.

Charakterystyczne dla ruchu lewostronnego jest to, że kierownica w samochodach znajduje się po prawej stronie, a lewarek skrzyni biegów obsługujemy lewą ręką, co dla wielu kierowców wymaga chwili przyzwyczajenia. Skręcając na skrzyżowaniach, trzeba zachować szczególną ostrożność i pamiętać, że tor jazdy pojazdów i ruch pieszych są „odwrócone” względem tego, do czego jesteśmy przyzwyczajeni. Na przykład skręcając w lewo, wjeżdżamy na wewnętrzny pas jezdni, a nie zewnętrzny.

W wielu krajach, aby ułatwić turystom adaptację, na drogach maluje się dodatkowe oznaczenia na asfalcie, często z napisami „Look Right” lub „Look Left” na przejściach dla pieszych, przypominające, w którą stronę spojrzeć przed wejściem na jezdnię. Czasem w punktach wynajmu samochodów można też dostać naklejki na deskę rozdzielczą z hasłem „Keep Left” lub „Drive Left”, aby o tym nie zapominać. Warto więc być czujnym, obserwować oznaczenia i dać sobie czas na przyzwyczajenie — zwłaszcza w pierwszych godzinach podróży po drogach lewostronnych.

Lewostronny ruch drogowy ma swoje korzenie w dawnych zwyczajach i praktykach wojskowych, które sięgają jeszcze czasów średniowiecza. W Europie już w średniowieczu piesi i jeźdźcy poruszali się zazwyczaj lewą stroną drogi, co miało praktyczne uzasadnienie — większość ludzi była praworęczna, więc mijając kogoś z przeciwka łatwiej było sięgnąć po broń i bronić się lub uścisnąć dłoń, trzymając ją od strony przeciwnika. W XVI wieku papież Bonifacy VIII miał nawet formalnie nakazać poruszanie się po lewej stronie w Rzymie i okolicach.

Zmiana na ruch prawostronny zaczęła się pojawiać dopiero wraz z rozwojem dużych wozów konnych, szczególnie we Francji i w USA. Woźnice siedzący na lewym tylnym koniu w zaprzęgu mieli lepszą widoczność, gdy cały pojazd trzymał się prawej strony drogi, co stopniowo stało się normą. Po rewolucji francuskiej i w czasach napoleońskich ruch prawostronny został wprowadzony w wielu krajach Europy kontynentalnej jako symbol „nowego porządku” przeciwko monarchistycznym tradycjom.

Kraje pozostające pod silnym wpływem Wielkiej Brytanii, która konsekwentnie utrzymała tradycję lewostronną, nigdy nie zmieniły tej zasady. To dlatego dziś w Wielkiej Brytanii, Irlandii, Indiach, Australii czy Japonii nadal jeździ się po lewej stronie, a w pozostałej części świata — po prawej. Ta ciekawa mieszanka historii, tradycji i pragmatyzmu sprawiła, że na mapie świata do dziś funkcjonują oba systemy ruchu drogowego.

Prowadzenie samochodu w kraju z ruchem lewostronnym wymaga przede wszystkim koncentracji, cierpliwości i świadomości, że nasze nawyki mogą nam przeszkadzać. Najważniejsze to od początku trzymać się lewej strony jezdni i powtarzać to sobie zwłaszcza po włączeniu się do ruchu, na rondach czy po przerwach w jeździe. Pomocne mogą być naklejki lub kartki z napisem „Keep Left” umieszczone w widocznym miejscu.

Warto na początku wybierać mniej zatłoczone trasy i unikać godzin szczytu, aby mieć więcej czasu na reakcję. Na skrzyżowaniach i rondach dobrze jest zwalniać i dokładnie patrzeć w obie strony, bo pierwszeństwo bywa odwrotne niż w Polsce — np. na rondzie ustępujemy pojazdom nadjeżdżającym z prawej, ale poruszającym się zgodnie z ruchem wskazówek zegara.

Jeśli wynajmujesz samochód, wybierz model z automatyczną skrzynią biegów — wtedy nie musisz dodatkowo uczyć się zmiany biegów lewą ręką. Dobrze także pamiętać o lusterkach - często trzeba je inaczej ustawić, by widoczność była optymalna. Przed pierwszym dniem jazdy warto zapoznać się z lokalnymi znakami i ograniczeniami prędkości, które w niektórych krajach podawane są w milach, nie kilometrach.

Podczas jazdy zachowaj spokój, nie spiesz się i staraj się przewidywać sytuacje na drodze. Daj sobie czas na przyzwyczajenie — po kilku godzinach lub dniach jazda po lewej stronie stanie się znacznie bardziej naturalna.

Zobacz również - Rejestracja anglika w Polsce - jak to zrobić? 

Planując podróż do kraju z ruchem lewostronnym, warto przygotować się jeszcze przed wyjazdem, aby uniknąć stresu i niespodzianek na miejscu. Po pierwsze, upewnij się, że twoje prawo jazdy jest honorowane w danym kraju — w wielu państwach wystarczy polskie prawo jazdy, ale niektóre wymagają międzynarodowego. Przed zarezerwowaniem samochodu zastanów się, czy wolisz model z automatyczną skrzynią biegów, co znacznie ułatwia jazdę w nowych warunkach. Sprawdź też, czy samochód wyposażony jest w ubezpieczenie i jakie obejmuje sytuacje, zwłaszcza w kontekście ewentualnych szkód wynikających z błędów „po złej stronie”.

Przygotuj trasę z wyprzedzeniem — wybieraj drogi mniej zatłoczone i unikaj dużych miast w pierwszych godzinach po przylocie, kiedy jesteś zmęczony i mniej skoncentrowany. Warto wydrukować lub pobrać mapy offline, a także zapoznać się z lokalnymi oznaczeniami drogowymi i zasadami parkowania. Zadbaj o dodatkowe akcesoria, takie jak naklejki przypominające o jeździe po lewej stronie, oraz zapisz sobie podstawowe numery alarmowe.

Pamiętaj też, że ruch lewostronny dotyczy nie tylko samochodu — pieszo przechodząc przez ulicę, patrz w odpowiednią stronę, aby uniknąć niebezpiecznych sytuacji. Dobre przygotowanie i świadomość lokalnych zwyczajów pozwolą ci cieszyć się podróżą bez niepotrzebnego stresu i z większym poczuciem bezpieczeństwa.

Kierowcy z krajów o ruchu prawostronnym, którzy po raz pierwszy siadają za kierownicą w państwach z ruchem lewostronnym, często popełniają podobne błędy wynikające z przyzwyczajeń. Najczęstszy to automatyczne zjeżdżanie na prawą stronę, zwłaszcza na pustych drogach, parkingach czy po przerwie w jeździe — odruchowo wracamy do znanego schematu. Wiele osób zapomina też o prawidłowym kierunku patrzenia na skrzyżowaniach i przejściach, co może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji z pieszymi lub nadjeżdżającymi pojazdami.

Innym częstym problemem jest niewłaściwe ustawienie się na rondach i skrzyżowaniach — kierowcy wjeżdżają na złe pasy albo błędnie ustępują pierwszeństwa, myląc kierunki ruchu. Początkujący mają również trudności z oceną odległości od lewej krawędzi drogi i często zbyt blisko podjeżdżają do pobocza lub krawężników.

Niektórzy zapominają też, że wyprzedzanie odbywa się po prawej stronie, a nie po lewej, co może powodować zamieszanie i zagrożenie na drodze. Dodatkowym wyzwaniem bywa obsługa samochodu — zmiana biegów lewą ręką, czy sięganie do pasów i lusterek w „odwróconym” układzie kabiny. Dlatego warto mieć świadomość tych typowych błędów i od początku skupić się na ich unikaniu, aby jeździć bezpieczniej i spokojniej.

Ruch lewostronny spotkamy zarówno w Europie, jak i w wielu innych zakątkach świata, a lista takich miejsc obejmuje popularne kierunki turystyczne, do których chętnie podróżują Polacy. W Europie prym wiedzie oczywiście Wielka Brytania — Anglia, Szkocja, Walia i Irlandia Północna — a także Irlandia oraz Malta i Cypr, które są atrakcyjnymi wyspami wakacyjnymi. Poza Europą ruch lewostronny dominuje w Australii i Nowej Zelandii, gdzie niesamowite krajobrazy i swoboda podróżowania kamperem przyciągają tysiące turystów.

W Azji do najpopularniejszych destynacji należą Japonia, Tajlandia, Malezja, Singapur, Sri Lanka i Indonezja (Bali). W Afryce natomiast warto wymienić RPA, Namibię, Kenię i Tanzanię — kraje słynące z safari i dzikiej przyrody. Ruch lewostronny obowiązuje także w Indiach, które przyciągają unikalną kulturą i kolorowymi festiwalami.

Przed wyjazdem do któregoś z tych krajów warto sprawdzić lokalne przepisy, przygotować się mentalnie na odwrócone zasady ruchu i dobrze zaplanować trasę, aby cieszyć się podróżą bez stresu. Niezależnie od kontynentu, doświadczenie jazdy „po drugiej stronie” może stać się ciekawym i satysfakcjonującym elementem podróży.

Zobacz również - Zasady jazdy po autostradzie w pigułce.

Wynajem samochodu w kraju z ruchem lewostronnym to świetny sposób na swobodne zwiedzanie, ale wymaga odrobiny przygotowania. Przede wszystkim zarezerwuj auto z wyprzedzeniem, najlepiej przez sprawdzone firmy, aby mieć pewność co do jakości pojazdu i warunków ubezpieczenia. Warto rozważyć samochód z automatyczną skrzynią biegów — ułatwia to jazdę, bo nie musisz skupiać się na zmianie biegów lewą ręką. Sprawdź dokładnie, czy wynajęte auto ma kierownicę po prawej stronie — to standard w krajach z ruchem lewostronnym, a w niektórych miejscach (np. na Cyprze) można jeszcze spotkać „importy” z kontynentu, które mają kierownicę po lewej i mogą utrudnić jazdę.

Przy odbiorze samochodu zwróć uwagę na stan techniczny, ustaw lusterka i fotel tak, aby widoczność była jak najlepsza. Zapytaj pracownika wypożyczalni o zasady poruszania się w okolicy i o ewentualne opłaty drogowe lub naklejki wymagane na autostradach. Jeśli to możliwe, wybierz mniejszy samochód — łatwiej nim manewrować, zwłaszcza na wąskich, krętych drogach typowych dla wielu wysp czy górskich regionów.

Dobrą praktyką jest też wykupienie pełnego ubezpieczenia, które chroni przed kosztami szkód, nawet drobnych, wynikających z błędów na nowym terenie. Przed ruszeniem w trasę warto zrobić krótką rundkę po parkingu, żeby oswoić się z układem pojazdu i przypomnieć sobie o trzymaniu się lewej strony drogi.

Planując podróż samochodem do Wielkiej Brytanii, Japonii czy Australii, warto zadbać o odpowiednie ubezpieczenie samochodu, które zapewni ochronę w razie wypadku lub kolizji. W przypadku Wielkiej Brytanii, mimo brexitu, wciąż honorowane jest polskie OC, więc nie trzeba kupować dodatkowego ubezpieczenia. Ubezpieczenie może być rozszerzone o ubezpieczenie NNW, Assistance samochodu czy AC. Szybki kalkulator OC pozwoli Ci wyliczyć składkę i zawrzeć polisę bez wychodzenia z domu. 

Inaczej wygląda sytuacja w Japonii i Australii, które nie należą do systemu Zielonej Karty ani Porozumienia Wielostronnego. Tam konieczne jest wykupienie lokalnego ubezpieczenia — najczęściej w ramach wynajmu samochodu lub jako odrębne ubezpieczenie graniczne (OC), które pokrywa odpowiedzialność wobec osób trzecich. Warto o tym pamiętać, ponieważ taryfikator mandatów może nas bardzo zaskoczyć podczas podróży.