Mikrorachunek podatkowy – co to jest?

Od 1. styczna 2020 roku zmieniła się forma rozliczeń z Urzędem Skarbowym. Od tego dnia każdy podatnik, niezależnie od tego, czy jest osobą fizyczną czy przedsiębiorcą ma własny mikrorachunek podatkowy. Co to takiego? To indywidualne konto podatkowe, za pomocą którego posiadacz numeru PESEL lub NIP rozlicza się z fiskusem. Jak to działa, jak wygenerować mikrorachunek i gdzie szukać informacji na ten temat? Sprawdź.

Aby uprościć procedury fiskalne, Ministerstwo Finansów wprowadziło indywidualny rachunek podatkowy do rozliczeń z Urzędem Skarbowym. Od 1. stycznia 2020 r. każdy podmiot płacący w Polsce podatki (a więc zarówno osoby fizyczne, jak i firmy), ma swoje własne konto bankowe służące do regulowania należności z tą instytucją. 

Oczywiście w przypadku firm wygląda to nieco inaczej niż u osób fizycznych. Przedsiębiorców często dotyczy także mikrorachunek VAT, którego nie muszą mieć podmioty niebędące płatnikami podatku od towarów i usług.

Kto jest zobowiązany do założenia mikrorachunku? Są to wszystkie osoby, które mają numer PESEL lub NIP. Numer indywidualnego rachunku podatkowego jest zawsze przyporządkowany do jednego płatnika, co więcej jeden podmiot ma także wspólny mikrorachunek VAT, PIT i CIT. Wszelkie rozliczenia, niezależnie od tego, z którym z tych podatków są związane, są dokonywane tylko na jednym koncie. Przyjmuje się więc zasadę: jeden mikrorachunek podatkowy = jeden podatnik. 

Numer mikrorachunku podatkowego zawsze składa się ze stałych części. Elementem zmiennym jest numer PESEL lub numer NIP (w przypadku firm). A zatem, przykładowe numery kont wyglądają w następujący sposób:

• dla identyfikujących się numerem NIP: (LK)10100071222XXXXXXXXXX;
• dla identyfikujących się numerem PESEL: (LK) 10100071222YYYYYYYYYYY.

Mikrorachunek podatkowy spełnia standard NRB, który określa sposób numeracji rachunków bankowych oraz IBAN, czyli Międzynarodowy Numer Rachunku Bankowego. 

Numer indywidualnego rachunku podatkowego składa się z 26 znaków. Oznaczają one:

Jeśli dotychczas posługiwałeś się w rozliczeniach numerem PESEL, ale założyłeś firmę i obecnie używasz numeru NIP, numer mikrorachunku podatkowego automatycznie się zmieni. 

Takie konta zostały stworzone po to, by dokonywać z ich pomocą rozliczeń z fiskusem. Służą one wyłącznie do wpłacania podatków:
 

Na wygenerowane konto bankowe wpłaca się także należności budżetowe np. odsetki za zwłokę powstałe od zaległości podatkowych z tytułu PIT, CIT i VAT oraz koszty upomnienia. Natomiast wszystkie inne podatki i opłaty, np. podatek od czynności cywilnoprawnych przelewa się tak, jak dotychczas na ogólne rachunki odpowiednich urzędów. 

Dotychczas płatności PIT, CIT, VAT dokonywało się bezpośrednio do Urzędu Skarbowego. Od 1. stycznia 2020 roku służy do tego indywidualny rachunek. Numery kont poszczególnych instytucji zniknęły ze stron internetowych, a wpłaty dokonane na nie po wspomnianej dacie zostały zwrócone płatnikom. 

Podatnik, który wygenerował swój mikrorachunek może wpłacać na niego także podatek od towarów i usług. Na takie konto powinny wpływać zobowiązania z tytułu

Prawidłowe dokonywanie płatności jest istotne m.in. ze względu na białą listę podatników VAT, która umożliwia kontrahentom firmy sprawdzenie, czy firma działa zgodnie z przepisami. Korzystanie z nowej formy rozliczeń, czyli indywidualnego konta podatkowego jest znacznie wygodniejsze niż wpłacanie należności bezpośrednio do Urzędu Skarbowego. Przede wszystkim podatnik może dokonywać wszelkich wpłat na jeden rachunek, niezależnie od tego, gdzie mieszka i gdzie prowadzi działalność. To uproszczenie, które eliminuje ryzyko pomyłek i niejasności. 

Emeryci w większości przypadków nie muszą składać deklaracji podatkowej, dlatego zagadnienie mikrorachunku ich nie dotyczy. Jeśli jednak otrzymali oni PIT-40A i:

powinni złożyć PIT-37.

Jeśli z zeznania wynika kwota do zapłaty, emeryt także może wpłacić ją na swoje indywidualne konto podatkowe. Zasada postępowania jest taka sama, jak w przypadku każdego innego podatnika. Pierwszym krokiem powinno być zatem wygenerowanie mikrorachunku dla emeryta na stronie Ministerstwa Finansów – podatki.gov.pl.

Pewne wątpliwości u przedsiębiorców budzi rozliczanie się na podstawie karty podatkowej. Jest to jedna z najprostszych form opodatkowania działalności gospodarczej. Osoba, która się na nią zdecyduje, nie musi prowadzić księgowości, a należności fiskalne nie zależą od wysokości dochodu. 

To, jak wysoki podatek trzeba zapłacić, ustala naczelnik Urzędu Skarbowego na podstawie takich danych jak:

Jest to dość specyficzna forma opodatkowania, jednak bardzo dobrze sprawdza się w przypadku niewielkich firm. W jaki sposób opłaca się należności fiskalne w tym przypadku? Czy też należy korzystać z mikrorachunku podatkowego?

Tutaj sprawa wygląda nieco inaczej – opłaty naliczone na podstawie karty podatkowej wpłaca się tak, jak dawniej, czyli bezpośrednio na konto Urzędu Skarbowego. Jeśli nie wiesz, na jaki rachunek powinieneś dokonać wpłaty, możesz to sprawdzić w wykazie na stronie Ministerstwa Finansów. 

Indywidualne konto podatkowe jest potrzebne także wtedy, gdy wynajmujesz nieruchomość. Uzyskane przychody można rozliczać w różnych formach m.in. na podstawie:

Niezależnie od tego, jaki sposób rozliczania zobowiązań fiskalnych wybierzesz, także powinieneś je wpłacać na swój indywidualny rachunek podatkowy. Co istotne, nie ma znaczenia, czy udostępniasz nieruchomość na standardowych zasadach, czy w ramach wynajmu okazjonalnego.

Jest to sporym ułatwieniem dla wynajmujących, szczególnie tych, którzy dysponują kilkoma mieszkaniami. Nie muszą szukać numeru konta Urzędu Skarbowego odpowiedniego dla miejscowości, w której mieści się lokal. Wszystkich rozliczeń dokonuje się na jeden mikrorachunek podatkowy. 

Warto również przyjrzeć się temu, jak sytuacja wygląda w przypadku małżonków, którzy wspólnie uzyskują przychód z najmu. W takim przypadku oboje są podatnikami podatku dochodowego i w konsekwencji każdy odrębnie opłaca ryczałt od przychodów osiąganych z najmu prywatnego. Wpłata należności podatkowej z tego tytułu powinna być jednak dokonywana w całości na mikrorachunek osoby, która dokonuje rozliczenia.

Aby rozpocząć korzystanie z mikrorachunku podatkowego, najpierw trzeba go wygenerować. Nie jest to skomplikowana procedura. Można ją przeprowadzić na stronie internetowej: podatki.gov.pl – generator mikrorachunku podatkowego. Możesz także po prostu wpisać w wyszukiwarce „mikrorachunek”, a jeden z pierwszych wyświetlonych adresów skieruje Cię w odpowiednie miejsce.

Generowanie mikrorachunku jest bardzo proste. Tak naprawdę jedynym, czego potrzebujesz, jest Twój numer PESEL lub NIP – w zależności od tego, czy masz zamiar wpłacać podatki jako osoba fizyczna, czy przedsiębiorca. Cały proces polega na podaniu jednego z identyfikatorów oraz naciśnięciu przycisku „generuj mikrorachunek” Trwa to kilka sekund i nie wymaga ani wizyty w urzędzie ani wpisywania szczegółowych danych. 

Wszelkie informacje o mikrorachunku podatkowym znajdziesz na stronie Ministerstwa Finansów. Możesz tam również zadać pytanie, jeśli coś jest dla Ciebie niejasne lub masz wątpliwości, jak rozliczyć konkretny podatek. 

Jeśli chcesz wpłacać należności fiskalne, pierwszym krokiem jest wygenerowanie mikrorachunku. Zrobisz to na stronie „podatki.gov.pl – generator mikrorachunku podatkowego” dosłownie w kilka sekund. 

Jeśli założyłeś działalność gospodarczą, oprócz kwestii formalnych związanych z podatkami pomyśl także o firmowym ubezpieczeniu. Warto chronić swój biznes przed zagrożeniami, szczególnie na początku, kiedy się rozwija. Polisy występują w wielu różnych wariantach i możesz bardzo dokładnie dopasować ich zakres do swoich potrzeb. Możesz np. zdecydować się na ubezpieczenie floty, jeśli w działalności wykorzystujesz pojazdy i maszyny.

Mikrorachunek podatkowy to jednak zagadnienie, które dotyczy nie tylko przedsiębiorców. Do korzystania z niego są zobowiązane także osoby fizyczne, które uzyskują dochód i muszą samodzielnie odprowadzać należności fiskalne. Mowa m.in. o wynajmujących nieruchomości. Jeśli Ty także do nich należysz, chroń swoje mieszkanie przed szkodami. Najskuteczniejszą metodą jest wykupienie odpowiedniego ubezpieczenia mieszkania. Do wyboru masz wiele różnych możliwości – polisy o różnym zakresie ochrony i w zróżnicowanych cenach. Możesz zabezpieczyć te obszary, na których najbardziej Ci zależy. Warto to zrobić nie tylko wtedy, gdy oddajesz do dyspozycji lokatorów lokal tuż po remoncie. Nawet nieco starsze nieruchomości mogą być narażone na uszkodzenia dokonane przez najemców. Nie warto zatem ryzykować.