Jak działa silnik benzynowy?

Silnik spalinowy okazał się kamieniem milowym w rozwoju motoryzacji. Chociaż warianty hybrydowe czy elektryczne zyskują coraz większą popularność, to tradycyjne jednostki nadal stanowią dużą większość na rynku. Właśnie dlatego warto wiedzieć, jak działa silnik benzynowy. W poniższym artykule dowiesz się wszystkiego na ten temat.

Silnik spalinowy to zaawansowane urządzenie, które składa się z masy różnych elementów. Zanim zdradzimy tajniki jego działania, warto wiedzieć, z czego składa się silnik benzynowy. Budowa każdej jednostki może się nieznacznie różnić, lecz podstawowy schemat jest w 90% podobny w każdym pojeździe.

W budowie motoru można wyróżnić kilkanaście głównych elementów – każdy z nich jest niezbędny do tego, żeby wprawiać w ruch pojazd. 

Oto najważniejsze komponenty konstrukcji jednostki:

Rozpoczynając od bloku, który stanowi pewną obudowę dla tłoków, wałów oraz innych elementów układu, aż po system wydechowy – każda z tych części ma ważną funkcję w działaniu całego mechanizmu.

Do działania jednostki napędowej niezbędne jest dostarczenie odpowiedniego paliwa – może to być np. benzyna E10. Współczesne silniki benzynowe korzystają z układu wtrysku paliwa, który precyzyjnie dozują jego ilość potrzebną do spalania. W jego skład wchodzą pompa paliwa, wtryskiwacze i przewody paliwowe. Zastanawiasz się, ile wtryskiwaczy ma silnik benzynowy? Odpowiedź jest prosta – tyle ile ma cylindrów. Stąd też najpopularniejsze jednostki 4-cylindrowe mają 4 wtryskiwacze.

Silnik benzynowy to jednostka napędowa, która przekształca energię chemiczną zawartą w paliwie na energię mechaniczną. Dzieje się to poprzez spalanie benzyny. W pojazdach mechanicznych najczęściej wykorzystuje się układ czterosuwowy, dlatego też odpowiedź na pytanie: jak działa silnik benzynowy, poznasz właśnie na podstawie takiej jednostki.

W przypadku takiego motoru proces ten odbywa się w czterech etapach, zwanych suwami:

Szczegółowo tłumaczymy przebieg każdego z tych etapów.

Działanie silnika czterosuwowego wymaga precyzyjnej synchronizacji pracy tłoków, zaworów, i układu zapłonowego. Wałek rozrządu steruje otwieraniem i zamykaniem zaworów zgodnie z pozycją tłoka w cylindrze, obracając się w synchronizacji z wałem korbowym. Nieco inaczej sytuacja wygląda w jednostkach napędzanych olejem napędowym. Zapoznaj się z naszym artykułem: Czym różni się silnik diesla od benzynowego?.

Jednym z najważniejszych układów wspierających działanie jednostki jest smarowanie. Do tego celu w modelach spalinowych wykorzystuje się olej. Ten jest niezbędny do działania pojazdu, a jego brak może skutkować trwałym uszkodzeniem pojazdu. Brak lub skorzystanie z niewłaściwego oleju to prosta droga do zatarcia silnika. A taka szkoda może oznaczać nie tylko konsekwencje mechaniczne, ale również brak odszkodowania z tytułu polisy AC. 

Bardzo istotnym aspektem jest przestrzeganie instrukcji. Każdy producent pojazdów szczegółowo opisuje, jaki olej musi być zastosowany do danego rodzaju silnika. Tylko wtedy możliwe jest zapewnienie odpowiedniego smarowania i też pochłaniania zanieczyszczeń. Standardowe pojazdy są wyposażone w zbiorniki na olej o pojemności od około 4 do 6 litrów.

Ze względu na kluczową rolę oleju, konieczne jest regularne sprawdzanie jego stanu. Możesz to zrobić za pomocą bagnetu, w który wyposażony jest każdy samochód. Większość aut jest też wyposażonych w specjalne systemy informujące o niskim stanie oleju. Wtedy konieczne jest uzupełnienie go. Jednak gdy do takich sytuacji dochodzi często, to może być znak, że silnik nie działa w sposób prawidłowy. Konieczne jest także regularne wymienianie oleju, np. po roku lub po określonym interwale kilometrowym.

Żywotność silnika benzynowego zależy od wielu czynników, takich jak jakość konstrukcji, regularność serwisowania, styl jazdy, a także warunki eksploatacji. Do historii przeszła już jednostka umieszczona w Volvo P1800 z 1966 roku. Ten pojazd przejechał ponad 5 mln kilometrów. Właśnie w konstrukcjach tego producenta ze Szwecji oraz wśród niemieckich i japońskich firm np. Mercedes, Porsche czy Toyota można szukać odpowiedzi na pytanie: jaki silnik benzynowy jest najmniej awaryjny.

Takich wyników trudno oczekiwać od jednostek stosowanych w aktualnie produkowanych pojazdach. Średni przebieg można określić na poziomie od 250 000 do 300 000 kilometrów – tyle wytrzymuje standardowy silnik benzynowy. Ile przejedzie Twój egzemplarz? W niektórych przypadkach, szczególnie w motorach wysokiej jakości lub w pojazdach użytkowanych w łagodnych warunkach, możliwe jest osiągnięcie przebiegów sięgających nawet 500 000 kilometrów.

Jak osiągnąć taki wynik? Do tego konieczne jest spełnienie tych warunków:

Bardzo istotne jest to, żeby wiedzieć, jak jeździć silnikiem benzynowym. Agresywna jazda, gwałtowne przyspieszenia i częste osiąganie maksymalnych obrotów przyspieszają zużycie jednostki napędowej. Unikaj więc takich sytuacji, jeśli chcesz przedłużyć żywotność motoru. 

W miarę zużycia mogą pojawić się pewne symptomy świadczące o konieczności naprawy lub regeneracji. Często kierowcy zastanawiają się, dlaczego silnik benzynowy traci moc. To może być właśnie oznaką zużycia się jednostki. 

Kolejnymi sygnałami ostrzegawczymi mogą być takie sytuacje jak:

W przypadku zauważenia takich objawów konieczna jest szybka diagnoza i naprawa, aby uniknąć poważniejszych uszkodzeń.

Silnik benzynowy działa najwydajniej, jeśli jest odpowiednio rozgrzany. Osiągnięcie właściwej temperatury – wynoszącej zazwyczaj około 80-90°C może potrwać od kilku do kilkunastu minut. Czas ten jest uzależniony od temperatury zewnętrznej, pojemności i rodzaju motoru czy też stanu, w jakim się znajduje. 

Jazda z chłodnym silnikiem może prowadzić do jego szybszego zużycia. Jeśli rozgrzanie pojazdu trwa dłużej niż wspomniane kilkanaście minut, to może się okazać, że jest on uszkodzony. Gdy tylko zauważysz takie symptomy, to warto udać się do mechanika i sprawdzić stan jednostki napędowej. 

Za to, jeśli chodzi o stygnięcie, to zazwyczaj zajmuje to od pół do kilku godzin. Wpływ na to ma oczywiście temperatura na zewnątrz. Dużo też zależy od konstrukcji jednostki oraz od działania układu chłodzenia.

Pojawienie się pęcherzyków powietrza w układzie paliwowym może negatywnie wpłynąć na pracę całego pojazdu. Wiesz już, jak działa silnik benzynowy, stąd też powinieneś mieć świadomość, że nadmiar powietrza może prowadzić do utraty mocy, nieregularnej pracy jednostki, a nawet do uszkodzenia poszczególnych elementów.

Dlatego też nie wolno dopuszczać do takich sytuacji. Na szczęście, nie trzeba zbyt wiele robić, żeby odpowietrzyć silnik benzynowy. Zazwyczaj wystarczy kilka razy włączyć zapłon. Wtedy pompa powinna wypchnąć powietrze z układu. Jeśli to nie poskutkuje, to warto odwiedzić mechanika.

Silniki benzynowe są stosowane na szeroką skalę również w motocyklach. Jednak często wykorzystywane są jednak nie tylko warianty czterosuwowe – o których wspominaliśmy wyżej, lecz także modele dwusuwowe. Te mają prostszą i bardziej kompaktową budową. Działanie takiego silnika odbywa się w dwóch suwów tłoka: sprężania i pracy, co oznacza, że pełen cykl jest realizowany w jednym obrocie wału korbowego.

Ze względu na swoją prostotę, niską wagę i dużą moc, znajdują zastosowanie głównie w motocyklach sportowych, crossowych i enduro. Ich dynamiczny charakter jest ceniony przez zawodników, choć kosztem wyższej emisji i większego zużycia paliwa. Zastosowanie takiej jednostki może mieć wpływ też na ubezpieczenie motocykla i cenę polisy. Weź ten aspekt pod uwagę podczas wybierania pojazdu.

Wiesz już, jak działa silnik benzynowy, jaka jest jego żywotność oraz jak o niego dbać. Pamiętaj też o formalnościach. Przede wszystkim wykonuj regularne badania techniczne i miej zawsze ważne obowiązkowe ubezpieczenie OC. W CUK Ubezpieczenia możesz je kupić komfortowo i sprawnie nawet w kilka minut. Jeśli dodatkowo chcesz porównać wiele wariantów i zaoszczędzić pieniądze, to wykorzystaj nasz kalkulator ubezpieczeń OC.