System start stop w samochodzie – co to jest i jak działa?

Większość produkowanych obecnie samochodów wyposażonych jest w system start-stop. Nic dziwnego. To ekologiczne rozwiązanie, które pozwala zrealizować producentom aut rygorystyczne normy. O tym, czym jest i jak działa system start-stop w aucie piszemy w poniższym tekście.

To nic innego jak specjalny, elektroniczny układ, którego zadaniem jest włączanie i wyłączanie napędu. Chodzi o to, by silnik został wyłączony podczas postoju np. w korku czy na światłach, a gdy kierowca może ruszyć, automatycznie i bez zbędnych manewrów się uruchamiał.

System start-stop został skonstruowany głównie z myślą o jeździe w mieście. To tutaj bowiem często pojawiają się korki, trzeba zatrzymywać się na czerwonym świetle czy przed przejazdem tramwajowym, kolejowym. Właśnie w takich sytuacjach dochodzi do niepotrzebnego emitowania szkodliwych związków do atmosfery, pochodzących ze spalania paliwa. Wygaszenie silnika w takich momentach pozwala to ograniczyć.

System start-stop montowany jest zarówno w autach ze skrzynią biegów manualną, jak i automatyczną. W zależności od rodzaju skrzyni biegów będzie nieco inaczej wyglądało funkcjonowanie systemu.

W autach z manualną skrzynią silnik wyłącza się w momencie, gdy samochód się zatrzyma, a kierowca „wrzuci” bieg na jałowy, równocześnie zdejmując nogę ze sprzęgła.

Z kolei w pojazdach z automatyczną skrzynią biegów funkcjonowanie silnika jest uzależnione od pedału hamulca. Jeśli wciskając pedał hamulca zatrzymamy auto, silnik wyłączy się. Gdy natomiast hamulec zwolnimy, napęd zostanie ponownie włączony.

Podsumowując, obsługa systemu nie wymaga od kierowcy dodatkowych czynności.

Działanie całego układu jest procesem bardzo złożonym, ale w skrócie można opisać go w trzech krokach.

Skomplikowany proces wygaszania oraz automatycznego włączania silnika wymaga pewnych modyfikacji na etapie produkcji auta. Strategiczne podzespoły muszą zostać wzmocnione, by nie ulegały awarii, podczas gdy działa system start-stop. Auta z takim układem wymagają mocniejszego rozrusznika, ze względu na zwiększony moment obrotowy silnika, a także akumulatora o większej pojemności i większym prądzie rozruchowym. Trzeba pamiętać, że bateria takiego pojazdu musi wytrzymać więcej cykli włączania napędu niż w przypadku tradycyjnego auta. Dlatego auta te wyposaża się w specjalny alternator, dzięki któremu możliwy jest odzysk energii podczas hamowania. Energia ta jest magazynowana. Wszystko po to, by odciążyć akumulator przy uruchamianiu silnika.

System start-stop ma tylu samo zwolenników, co przeciwników. Zapaleni ekolodzy będą go bronić, twierdząc, że zmniejszenie emisji CO2 jest korzyścią przewyższającą wszystkie wady. Z kolei inni wysuwają podczas dyskusji na ten temat argument finansowy. Ponieważ auto z systemem start-stop jest mocno obciążone, a niektóre podzespoły bardzo eksploatowane, może to prowadzić do konieczności częstszych wizyt u mechanika. Jakie dokładnie wymienić można zalety i wady systemu start-stop?

Najpierw przyjrzyjmy się dobrym stronom systemu. Po pierwsze, start-stop, zarządzając funkcjonowaniem silnika, pozwala zaoszczędzić na paliwie, zmniejszając jego zużycie. Eksperci wyliczyli, że w ten sposób zaoszczędzić można ok. 10% paliwa. Trzeba jednak wziąć pod uwagę, że wyliczenia takie przebiegają w kontrolowanych warunkach. Okazuje się ostatecznie, że ograniczenie zużycia paliwa w warunkach drogowych wynosi od 1 do 5-7%. Tyle o kwestiach finansowych.

Z tą zaletą wiąże się kolejna, a mianowicie zmniejszenie emisji CO2 do atmosfery. Ponieważ silnik jest wyłączony podczas postoju, nie generuje zbędnych spalin. Jak już pisaliśmy, największe korzyści dla środowiska ma zastosowanie systemu start-stop w mieście, kiedy auta częściej muszą się zatrzymywać.

Kolejną korzyścią jest zmniejszenie hałasu. Podczas postoju w korku czy na światłach, samochody bez systemu start-stop generują niekiedy głośne dźwięki, co wpływa na komfort jazdy kierowców i innych uczestników ruchu drogowego. Gdyby w korku stały tylko samochody z systemem start-stop, byłoby o wiele ciszej…

A jak przedstawia się kwestia wad systemu start-stop? Wiemy już, że samochody z systemem start-stop wymagają lepszej jakości rozrusznika, akumulatora czy alternatora. Konsekwencją modyfikacji i użycia wzmocnionych części jest m.in. wyższa cena samochodu, a także… konieczność płacenia większych rachunków u mechanika. Bowiem mimo stosowania odpowiednich wzmocnień, może dojść do awarii silnika, co wiąże się z drogą naprawą, regeneracją lub wymianą części. Specjaliści zauważają, że często dochodzi do szybszego zużycia turbosprężarki, ze względu na brak smarowania, gdy silnik zostanie wyłączony.

Jeśli system start-stop nie zadziała, nie zawsze może wskazywać to na jego awarię. Dlaczego? Skomplikowany układ części i czujników nie wyłączy silnika podczas postoju np. wtedy, gdy słaby jest akumulator. Chodzi o to, by nie dopuścić do jego rozładowania.

A jeśli już dochodzi do awarii, to na czym polegają usterki systemu start-stop? Czasem występują błędy w obrębie oprogramowania sterującego. Kolejną przyczyną usterek systemu start-stop są problemy z czujnikami.

Tak. Specjaliści rekomendują takie rozwiązanie, jeśli zależy nam na dłuższym użytkowaniu auta. Wiemy już, że auta z systemem start-stop muszą być wyposażone we wzmocnione elementy niektórych podzespołów, by ich nadmierna eksploatacja podczas włączania i wyłączania silnika nie prowadziła do częstych wizyt w warsztacie. Jeśli wyłączymy system, możemy więc po prostu dłużej jeździć bez awarii. A jak to zrobić?

Są dwa wyjścia. Pierwsze to użycie specjalnie po to przygotowanego przez producenta przycisku start-stop. Jednak wyłącza on system tylko doraźnie. Wyłączenie go na stałe będzie z reguły wymagało już wizyty w warsztacie i zlecenie specjalistom  przeprogramowanie systemu. Kiedy takie rozwiązanie jest korzystne? Eksperci zalecają trwałe wyłączenie systemu start-stop szczególnie kierowcom, którzy nieczęsto jeżdżą po mieście i nie muszą zatrzymywać się w korkach czy na światłach. Wtedy korzyści z wydłużenia żywotności silnika przeważają nad faktem zmniejszenia spalania paliwa.

Wiedząc, że samochody z włączonym systemem start-stop są narażone na większe awarie m.in. silnika niż pojazdy bez tego układu, warto zdecydować się na dodatkowe ubezpieczenie komunikacyjne. Oprócz obowiązkowego OC pojazdów mechanicznych przyda się ubezpieczenie AC, które pokryje koszty ewentualnej naprawy. Nie bez znaczenia będzie także ubezpieczenie assistance komunikacyjne, które przyda się, gdy auto np. zepsuje się w drodze i będzie wymagało holowania. Wartym uwagi produktem jest CUK Assistance. To ubezpieczenie, które w zależności od wariantu zapewnia m.in. holowanie do 1100 km czy pojazd zastępczy.

Jesteś ciekawy, ile będą kosztować takie polisy komunikacyjne? Zapraszamy do naszego kalkulatora OC i AC oraz kalkulatora CUK Assistance!