Pasy bezpieczeństwa – kiedy trzeba je zapinać?

Pasy w aucie są obowiązkiem wynikającym nie tylko z troski o bezpieczeństwo, ale także z przepisów, jakie narzuca prawo. Ich zapięcie zmniejsza ryzyko poniesienia śmiertelnych obrażeń, do których dochodzi w wyniku wypadku drogowego. Powyższe argumenty niestety nie zawsze przemawiają do wszystkich podróżujących. Warto pamiętać, że nawet krótka trasa może zakończyć się nie tylko ostrym hamowaniem, ale również poważną stłuczką – najlepszą ochroną są wówczas zapięte pasy w aucie.

Co dokładnie mówią na ten temat przepisy? Jaki mandat można otrzymać za niedostosowanie się do nich? Czy pasy bezpieczeństwa trzeba zapinać także w taksówce, busie lub autokarze niezależnie od zajmowanego miejsca? Kto i kiedy jest zwolniony z takiego obowiązku? Na te i inne towarzyszące zagadnieniu pytania odpowiadamy w tej poradzie.

Zapinanie pasów bezpieczeństwa to nakaz, który obowiązuje na wszystkich drogach publicznych, a jego naruszenie to nie tylko wykroczenie, ale też realne narażanie się na niebezpieczeństwo utraty zdrowia i życia. Pasy w dużym stopniu wpływają bowiem na łagodzenie skutków wszelkich kolizji drogowych. Ich zapięcie powinno być zatem podstawową czynnością po zajęciu miejsca w kabinie pojazdu. Rezygnując z niej, narażamy na niebezpieczeństwo nie tylko siebie, ale często także osoby podróżujące z nami.

Zadaniem pasów bezpieczeństwa jest przytrzymanie ciała człowieka podczas gwałtownego hamowania lub stłuczki, uniemożliwiając tym samym przemieszczanie się go po kabinie pojazdu oraz uderzenie o wszelkie znajdujące się tam elementy. W skrajnych przypadkach zapobiegają one nawet wypadnięciu ciała człowieka przez przednią szybę pojazdu.

Pasy bezpieczeństwa na tylnych siedzeniach są szczególnie istotne w momencie kolizji, ponieważ, jeśli dojdzie do zderzenia czołowego, nieprzypięci pasażerowie mogą niczym ciężki pocisk uderzyć w kierowcę lub pasażera zajmującego miejsce na przednim siedzeniu, powodując poważne obrażenia ciała. 

Obowiązek zapinania pasów wynika z art. 39 ust. 1 Ustawy* Prawo o ruchu drogowym:

Wiele wątpliwości i kontrowersji wśród pasażerów wzbudzają natomiast pasy bezpieczeństwa na tylnych siedzeniach. Rozbieżności w opiniach mogą wynikać poniekąd z tego, że związane z tym przepisy w Polsce zmieniały się na przestrzeni lat. Wyjaśnijmy zatem, jak sytuacja wygląda obecnie. Niezapięte pasy z tyłu również mogą skutkować mandatem. Każdy z pasażerów auta osobowego musi mieć zapięte pasy. O wyjątkach od tej reguły piszemy w kolejnym fragmencie artykułu.

W myśl Ustawy „Prawo o ruchu drogowym” (art. 39.) istnieją pewne okoliczności, które w drodze wyjątku zwalniają z obowiązku zapinania pasów bezpieczeństwa. Warto wiedzieć, kiedy mamy do czynienia z takimi wyłączeniami. Kto zatem nie musi zapinać pasów?

Zwolnienie z obowiązku zapinania pasów bezpieczeństwa może wynikać nie tylko ze szczególnego stanu fizycznego danej osoby, ale bywa związane też ze specyfiką dotyczącą wykonywania obowiązków zawodowych. Kto w związku z powyższym nie musi zapinać pasów podczas jazdy?

Nad tym, czy w taxi lub uberze trzeba zapinać pasy, często zastanawiają się wchodzący do pojazdu klienci. Niestety zdarza się, że nie posiadają oni aktualnej wiedzy dotyczącej obowiązujących przepisów i przekomarzają się z kierowcą o konieczność zapinania pasów w taksówce. Są zaskoczeni, że za niezapięte pasy na tylnym siedzeniu w taxi mogą otrzymać mandat w razie kontroli policyjnej. Także w taksówkach aplikacji typu Uber pasażer jest zobowiązany do zapięcia pasów – niezależnie od miejsca zajmowanego w pojeździe.

Obowiązek zapinania pasów bezpieczeństwa autobusie, minibusie czy autokarze sprowadza się do jednej zasady: jeśli w pojeździe są pasy, to trzeba je zapiąć. Co stanowi w tym wypadku podstawę prawną? O tym także mówi art. 39 Ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym. Montowanie pasów nie jest obowiązkowe jedynie w przypadku autobusów miejskich ze względu na ograniczoną prędkość takich pojazdów i dużą rotację pasażerów.

Za niezapięte pasy w aucie policja może wystawić dwa mandaty – pierwszy otrzyma kierowca z tytułu „kierowania pojazdem przewożącym pasażerów niekorzystających z pasów bezpieczeństwa” (100 zł i 5 punktów karnych) oraz drugi dla pasażera (również 100 zł kary, tyle że bez odejmowania punktów).

Niezapięcie pasów przez kierowcę auta osobowego oraz wszystkich przewożonych przez niego pasażerów może skutkować również odmową wypłaty odszkodowania z tytułu OC. Towarzystwo może bowiem uznać taki incydent za przyczynienie się do własnej szkody. Więcej na ten temat dowiesz się z porady: Niezapięcie pasów bezpieczeństwa a odszkodowanie z OC. ← wejdź w link.

Aby kompleksowo zadbać o bezpieczeństwo swoje i pasażerów w czasie jazdy autem, pamiętaj o zapięciu pasów i zwróć uwagę tym, którzy o tym zapomnieli. Równie ważny dla każdego kierowcy będzie też zakup obowiązkowego ubezpieczenia OC – już dziś sprawdź, jakie oferty ma dla Ciebie CUK!

Porównaj najlepsze propozycje polis od wiodących towarzystw ubezpieczeniowych w jednym miejscu – wykorzystaj do tego dokładny kalkulator OC i AC. Ubezpieczenie możesz wykupić zdalnie, za pomocą aplikacji, dzwoniąc na infolinię (22 27 00 337) lub osobiście w najbliższej placówce CUK w Twojej okolicy – zachęcamy do kontaktu!