Pasek rozrządu – co to jest i jak rozpoznać objawy uszkodzenia?

Każdy samochód wymaga od właściciela regularnej konserwacji i serwisowania. Wystarczy niewielkie zaniedbanie, aby doprowadzić np. do całkowitego zniszczenia silnika. Zobacz, jak rozpoznać objawy kończącego się rozrządu i czym tak naprawdę jest ten układ. 

Układ rozrządu to złożony mechanizm, który steruje dopływem powietrza do cylindrów silnika. To on jest odpowiedzialny za właściwą pracę zaworów ssących. Dzięki temu możliwa jest wydajna i miarowa praca silnika. To jeden z kluczowych elementów w budowie pojazdu. Dlatego też istotne jest to, żeby cały układ był w dobrym stanie. 

Ze względu na to, że układ rozrządu jest dość złożonym mechanizmem, wymaga szczególnej opieki serwisowej. W gruncie może dojść do zaniedbania, dziwnych objawów podczas prowadzenia auta, a także uszkodzenia silnika. A to już może nieść poważne konsekwencje dla całego pojazdu. Niewłaściwe użytkowanie samochodu, a tak należy nazwać jazdę z uszkodzonym rozrządem, może skutkować unieruchomieniem pojazdu. 

Objawy uszkodzonego rozrządu mogą być różne. Najczęściej są to hałasy dobiegające z komory silnika, dlatego też, jeśli słyszysz coś innego niż zazwyczaj, należy bezzwłocznie to sprawdzić. Jazda z uszkodzonym układem rozrządu może się skończyć uszkodzeniem tłoków lub wału korbowego a w konsekwencji tego kosztownym remontem silnika. 

Najprościej można powiedzieć, że układ rozrządu znajduje się przy silniku. Jak już wcześniej wspomnieliśmy to element budowy samochodu, który odpowiada za harmonijne i poprawne działanie jednostki napędowej. Trudno go jednak zobaczyć gołym okiem. Układ jest zazwyczaj umieszczony w specjalnej obudowie pod pokrywą silnika. W większości modeli znajduje się on po prawej stronie. 

Nie ma jednego rodzaju układu. Każdy model może działać inaczej i jego budowa też się będzie różnić. W pojazdach można znaleźć układy, które wykorzystują pasek lub łańcuch i koła zębate. Ten pierwszy rodzaj jest najczęściej wykorzystywany, a to ze względu na to, że jest to rozwiązanie najbardziej ekonomiczne. Koszty produkcji takiego modelu są zdecydowanie niższe niż w przypadku łańcucha. 

Jednak niższa cena wiąże się też z tym, że należy liczyć się z szybszym zużyciem paska. Dlatego też producenci prześcigają się w sposobach na to, żeby temu zapobiec. Jednym z nich jest umieszczanie go w specjalnej kąpieli olejowej. W tym przypadku pasek jest umieszczany w specjalnym metalowym pojemniku, dzięki temu, zmniejszone jest tarcie. To prowadzi najczęściej do tego, że trwałość takiego układu jest wyższa. 

Standardowo jego żywotność jest określana na około 100 tys. kilometrów lub 5 lat. W przypadku zanurzenia paska w kąpieli olejowej powinien on wytrzymać przejechanie ponad 200 tys. kilometrów lub 10 lat. Różnica jest kolosalna i ma wpływ na działanie całego auta. Co więcej, producenci też coraz częściej decydują się na wzmocnienie paska kewlarem, co dodatkowo wzmacnia jego trwałość. 

Przez wiele lat utarło się stwierdzenie, że najtrwalszym rozwiązaniem jest zastosowanie łańcucha. Taki układ rozrządu działa przy wykorzystaniu zębatek. Kiedyś potrafił on nawet wytrzymać 300-400 tys. kilometrów. Teraz to rozwiązanie jest rzadziej stosowane. A to dlatego, że paski są zdecydowanie tańsze w produkcji. 

Wiesz już, jak ważne jest to, żeby dbać o właściwy stan paska. Objawy zużytego rozrządu mogą być różne, jednak sam pasek nie wydaje żadnych dźwięków. Jeśli więc słyszysz jakieś niepokojące dźwięki dochodzące w komory silnika to najprawdopodobniej powstały one w wyniku złego funkcjonowania pompy wody napinacza lub rolek. 

Jednak sam pasek również może dawać oznaki tego, że coś jest z nim nie tak. Jeśli podczas uruchamiania silnika słyszysz, że nierównomiernie pracuje lub podczas jego gaszenia czuć szarpnięcie to znak, że coś jest nie tak z paskiem. Jeśli więc coś takiego odczułeś to może to wskazywać na objawy kończącego się rozrządu. 

To wiesz już jak rozpoznać uszkodzony rozrząd, więc trzeba przejść do sprawdzenia, czy te objawy rzeczywiście wskazuje na to, że czas na wymianę. To jednak może nie być aż takie proste. Większość producentów umieszcza układ pod pokrywą silnika, przez co samo dostanie się do niego nie jest łatwe. Jeśli zamierzasz to zrobić samemu, najpierw dokładnie sprawdź, gdzie on się dokładnie znajduje i jak się do niego dostać. Później zweryfikuj jakie narzędzia są Ci potrzebne. Gdy jesteś do tego dobrze przygotowany, to przystąp do prac. W niektórych przypadkach będziesz musiał skorzystać z podnośnika lub kanału.

Dotarłeś już do obudowy i nie wiesz, czy masz zużyty pasek rozrządu? Objawy nie są trudne do zweryfikowania, wystarczy, że dokładnie go obejrzysz. Jeśli wizualnie coś jest z nim nie tak, to znaczy, jest mocno wytarty, rozwarstwia się lub strzępi, to oznacza, że musisz go niezwłocznie wymienić. Może się też zdarzyć, że masz luźny pasek rozrządu. Objawy takiego stanu rzeczy mogą być różne, od nierównej pracy silnika aż po hałas dochodzący z pokrywy silnika.

Wymiana układu jest bardzo ważna. Powodu ku wykonaniu tego są dwa. Jeden z nich to nieprawidłowa praca silnika. Objawy zużycia rozrządu lub jego uszkodzenia już znasz, wymieniliśmy je w poprzedniej części tekstu. Jeśli je rozpoznałeś w swoim pojeździe to znak, że trzeba się udać do warsztatu i wymienić zużyte lub uszkodzone części. Tylko wtedy nie narazisz się na ewentualne uszkodzenie silnika i koszty związane z jego naprawą.

Jeśli wydaje Ci się, że z Twoim samochodem wszystko jest w porządku, to nie oznacza, że nie musisz wymieniać układu rozrządu. Każdy pojazd ma ściśle określone, w jakich interwałach należy dokonać zmiany. Przeczytasz o tym w instrukcji swojego pojazdu. 

Standardowe paski są w stanie pracować na odpowiednim poziomie w okresie około 5 lat lub 100 tys. kilometrów. Wzmocnione paski mają większy interwał i może on się kształtować na poziomie ponad 200 tys. kilometrów lub 10 lat. Niektórzy producenci podają nawet, że w ich pojazdach nie trzeba dokonywać wymiany paska.

Warto również zainteresować się stanem układu, gdy kupujesz używany samochód. Możesz zażądać od sprzedającego dokumentacji, lecz jeśli jej nie ma, to warto skonsultować decyzję z kimś, kto ma doświadczenie. Po zakupie warto prewencyjnie wymienić pasek, dzięki temu nie narazisz się na ryzyko związane z ewentualnym uszkodzeniem paska. 

Zobacz też nasz artykuł: Wymiana uszczelki pod głowicą.

Wymiana układu nie należy do łatwych i nie warto się jej podejmować, jeśli nie masz doświadczenia w pracy jako mechanik. W takiej sytuacji lepiej jest skorzystać z pomocy profesjonalistów. Jak już wcześniej wspomnieliśmy, producenci aut często umieszczają układ w trudno dostępnych miejscach, przez co nie jest łatwo się do niego dostać. Co więcej, jeśli nie masz doświadczenia to szybko możesz wyrządzić więcej szkód niż korzyści. Dlatego też dobrze się zastanów, zanim się zdecydujesz na własnoręczną wymianę paska. 

O wiele łatwiej jest się udać do zaufanego mechanika i jemu powierzyć naprawę układu. Warto jednak wcześniej sprawdzić jego umiejętności. Słaby fachowiec również może narobić wiele strat, co w przyszłości może zaowocować koniecznością kolejnych napraw.

Bardzo często wymiana rozrządu jest kojarzona z dużymi kosztami. Tak nie zawsze musi być, dużo zależy od tego, jaki masz model auta. Często, szczególnie w popularnych modelach silników benzynowych, cena wymiany wynosi około 500 zł. To nie jest duży koszt, biorąc pod uwagę to, że dobrej jakości układ pozwoli na bezawaryjne przejechanie około 100 tys. kilometrów. 

Są jednak modele pojazdów, które potrzebują droższych części. To dotyczy pojazdów, które są rzadko spotykane na drogach. wtedy same części są drogie, jednak w trosce o prawidłowe działanie samochodu nie należy oszczędzać. 

Dodatkowo do kosztów musisz doliczyć też cenę wymiany w serwisie. Szczególnie jeśli robisz to w autoryzowanym warsztacie danej marki. Wtedy jednak zyskujesz pewność, że naprawy dokonają specjaliści danego producenta aut. 

Układ rozrządu to kluczowy element budowy pojazdu. Nie należy lekceważyć interwałów wymiany oraz niepokojących objawów, które mogą wskazywać na jego zużycie. W ten sposób zadbasz o swój samochód we właściwy sposób i będzie on Ci służył przez długi okres. 

Kiedy myślisz o ubezpieczeniu samochodu, na pewno chcesz zaoszczędzić pieniądze. Jest na to sposób. Wystarczy, że porównasz ceny u wielu towarzystw ubezpieczeniowych w CUK! Zobacz nasz kalkulator online, odwiedź jedną z placówek albo zadzwoń.