Jak używać klimatyzacji w samochodzie latem, a jak zimą?

Ochładzanie powietrza latem, osuszanie wilgotnych szyb w sezonie jesienno-zimowym, ogrzewanie wnętrza zimą – tak w skrócie można opisać działanie klimatyzacji w samochodzie. Podpowiadamy, jak jej poprawnie używać i na co zwrócić uwagę w zależności od aury za oknem.

Chociaż klimatyzacja w samochodzie to teraz standard, w różnych modelach spotkamy rozwiązania zróżnicowane pod względem zaawansowania technologicznego. Prostsza jest klimatyzacja manualna, która działa na zasadzie ręcznej regulacji siły nawiewu z dysz, jej kierunku oraz wysokości temperatury.

Z kolei klimatyzacja automatyczna „wykonuje” za nas pracę ustawiania konkretnych parametrów. Robi to na podstawie analizy temperatury w kabinie, stopnia nasłonecznienia na podstawie specjalnego czujnika, a także – w mocno zaawansowanych modelach – wilgotności powietrza w kabinie pasażerskiej.

W tym tekście w dużej mierze zajmiemy się kwestią ustawiania klimatyzacji manualnej.

Przeanalizujmy teraz schemat działania klimatyzacji w samochodzie. W skrócie – jej działanie polega na zmianie stanu skupienia specjalnego czynnika chłodzącego ze stanu ciekłego na gazowy. W ten sposób możliwe jest wdmuchiwanie do kabiny pasażerskiej chłodnego i suchego powietrza.

Klimatyzacja w samochodzie to zamknięty układ, który składa się z wielu elementów. W jej wnętrzu krąży czynnik chłodzący. Omówienie budowy klimatyzacji zacznijmy od kompresora, bo to tutaj po jej włączeniu trafia najpierw powietrze. Kompresor, by odpowiednio działać, potrzebuje specjalnego oleju, który dodaje się do czynnika chłodzącego. Następnymi ważnymi częściami klimatyzacji samochodowej są skraplacz i osuszacz oraz zawór rozprężny. Schemat zamyka parownik. Gaz, czyli nasz czynnik chłodzący przedostaje się z parownika do kompresora, a tutaj jego obieg zaczyna się od nowa.

Symbole dotyczące klimatyzacji są bardzo intuicyjne – mają w końcu za zadanie pomóc w jej użytkowaniu. Oprócz oznaczeń odnoszących się stricte do używania klimatyzacji w samochodzie, mamy także do czynienia z symbolami oznaczającymi czynniki chłodzące. Na potrzeby tego artykułu sprawdźmy jednak ten pierwszy rodzaj. Oto najważniejsze oznaczenia klimatyzacji w samochodzie:

Zanim przejdziemy do tego, jak używać klimatyzacji w samochodzie latem, a jak zimą, by cieszyć się jej wydajnością, opowiedzmy sobie o głównych zasadach, które należy stosować przez cały rok.

Przede wszystkim nie zapominajmy o regularnym serwisowaniu klimatyzacji w samochodzie. Najlepiej w tym celu odwiedzić specjalistę. Sprawdzi on szczelność układu, skontroluje, czy jest on odpowiednio smarowany i w razie potrzeby uzupełni specjalny olej, a także wymieni wszystkie filtry.

By klimatyzacja działała optymalnie, konieczne jest także uzupełnienie czynnika chłodzącego. Cena takiej usługi jest różna w zależności m.in. od rodzaju czynnika, jaki musimy uzupełnić. Mamy do czynienia z dwoma rodzajami – R134a i R1234yf. Ten pierwszy stosowany jest w starszych samochodach (produkowanych przed 2017 rokiem). W 2023 r. średni koszt nabicia klimatyzacji w samochodzie tym czynnikiem to ponad 300 zł. Z kolei uzupełnienie „klimy” czynnikiem R1234yf, który jest stosowany w nowszych autach, może nas kosztować ponad 500 zł.

Pamiętaj, by koniecznie raz w roku, a jeśli jesteś alergikiem, nawet dwa razy w roku zleć specjaliście czyszczenie klimatyzacji. Odgrzybianie i ozonowanie pozwala zadbać o jakość powietrza wdmuchiwanego do kabiny pasażerskiej, a tym samym o nasze zdrowie. Jeśli czujesz, że z włączonej klimatyzacji wydobywa się brzydki zapach, to znaczy, że w układzie zgromadziła się spora ilość grzybów i bakterii, dlatego koniecznie trzeba ją wyczyścić. Więcej na ten temat pisaliśmy tu: Klimatyzacja w samochodzie – jak często czyścić? 

Kolejna sprawa to częstotliwość włączania klimatyzacji. Z reguły korzystamy z niej tylko latem, a to błąd, bo nieużywana może się po prostu zepsuć. Jeśli bardzo nie chcemy korzystać z klimatyzacji w samochodzie zimą np. ze względu na wyższe spalanie paliwa, włączmy ją tylko od czasu do czasu, by nie dopuścić do usterek.

O ile z klimatyzacją w pełni automatyczną nie ma problemu, bo sama dostosowuje temperaturę do warunków, o tyle ustawienie klimatyzacji manualnej wymaga pewnej wiedzy. O czym warto pamiętać korzystając z klimatyzacji w samochodzie latem?

Po pierwsze, kiedy wsiadamy do samochodu podczas upałów, warto jeszcze przed włączeniem silnika otworzyć drzwi i okna, by przewietrzyć samochód. Dlaczego, skoro na zewnątrz jest gorąco? Chodzi o wyrównanie temperatury powietrza w kabinie pasażerskiej z tym poza nią. Jeśli na dworze jest 30 stopni C i świeci słońce, powietrze w samochodzie może osiągnąć temperaturę nawet 50 stopni C, a elementy samochodu jeszcze wyższą. Wyrównanie temperatury powietrza sprawia, że klimatyzacja będzie działała wydajniej.

Ok. Samochód przewietrzony. Co teraz? Najpierw sprawdź, czy klimatyzacja jest włączona, a pokrętło regulacji ustawione na minimum. Teraz pora ustawić kąt nawiewu – oczywiście jeśli w naszym samochodzie jest taka możliwość. Gdy na zewnątrz świeci słońce, w kabinie nagrzewa się nie tylko powietrze, ale też różne elementy samochodu – drzwi, okna, podsufitówka. Dlatego dobrze jest ustawić nawiew tak, by boczne dysze skierowane były na drzwi, a te centralne do góry i na boki – na sufit. Po takiej regulacji pora na włączenie nawiewu.

Dobrze jest pamiętać, by nie kierować nawiewu na twarz. Klimatyzacja mocno wysusza skórę i błony śluzowe, a stąd już o krok od problemów ze zdrowiem, bo przesuszone gardło czy śluzówka nosa podatne są na drobnoustroje.

Klimatyzację ustawiamy tak, by czuć się komfortowo. Jeśli zrobi nam się chłodniej, możemy po prostu lekko wyregulować temperaturę na pokrętle. Warto jest trzymać się tej zasady, bo gdy klimatyzację wyłączymy, a na zewnątrz mocno świeci słońce, to temperatura w kabinie bardzo szybko wzrośnie.

Klimatyzację w samochodzie warto włączać nie tylko latem, ale i w okresie jesienno-zimowym. Pierwszy powód już znamy – nieużywana cały sezon może się zepsuć. Druga sprawa dotyczy zwiększenia komfortu jazdy. Powietrze wdmuchiwane do kabiny pasażerskiej jest suche, a to pozwala na uniknięcie zawilgocenia różnych elementów auta podczas deszczowych dni jesienią i zimą, gdy pojawi się śnieg (pamiętaj także o regularnym usuwaniu śniegu z zewnętrznej powierzchni samochodu, za nieodśnieżone auto możesz dostać mandat!). Uruchamianie klimatyzacji pozwala także uporać się za parowaniem szyb w samochodzie.

Co zrobić, aby szybko ogrzać samochód? Wsiadając do auta ustawmy od razu nawiew tylko na nogi, a pokrętło regulacji na najcieplejszą opcję. Ciepłe powietrze, które jest lżejsze od zimnego, rozprzestrzeni się po całej kabinie, bo będzie wędrować w górę.

A co zrobić, by odparować szyby przy pomocy klimatyzacji samochodowej? Trzeba po prostu ustawić nawiew na szyby i włączyć nawiew. Jednak upewnij się, że klimatyzacja będzie wydmuchiwać nagrzane powietrze. Pamiętaj, aby nie łączyć tej czynności z odśnieżaniem. Mandat grozi nie tylko za nieodśnieżone auto, lecz również za usuwanie śniegu przy włączonym silniku.

Czy używać klimatyzacji w samochodzie, jeśli w kabinie znajduje się małe dziecko? Nie ma do tego przeszkód. Co więcej, to nawet wskazane, bo niemowlęta i małe dzieci są narażone na przegrzanie w większym stopniu niż dorośli. Jednak trzeba z rozwagą ustawiać „klimę”.

Dobrze jest unikać nagłych zmian temperatur. Jeśli na zewnątrz jest naprawdę mocny upał, lepiej nie schładzać powietrza w samochodzie zbyt bardzo. By uniknąć szoku termicznego, dobrze jest odczekać chwilę w samochodzie i po wyłączeniu silnika otworzyć okna, aby powietrze się ogrzało.

Koniecznie musimy powiedzieć parę słów o tym, jak używać klimatyzacji w samochodzie zgodnie z przepisami. Musimy bowiem wiedzieć, że włączenie klimatyzacji, a co za tym idzie silnika podczas postoju może skutkować mandatem w wysokości 100 zł! Policjant może go zastosować zgodnie z art. 60 ust. 2 pkt. 3 ustawy Prawo o ruchu drogowym, który brzmi:

Musimy pamiętać więc, by nie schładzać powietrza w samochodzie klimatyzacją podczas postoju. A czym według przepisów jest postój? To unieruchomienie pojazdu, które nie wynika z warunków na drodze lub przepisów ruchu drogowego i trwa dłużej niż minutę. Jeśli jednak przyjrzymy się sprawie dokładniej, okazuje się, że mamy dwie minuty, zanim musimy zgasić silnik. Pierwsza minuta po zaparkowaniu uznawana jest bowiem w prawie jako zatrzymanie.

Funkcjonariusz policji może jednak stwierdzić, że włączona klimatyzacja w samochodzie powoduje uciążliwość związaną z nadmierną emisją spalin do środowiska, a także nadmiernym hałasem (art. 60 ust. 2 pkt. 2 ustawy Prawo o ruchu drogowym) i ukarać nas mandatem w wysokości 300 zł. Taka grzywna może być nałożona na kierowców nie tylko w terenie zabudowanym.

Warto również wiedzieć, że jeśli silnik i klimatyzacja w samochodzie będą włączone, a my oddalimy się od niego, możemy zapłacić mandat w wysokości 50 zł.

Wiesz już, jak prawidłowo używać klimatyzacji w samochodzie, by działała wydajnie i nie nadwyrężała mocno naszego portfela. A czy wiesz, jak wybrać dobre i korzystne cenowo ubezpieczenie? Najlepiej korzystać z wygodnych porównywarek polis. Jedną z nich jest nasz kalkulator OC i AC, który nie tylko w przejrzysty sposób zaprezentuje różne oferty, ale umożliwi także dokonanie zakupu online.

Jeśli nie przebywamy w klimatyzowanym samochodzie zbyt długo, nie zaszkodzi nam. Jednak musimy zdawać sobie sprawę, że klimatyzacja w samochodzie osusza powietrze w nim się znajdujące, co może skutkować suchością skóry czy śluzówek, a to z kolei może powodować nieżyt górnych dróg oddechowych.

Gdy włączamy klimatyzację w samochodzie, w kabinie zaczyna dominować suche powietrze. Działając na skórę i błony śluzowe, może sprawić, że będą one bardziej podatne na drobnoustroje. W konsekwencji przesuszone gardło może zacząć boleć po kontakcie z wirusami i bakteriami.

To zależy od modelu auta. W większości przypadków klimatyzację w samochodzie można uruchomić tylko, gdy włączony jest silnik.

By zoptymalizować działanie klimatyzacji w samochodzie, warto stosować się do kilku zasad. Latem, gdy w kabinie zalega gorące powietrze, dobrze jest przed włączeniem klimatyzacji otworzyć okna i drzwi i przewietrzyć samochód, by wyrównać temperaturę powietrza wewnątrz z temperaturą panującą na zewnątrz. Warto także parkować w cieniu, by uniknąć nagrzewania się samochodu. Również regularne serwisowanie układu i dbanie o czystość filtrów powinno zwiększyć wydajność klimatyzacji w samochodzie. Pamiętaj, by podczas jazdy samochodem z włączoną klimatyzacją upewnić się, że wszystkie okna są zamknięte.