Ile aktualnie wynosi zasiłek pogrzebowy?

W ostatnim czasie wprowadzona została zmiana w wysokości zasiłku pogrzebowego. Ile wynosił on do tej pory, a jaka kwota będzie obowiązywać według nowelizacji przepisów?

To jednorazowe świadczenie, wypłacane przez ZUS, KRUS lub inną instytucję, w zależności od statusu ubezpieczonego. Według art. 78 ust. 1 ustawy emerytalnej zasiłek pogrzebowy otrzymuje osoba, która pokryła koszty pogrzebu.

Celem świadczenia jest pokrycie normalnych, typowych i powszechnie przyjętych kosztów pogrzebu. Chodzi więc głównie o koszty pochówku, czyli czynności, które mają miejsce od momentu zgonu do złożenia ciała w grobie czy kremacji. Mówiąc bardziej przykładowo, zasiłek pogrzebowy może pokryć:

Świadczenie może odebrać zarówno członek rodziny, jak i pracodawca, dom pomocy społecznej, gmina, powiat, osoba prawna kościoła czy związek wyznaniowy, jeśli pokrył on koszty pogrzebu. Co ważne, jeśli pochówek został zorganizowany przez kilka osób, które partycypowały w kosztach, zasiłek będzie między nieproporcjonalnie podzielony.

Zobacz również: Jak sprawdzić, czy ktoś miał polisę na życie?

Ustawa emerytalna określa dokładnie, czyja śmierć uprawnia do otrzymania zasiłku pogrzebowego. Są to:

Przepisy mówią, kto może być określony członkiem rodziny osoby ubezpieczonej, emeryta lub rencisty, których śmierć uprawnia do zasiłku pogrzebowego. Są to:

Obecnie zasiłek pogrzebowy wypłacany członkowi rodziny osoby zmarłej wynosi 4000 zł, co wynika z art. 80 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Kwota ta obowiązuje od 2011 roku. Wysokość zasiłku pogrzebowego jest więc niezależna od tego, ile w rzeczywistości pogrzeb kosztował. Taka kwota wypłacana jest także członkom rodziny, którzy partycypowali w kosztach pogrzebu wraz z Państwem, organizacją polityczną czy społeczną.

Inaczej sprawa wygląda, jeśli pochówek organizowany jest na koszt kogoś spoza rodziny lub instytucji. Wtedy zasiłek pogrzebowy przysługuje w wysokości udokumentowanych kosztów pogrzebu, jednak nie może być wyższy niż 4000 zł.

Jednak w najbliższym czasie spodziewane są zmiany. Sejm uchwalił bowiem 9 maja 2025 roku projekt nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Senat zaakceptował tę propozycję 14 maja 2025 roku, a obecnie ustawa czeka na podpis prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. 

Nowe przepisy zakładają, że zasiłek pogrzebowym ma od 1 stycznia 2026 roku wynosić 7000 zł. Ważną zmianą jest też kwestia corocznej waloryzacji tej kwoty, jeśli wskaźnik waloryzacji będzie wyższy niż 105. Jest on zależny od inflacji oraz dynamiki wzrostu przeciętnego wynagrodzenia. Według tej zasady pierwsza zmiana wysokości zasiłku pogrzebowego zostanie wprowadzona, gdy wskaźnik waloryzacji liczony od daty wejścia w życie ustawy będzie wyższy niż 105.

Nowelizacja przepisów przewiduje również nowe zasady przyznawania zasiłku celowego z pomocy społecznej, który pobrać można dodatkowo. Tego typu świadczenie również wydawane jest na pokrycie kosztów pogrzebu. Jego wysokość nie będzie zależeć od kryterium dochodowego. Nie będzie ustalana także górna kwota świadczenia.

Warto wiedzieć, że zasiłek pogrzebowy należy do źródeł dochodu, zwolnionych z podatku dochodowego. W związku z tym nie trzeba wykazywać go w rozliczeniu podatkowym. Wynika to z tego, że celem świadczenia jest pokrycie kosztów związanych z pogrzebem, a nie generowanie dochodu.

Prawo do zasiłku pogrzebowego wygasa, jeśli uprawniona do jego otrzymania osoba nie zgłosi się z wnioskiem w ciągu 12 miesięcy od dnia śmierci osoby, po której przysługuje świadczenie. 

Inaczej dzieje się w sytuacji, gdy złożenie wniosku nie było możliwe np. gdy ciało osoby zmarłej zaginęło. W takich okolicznościach na wystąpienie z wnioskiem o zasiłek pogrzebowy jest 12 miesięcy od dnia pogrzebu. Trzeba jednak taki szczególny przypadek udokumentować np. okazać zaświadczenie Policji lub prokuratury.

Dokumenty możesz złożyć w dowolnej placówce ZUS, wysłać pocztą lub skorzystać z elektronicznego sposobu, czyli Platformy Usług Elektronicznych ZUS. Można też upoważnić zakład pogrzebowy do dopełnienia formalności i odbioru zasiłku. 

Jeśli chodzi o zasiłek pogrzebowy z KRUS, wniosek z dokumentami trzeba złożyć w oddziale Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Jednak osobista wizyta w placówce nie jest jedyną drogą. Można ubiegać się o świadczenie za pośrednictwem ePUAP lub wysłać wniosek pocztą tradycyjną. Z kolei wniosek o zasiłek pogrzebowy z MOPS trzeba złożyć w odpowiednim Ośrodku Pomocy Społecznej, właściwym ze względu na adres zameldowania zmarłego.

W przypadku ubiegania się o zasiłek pogrzebowy z ZUS trzeba złożyć wniosek o wypłatę zasiłku pogrzebowego na druku ZUS Z-12. Możesz to zrobić za pośrednictwem konta na PUE, postępując według poniższych kroków:

W następnej kolejności dostarcz wymagane dokumenty. Możesz to zrobić w dowolnej terenowej jednostce organizacyjnej ZUS.

Oprócz druku Z-12 trzeba złożyć szereg innych dokumentów. Szczegółowa lista znajduje się poniżej:

ZUS ma 30 dni od wyjaśnienia okoliczności niezbędnej do stwierdzenia prawa do świadczenia na wypłacenie zasiłku. Jednak praktyka pokazuje, że czas oczekiwania jest inny. Trzeba czekać od 2 do 8 tygodni od czasu złożenia wszystkich dokumentów.

Świadczenie przesyłane jest na rachunek bankowy, jeśli numer zostanie podany we wniosku. Jeśli konto nie zostanie wskazane, pieniądze zostaną przesłane pocztą na adres zamieszkania lub inny, wskazany w dokumentach.

ZUS może nie przyznać zasiłku pogrzebowego. Może to się stać np. gdy wniosek zostanie złożony po upływie 12 miesięcy od śmierci, gdy okaże się, że osoba wnioskująca nie poniosła kosztów pogrzebu itd. W takiej sytuacji ZUS wydaje decyzję z odmową prawa do zasiłku. 

Możesz się od niej odwołać, występując do Sądu Rejonowego – Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w terminie 1 miesiąca od dnia doręczenia decyzji. Dokumenty składa się za pośrednictwem placówki ZUS, która odmówiła przyznania zasiłku.

Warto pamiętać, że dodatkowym wsparciem w organizacji pogrzebu są środki, które uzyskać można z ubezpieczenia na życie osoby zmarłej. Taka polisa zawierana jest z myślą o zabezpieczeniu finansowym bliskich w razie śmierci ubezpieczonego. Mało kto wie, że oprócz polisy dla młodych osób, na rynku można też znaleźć ubezpieczenie na życie dla seniora. Dzięki niemu można otrzymać jednorazowe świadczenie, a jego wysokość jest uzależniona od sumy ubezpieczenia, którą ustala się w dniu podpisania umowy.

Szukasz dobrego ubezpieczenia dla siebie? Polisa na życie online to dobry wybór, jeśli nie masz czasu na wizytę w placówce. Skorzystaj z naszej porównywarki i znajdź najbardziej dopasowany dla siebie produkt. 

A może szukasz opcji, by zabezpieczyć grób? Jednym ze sposobów jest ubezpieczenie nagrobku.