DPF – co to jest i kiedy wymaga wymiany?

Filtr DPF to kluczowy element układu wydechowego w autach z silnikiem Diesla, który zatrzymuje i redukuje szkodliwe cząstki stałe powstające podczas spalania paliwa. Dzięki niemu pojazd spełnia normy ekologiczne, jednak z czasem może ulec zapchaniu, co prowadzi do spadku mocy, większego zużycia paliwa i kosztownych napraw. W tym artykule odpowiadamy na najważniejsze pytania dotyczące zagadnienia. Przeczytaj i dowiedz się, jakie objawy wskazują na konieczność regeneracji lub wymiany filtra DPF, aby uniknąć poważniejszych problemów.

Filtr cząstek stałych (DPF – Diesel Particulate Filter) to komponent układu wydechowego, odpowiedzialny za redukcję emisji szkodliwych cząstek stałych powstających w procesie spalania paliwa. Od dawna znajduje zastosowanie w pojazdach z silnikami Diesla, które charakteryzują się wysokim poziomem emisji zanieczyszczeń.

W odpowiedzi na coraz bardziej rygorystyczne normy emisji spalin, filtry cząstek stałych zaczęto montować również w nowoczesnych silnikach benzynowych z bezpośrednim wtryskiem paliwa (GDI). W ich przypadku stosuje się filtry oznaczane jako GPF (Gasoline Particulate Filter), które pomagają ograniczyć emisję szkodliwych substancji. Starsze jednostki benzynowe z pośrednim wtryskiem paliwa nie wymagały takiego rozwiązania, ponieważ ich emisja cząstek stałych była znacznie niższa i mieściła się w obowiązujących normach.

Filtr cząstek stałych (DPF) jest zazwyczaj montowany w układzie wydechowym, najczęściej blisko silnika, gdzie temperatura spalin jest najwyższa, co sprzyja jego regeneracji. W niektórych pojazdach można go znaleźć także pod podwoziem. Składa się z ceramicznego rdzenia o strukturze plastra miodu, pokrytego specjalną powłoką, która zatrzymuje cząstki sadzy. Konstrukcja ta pozwala na skuteczne gromadzenie zanieczyszczeń i ich usuwanie podczas procesu wypalania.

Filtr cząstek stałych montuje się głównie w silnikach benzynowych z bezpośrednim wtryskiem paliwa, ponieważ emitują one więcej cząstek stałych niż jednostki z pośrednim wtryskiem. Wprowadzenie GPF stało się konieczne, aby spełnić normy emisji spalin, takie jak Euro 6. Filtry te można znaleźć w samochodach wielu producentów, w tym takich marek jak Volkswagen, BMW czy Ford, które wdrażają je w swoich najnowszych modelach.

Regeneracja DPF to proces, który pozwala na usunięcie nagromadzonej sadzy i przywrócenie pełnej sprawności filtra. Wyróżnia się trzy główne rodzaje regeneracji: pasywną, aktywną i serwisową. Regeneracja pasywna zachodzi samoczynnie podczas dłuższej jazdy przy wyższej temperaturze spalin, natomiast aktywna jest inicjowana przez sterownik silnika poprzez podniesienie temperatury w filtrze. Jeśli DPF jest nadmiernie zapchany, konieczne może być jego profesjonalne czyszczenie w serwisie.

Aby przedłużyć żywotność filtra cząstek stałych (DPF), warto regularnie odbywać dłuższe trasy, które umożliwiają jego regenerację, unikać częstej jazdy na krótkich dystansach oraz stosować wysokiej jakości oleje i paliwa o niskiej zawartości siarki. Ważne jest również przestrzeganie zaleceń producenta dotyczących eksploatacji oraz unikanie zbyt niskich obrotów silnika, co sprzyja gromadzeniu sadzy w filtrze.

Sprawdź także: Co powinien obejmować kompleksowy serwis samochodu? 

Aby sprawdzić, czy filtr DPF jest zapchany, można skorzystać z kilku praktyk. Najprostszym sposobem jest obserwacja wskaźników na desce rozdzielczej – zapalenie kontrolki filtra cząstek stałych może świadczyć o problemie. Inną metodą jest diagnoza komputerowa, która pozwala odczytać parametry pracy filtra, takie jak ciśnienie różnicowe czy poziom zapełnienia sadzą. Objawami zatkanego filtra mogą być także spadek mocy silnika, zwiększone zużycie paliwa czy częstsze uruchamianie trybu regeneracji.

Zatkany filtr cząstek stałych może objawiać się spadkiem mocy silnika, zwiększonym zużyciem paliwa oraz częstym przechodzeniem pojazdu w tryb awaryjny. Charakterystycznymi symptomami są również dymienie z układu wydechowego, trudności w przyspieszaniu oraz częstsza potrzeba regeneracji filtra. Warto wiedzieć, co zapycha DPF, aby rozpoznać problem na wczesnym etapie i uniknąć poważniejszych uszkodzeń. Ignorowanie objawów może prowadzić do całkowitego zablokowania filtra i konieczności jego wymiany.

Filtr DPF zatyka się głównie z powodu nagromadzenia sadzy, gdy nie dochodzi do jego prawidłowej regeneracji. Najczęściej dzieje się to przy jeździe na krótkich dystansach i niskich obrotach silnika. Często problem wymaga naprawy układu wydechowego, ponieważ nieszczelności lub awarie mogą prowadzić do szybszego zapychania filtra. Na jego stan wpływają także usterki wtryskiwaczy, nadmierne zużycie oleju oraz stosowanie niskiej jakości paliwa.

Czyszczenie filtra cząstek stałych można przeprowadzić na kilka sposobów – od automatycznej regeneracji podczas jazdy, przez stosowanie specjalnych preparatów, aż po profesjonalne metody serwisowe, takie jak czyszczenie hydrodynamiczne lub chemiczne. Regularna konserwacja filtra jest kluczowa, gdyż zapobiega jego całkowitemu zapchaniu i konieczności kosztownej wymiany. W przypadku znacznego zanieczyszczenia najlepiej skorzystać z usług specjalistycznego serwisu, który przeprowadzi skuteczne czyszczenie i przywróci sprawność filtra.

Zastanawiasz się, jak samemu wyczyścić DPF domowym sposobem? Co prawda jest to możliwe, ale często nieskuteczne. Popularnym rozwiązaniem są dodatki do paliwa, które pomagają wypalić nagromadzoną sadzę podczas jazdy na dłuższym dystansie z wyższą prędkością. Można także spróbować tzw. regeneracji wymuszonej, jednak wymaga to dostępu do odpowiednich narzędzi diagnostycznych. Warto pamiętać, że nieprawidłowe metody czyszczenia mogą uszkodzić filtr, dlatego w przypadku poważnych problemów lepiej skorzystać z profesjonalnych usług.

Prawidłowe wypalanie filtra DPF jest istotne dla jego sprawnego działania i długiej żywotności. Proces ten może przebiegać automatycznie podczas jazdy lub zostać uruchomiony ręcznie w serwisie. 

Jak wymusić wypalanie DPF? W przypadku zapchania filtra najlepszym rozwiązaniem jest skorzystanie z diagnostyki komputerowej. Możliwe jest również samodzielne przeprowadzenie regeneracji poprzez utrzymywanie silnika na poziomie około 2500 obr./min przez kilkanaście minut podczas jazdy. Pozwala to osiągnąć wymaganą temperaturę, która skutecznie wypala nagromadzoną sadzę.

Częstotliwość wypalania DPF zależy od stylu jazdy i warunków eksploatacji. Zwykle proces ten zachodzi co 300–1000 km, ale częsta jazda na krótkich trasach może skrócić ten dystans. Jeśli filtr nie regeneruje się prawidłowo, może wymagać interwencji serwisowej. Warto mieć na uwadze również poniższe kwestie:

Wypalanie DPF na postoju trwa zazwyczaj od 15 do 45 minut, w zależności od stopnia zanieczyszczenia. Silnik pracuje na podwyższonych obrotach, aby osiągnąć odpowiednią temperaturę i spalić nagromadzoną sadzę. Procesu nie należy przerywać, aby uniknąć ponownego zapchania.

Podczas jazdy wypalanie DPF trwa od 10 do 30 minut, w zależności od warunków drogowych i temperatury spalin. Kluczowe jest utrzymywanie stałej prędkości i obrotów, co sprzyja skutecznej regeneracji. Proces zachodzi automatycznie i często jest niezauważalny.

Wypalanie filtra DPF to jedna z najtańszych metod regeneracji, której koszt w serwisie wynosi od 200 do 800 zł, w zależności od modelu pojazdu oraz poziomu zanieczyszczenia filtra. Proces ten polega na podniesieniu temperatury spalin, co pozwala na spalenie nagromadzonej sadzy. 

Wypalanie może odbywać się automatycznie podczas jazdy lub być wymuszone w serwisie za pomocą specjalistycznej diagnostyki komputerowej. Choć metoda ta jest skuteczna przy lekkim zapchaniu filtra, w przypadku dużego nagromadzenia popiołu może okazać się niewystarczająca i konieczne będzie mechaniczne czyszczenie.

Regeneracja DPF w autoryzowanym serwisie jest zwykle droższa niż w warsztatach niezależnych. Koszt regeneracji w ASO może wynosić od około 800 do 3000 zł, zależnie od marki pojazdu i stosowanej technologii. Warsztaty niezależne oferują podobne usługi w przedziale 400–1500 zł, często korzystając z nowoczesnych metod czyszczenia hydrodynamicznego lub chemicznego. Wybór serwisu zależy od preferencji kierowcy oraz gwarancji jakości wykonanej usługi.

Regeneracja filtra cząstek stałych to znacznie tańsza opcja niż jego wymiana. Cena nowego DPF może wahać się od 3000 do nawet 10 000 zł, w zależności od modelu pojazdu i producenta. Jeśli filtr nie jest uszkodzony mechanicznie, warto zdecydować się na regenerację, która pozwala przywrócić jego pełną sprawność przy znacznie niższych kosztach. Jednak w przypadku poważnych uszkodzeń mechanicznych lub całkowitego zapełnienia popiołem, wymiana może być jedynym rozwiązaniem.

Dbając o stan techniczny swojego pojazdu, warto pamiętać również o obowiązkowej polisie OC oraz dobrowolnych dodatkach komunikacyjnych, które mogą przydać się w wielu sytuacjach związanych z prowadzeniem auta. Korzystając z nowoczesnej porównywarki ubezpieczeń samochodowych CUK, szybko znajdziesz najlepszą cenowo ofertę dopasowaną do swoich potrzeb. Dzięki temu zyskasz spokój i ochronę finansową na wypadek nagłych zdarzeń na drodze.