Jak ubezpieczyć domek letniskowy i działkę ROD?

Mieszkasz w mieście, ale tęsknisz za odpoczynkiem na łonie natury z dala od codziennego zgiełku? Jesteś mieszkańcem bloku lub kamienicy i chciałbyś posiadać ogródek, w którym będziesz mógł spędzać letnie dni, doglądając ulubionych roślin albo grillując w sobotnie popołudnie? Wiele osób dokonuje zakupu działki z domkiem letniskowym, by mieć własne miejsce rekreacji. Aby cieszyć się nim w pełni i nie martwić o ewentualne szkody spowodowane siłami natury czy kradzieżą, warto zdecydować się na ubezpieczenie domku letniskowego.

Jak nazwa sugeruje, domek letniskowy to budynek, przeznaczony do użytkowania w sezonie letnim, wakacyjnym, a zatem czasowo. Jest konstrukcją wolnostojącą. Przepisy nie definiują bezpośrednio, czym jest domek letniskowy. Jednak jako budynek rekreacji indywidualnej definicja zawarta w Ustawie Prawo Budowlane określa budynek przeznaczony do okresowego wypoczynku. Pozwala to zatem na powszechne rozumienie domku letniskowego jako budynku o okresowym przeznaczeniu rekreacyjnym w opozycji do budynku mieszkalnego. Tak też domek letniskowy definiuje wiele towarzystw ubezpieczeniowych.

Postawienie domku letniskowego jest znacznie prostsze jeśli chodzi o przepisy i konieczne formalności, niż budynku mieszkalnego, o ile spełnia on określone warunki. Właściciele działek często wybierają projekty niewymagające pozwolenia na budowę, a jedynie zgłoszenia do właściwego urzędu – starostwa lub urzędu miasta na prawach powiatu. W ten sposób można szybko postawić np. domek na bloczkach bez pozwolenia. Obecnie domek letniskowy bez pozwolenia wybudujemy, jeśli:

Limit powierzchni został zwiększony do 70 m2 dopiero w roku 2022. Wcześniej można było postawić np. domek letniskowy murowany 35 m2 i to była jego maksymalna wielkość.

Domy letniskowe o większej powierzchni i wielokondygnacyjne wymagają pozwolenia na budowę.

Nie ma obowiązku ubezpieczenia nieruchomości. Wyjątkiem są gospodarstwa rolne powyżej 1 ha oraz budynki objęte kredytem hipotecznym – w tym przypadku obowiązek ubezpieczenia zostaje narzucony przez bank. Jednak wielu właścicieli decyduje się na dobrowolne ubezpieczenie mieszkań czy budynków, w tym również tych o charakterze rekreacyjnym. Zastanawiając się, ile kosztuje domek letniskowy, należy uwzględnić wielkość konstrukcji, rodzaj, materiał, wyposażenie. Koszty wybudowania lub nabycia i wyposażenia domku letniskowego są znacznie niższe niż w przypadku mieszkania czy domu mieszkalnego, mimo to stanowią spory wydatek i warto tego rodzaju mienie również ubezpieczyć.

Nieprzewidziane zdarzenia takie jak zalanie, pożar, spięcie wywołane uderzeniem pioruna, zerwanie dachu w czasie wichury czy przewrócenie się drzewa na działkę, mogą spowodować zniszczenia mienia. Skala zniszczeń w domku letniskowym może być sporo większa ze względu na fakt, że przebywa się w nim okazjonalnie czy sezonowo. Uniemożliwia to szybką reakcję i ograniczenie szkód w razie zdarzenia. Oprócz tego domek przez część roku stoi pusty i stanowi łatwy cel dla złodziei.

Domku letniskowego zatem nie trzeba ubezpieczać, ale warto to zrobić.

Jeśli zastanawiasz się, czy można mieszkać w domku letniskowym, odpowiedź jest twierdząca, ale pod warunkiem, że zostanie on zakwalifikowany jako całoroczny. Przed postawieniem budynku lub rozpoczęciem dostosowania domku sezonowego do użytkowania całorocznego, zwłaszcza jeśli planujesz w nim zamieszkać, warto zapoznać się z planem zagospodarowania przestrzennego dla danego obszaru, który określa, jaki typ zabudowy może znaleźć się na działce. Jako dom letniskowy całoroczny definicja określa budynek przystosowany do użytkowania bez względu na porę roku. Powinien zatem posiadać:

W tak dostosowanym domku całorocznym możliwe jest nie tylko zamieszkanie, ale i zameldowanie. Czy zatem dom letniskowy jest budynkiem mieszkalnym? Z założenia nie, ale może zostać przekształcony w budynek mieszkalny, spełniwszy określone warunki techniczne i formalne. Samo dostosowanie domku do wymogów użytkowania całorocznego nie wystarczy. Decyzję o przekwalifikowaniu budynku podejmuje starostwo powiatowe na wniosek właściciela, po otrzymaniu niezbędnej dokumentacji.

ROD to skrót od Rodzinnych Ogrodów Działkowych. Są one alternatywą dla osób, które nie chcą decydować się na zakup osobnej działki. Obejmują działki użytkowane przez osoby prywatne oraz teren wspólny do użytku wszystkich działkowców. Każda działka wchodząca w skład ROD należy do Polskiego Związku Działkowców. Warto zauważyć, że działki ROD nie można kupić na własność. Można jedynie nabyć prawo do dzierżawy działkowej poprzez podpisanie umowy dzierżawy z zarządem ROD w przypadku wolnych działek lub umowy o przeniesienie prawa do działki z innym działkowiczem.

Działki ROD są tańszą opcją posiadania własnego ogródka. Opłata wpisowa i późniejsze opłaty członkowskie i inwestycyjne są znacznie niższe niż koszty nabycia działki od prywatnego właściciela. Jednak stajemy się użytkownikami przestrzeni wspólnej, w której obowiązuje z góry określony regulamin.

Zabudowania w przeciwieństwie do gruntu, są własnością działkowca. Możliwa jest budowa domku murowanego na działce ROD, postawienie domku drewnianego, altany, szklarni. Domki muszą jednak spełniać określone w regulaminie ROD wymogi co do wielkości. Bez pozwolenia można postawić domek o maksymalnej powierzchni 35 m2 i 5 m wysokości dla dachów pochyłych i 4 m dla dachów płaskich.

Obszary wokół jezior, lasów, łąk są terenami najbardziej atrakcyjnymi dla lokalizacji domku letniskowego. Natomiast czy na działce leśnej można postawić domek do 35 m2? Domek w odosobnieniu, otoczony lasem, z którego werandy słychać jedynie szum drzew i śpiew ptaków to marzenie niejednego z nas. Jego spełnienie nie zawsze jest jednak łatwe. Przede wszystkim trzeba zapoznać się z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Jeśli przewiduje on możliwość zabudowy, należy zwrócić się z wnioskiem do dyrekcji Lasów Państwowych o wyłączenie działki z tzw. produkcji leśnej. Dopiero po uzyskaniu pozytywnej odpowiedzi, można podjąć dalsze kroki. Jeśli miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego nie przewiduje zabudowy, pozostaje zwrócić się do urzędu gminy z wnioskiem o wydanie warunków zabudowy.

Czy na działce leśnej można postawić domek holenderski, który nie jest przytwierdzony do podłoża? Bez wyłączenia działki z produkcji leśnej i jej przemianowania również nie jest to możliwe.

Kupując domek letniskowy koszt zakupu będzie wypadkową takich czynników, jak:

Ceny małych domków drewnianych wahają się od 50 tys. zł do 120 tys. zł. Ile kosztuje domek murowany na działkę i czy jego koszt będzie wyższy niż drewnianego? Z reguły tak, wszystko jednak zależy jaki domek wybierzemy i czy jesteśmy w stanie wybudować go we własnym zakresie, ponosząc jedynie koszty zakupu materiałów. Wysokość składki ubezpieczeniowej będzie z kolei niższa dla domku murowanego w porównaniu z drewnianym. Ceny dodatkowego ubezpieczenia domku letniskowego wahają się od kilkudziesięciu do kilkuset zł.

Ubezpieczenie domku letniskowego oferuje wiele towarzystw ubezpieczeniowych. W większości przypadków ubezpieczenie domku letniskowego dostępne jest jedynie jako dodatek lub rozszerzenie polisy mieszkaniowej i zawierane na ten sam okres, czyli najczęściej 12 miesięcy. Ubezpieczenie obowiązuje przez cały rok, również zimą.

Niektóre towarzystwa oferują wykupienie polisy dedykowanej, obejmującej ochroną tylko domek letniskowy, jednak jej koszt jest porównywalny z kosztem rozszerzonej polisy mieszkaniowej.

Ubezpieczenie działki jako takiej nie jest możliwe. Można ubezpieczyć znajdujące się na niej elementy stałe, obiekty małej architektury, ewentualnie ruchome wyposażenie. Ubezpieczenie nie dotyczy zatem samego gruntu. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy w wyniku działań czynników naturalnych dojdzie do osunięcia się czy zapadnięcia ziemi, w wyniku czego co elementy objęte ubezpieczeniem ulegną uszkodzeniu.

Większość polis gwarantuje ochronę murów i elementów stałych w przypadku pożaru i innych zdarzeń losowych, czyli:

Ubezpieczenie może obejmować budynki gospodarcze, altanki, oczka wodne, ogrodzenie oraz elementy domu – dach, fundamenty, ściany nośne i działowe, armaturę sanitarną, instalacje. Przydatne będzie ubezpieczenie na wypadek kradzieży z włamaniem oraz wandalizmu (np. wybita szyba) czy rozszczelnienia instalacji. Polisą możemy objąć oprócz stałych elementów domu, również ruchome wyposażenie.

Jeśli decydujemy się  na założenie paneli słonecznych na domku letniskowym, w niektórych towarzystwach znajdziemy możliwość ich ubezpieczenia. Fotowoltaika na działce rekreacyjnej może podlegać ochronie np. w Link4.

Przed wyborem polisy warto zapoznać się ze szczegółami Ogólnych Warunków Ubezpieczenia, aby znać zakres ochrony i dostosować odpowiednio domek do wymogów ubezpieczenia. W kwestii kradzieży z włamaniem ubezpieczyciele często precyzują, w jakie zamki powinny być zaopatrzone drzwi lub czy w oknach powinny znajdować się kraty bądź żaluzje antywłamaniowe.

Jeśli nabywamy działkę wraz z zabudowaniami od innej osoby, zanim zostanie zawarta umowa kupna-sprzedaży domku letniskowego, warto zapoznać się z dokumentacją budowy domku, by upewnić się, że nie mamy do czynienia z samowolką budowlaną, a instalacje są prawidłowo wykonane. Wadliwość wykonania może być później przyczyną nieuznania ewentualnej szkody.

Towarzystwa ubezpieczeniowe określają różne zakresy zdarzeń wywołujących szkody. Przyjrzyjmy się kilku wybranym ofertom ubezpieczenia domku letniskowego, jakie możemy dokupić do polisy głównej:

Ubezpieczyciel nie zawsze uzna odpowiedzialność za szkodę. Poniżej przykładowe sytuacje, kiedy decyzja o wypłacie odszkodowania najczęściej będzie negatywna:

Część towarzystw nie obejmuje ochroną również domków mieszczących się na terenie ogródków działkowych.

O ile w ofertach ubezpieczenia domku letniskowego na prywatnej działce, połączonych z polisą budynku mieszkalnego czy mieszkania można przebierać, o tyle ubezpieczenie domku na działce ROD może przysporzyć kłopotów. Część towarzystw traktuje je jako wyłączenie, ale nie wszystkie. PZU Dom oferuje ubezpieczenie domków letniskowych niezwiązanych z gruntem, czyli holenderskich, a także znajdujących się na terenie ogrodów działkowych, czyli na gruncie nienależącym do właściciela domku. Domek znajdujący się na terenie ogródków działkowych ubezpiecza również Ergo Hestia. Ubezpieczenie działki ROD, a właściwie domku znajdującego się na jej terenie, w ramach polisy mieszkaniowej jest zatem trudniejsze, ale nie niemożliwe.

Decydując się na ubezpieczenie domu lub mieszkania łącznie z domkiem letniskowym, warto dokładnie przeanalizować, jaką ochroną zostanie objęty nasz dorobek. Zniszczenie na skutek działań natury czy wandalizmu może pociągać za sobą duże straty, a im pełniejsza ochrona, tym mniej sytuacji będzie generowało ewentualne koszty. Z pomocą naszego kalkulatora, odwiedzając dowolną placówkę CUK lub kontaktując się z konsultantem telefonicznie, poznasz ofertę ubezpieczenia najlepiej dopasowaną do Twoich potrzeb i kieszeni.