W tym artykule:
Praktyki zawodowe to nieodłączny element kształcenia wielu kierunków studiów oraz szkół średnich. Stanowią doskonałą okazję do zdobycia doświadczenia w danej profesji, jeszcze przed podjęciem zatrudnienia. Praktyki studenckie umożliwiają też nawiązanie cennych kontaktów zawodowych oraz zdobycie ważnych umiejętności. Ważne jest jednak to, by wybrać dobre miejsce do ich odbycia, a także poznać określone wymogi i procedury. Ile trwają praktyki studenckie? Gdzie zgłosić się, by je rozpocząć i czy są płatne? Na te i inne ważne pytania odpowiadamy w tym artykule!
Najważniejsze informacje:
- Praktyki studenckie to etap edukacji, w którym studenci, poprzez pracę w firmach i instytucjach powiązanych z ich kierunkiem kształcenia, zdobywają praktyczne doświadczenie zawodowe uzupełniające wiedzę teoretyczną.
- Praktyki mogą być obowiązkowe lub dobrowolne, trwać od kilku tygodni do miesięcy i odbywać się w firmach, instytucjach publicznych oraz różnych sektorach gospodarki.
- Zadania wykonywane przez praktykantów zależą od specyfiki firmy i stanowiska, jednak zazwyczaj obejmują zarówno proste prace biurowe, jak i bardziej skomplikowane projekty związane z daną branżą.
- Poprawnie zorganizowane praktyki zawodowe pomagają studentom w lepszym zrozumieniu swojego przyszłego zawodu, rozwijają wachlarz kompetencji, a także pozwalają na nawiązanie pierwszych kontaktów zawodowych, które mogą być pomocne w dalszej karierze.
- Niektóre firmy lub instytucje wymagają od studentów i uczniów posiadania ubezpieczenia na czas trwania praktyk zawodowych.
- O tym, czy praktyki na studiach są płatne, czy bezpłatne decyduje dana firma, ustalenia z uczelnią lub typ umowy zawartej ze studentem. W Polsce nie ma obowiązku wypłacania wynagrodzenia za praktyki, ale wiele firm je oferuje – szczególnie w przypadku dłuższych lub bardziej zaawansowanych praktyk.
Co to są praktyki studenckie i jaki mają cel?
Praktyki zawodowe na studiach to forma zdobywania doświadczenia związanego z obranym kierunkiem, która ma na celu umożliwienie zastosowania teoretycznej wiedzy zdobytej na uczelni w praktyce. Mogą być one obowiązkowe (wynikają z programu studiów) lub dobrowolne (organizowane samodzielnie przez studentów).
Praktyki studenckie odbywają się w różnych firmach, instytucjach, organizacjach lub urzędach, najczęściej związanych stricte z kierunkiem studiów. Ich głównym celem jest rozwijanie umiejętności praktycznych, poznanie specyfiki pracy w danej branży oraz zdobycie cennych doświadczeń, które mogą pomóc w późniejszym wejściu na rynek pracy. Praktyki zawodowe zazwyczaj trwają od kilku tygodni do kilku miesięcy i mogą obejmować różne zadania, od prostych obowiązków biurowych po bardziej specjalistyczne projekty.
Czy praktyki studenckie są obowiązkowe i od czego to zależy?
Praktyki studenckie w Polsce są obowiązkowe tylko wówczas, gdy wynikają z programu kształcenia na danym kierunku studiów. W wielu przypadkach uczelnie wyższe, szczególnie na kierunkach technicznych, medycznych czy pedagogicznych, wymagają odbycia praktyk jako elementu niezbędnego do ukończenia studiów. Mają one bowiem umożliwić studentom pozyskanie praktycznych umiejętności, które uzupełniają wiedzę teoretyczną zdobywaną na zajęciach.
O tym, czy praktyki studenckie są obowiązkowe, decyduje przede wszystkim kierunek kształcenia. Zwykle wymóg ten pojawia się na kierunkach, które przygotowują do wykonywania określonych zawodów wysokiej specjalizacji, takich jak np. prawo, medycyna, nauczanie szkolne.
Obowiązkowe praktyki zawodowe w szkołach
Oprócz studentów uczelni wyższych, do odbycia praktyk zawodowych zobowiązani są również uczniowie innych szkół. Praktyki w technikum stanowią istotny element kształcenia, dzięki któremu uczniowie zdobywają doświadczenie w wybranych zawodach. Umożliwiają one naukę profesji w rzeczywistych warunkach pracy i zazwyczaj są realizowane w firmach współpracujących z daną placówką oświatową.
Uczniowie szkół zawodowych również mają swoje obowiązkowe praktyki w ramach przygotowania do wykonywania określonych prac. Praktyki w zawodówce są bardziej intensywne i z reguły trwają o wiele dłużej, ponieważ ich celem jest pełne przygotowanie uczniów do wejścia na rynek pracy bez konieczności kontynuowania dalszej nauki. W tym przypadku praktyki często odbywają się w zakładach pracy, które później mogą zaoferować zatrudnienie absolwentom.
Ile trwają praktyki studenckie?
Czas trwania praktyk studenckich w Polsce zależy tak naprawdę od ich typu, kierunku studiów oraz wymogów uczelni. Zazwyczaj trwają one od kilku tygodni do kilku miesięcy, a ich długość jest określana w regulaminie studiów dla danego kierunku. Aby znaleźć taką informację, warto zapoznać się dokładnie z harmonogramem obligatoryjnych zajęć uzgadnianym na początku roku akademickiego.
Uczelnie często wyznaczają minimalną liczbę godzin praktyk, którą student musi przepracować, aby zostały zaliczone. Całkowity czas ich trwania może być uzależniony od tego, jakie umiejętności należy nabyć i jak pogodzić to z innymi zajęciami na uczelni. Zwykle w regulaminie studiów znajduje się też adnotacja o semestrze, w jakim określona liczba godzin musi być zrealizowana. Od studenta często zależy jednak to, czy uda mu się odbyć praktyki zawodowe na początku, czy pod koniec roku akademickiego. Ważne, by pamiętał o ostatecznej dacie finalizacji tego zadania.
Jak pogodzić praktyki studenckie z pracą?
Inną ważną kwestią, jeśli chodzi o praktyki studenckie, jest to, ile godzin dziennie można maksymalnie zrealizować i jak pogodzić takie zadanie z pracą. Będzie to zależało głównie od możliwości i indywidualnych ustaleń danej firmy lub instytucji.
Standardowo studenci przebywają 6–8 godzin dziennie na uczelni, co zbliża się do pełnego dnia pracy na etacie. Często dorabiają sobie również w niepełnym wymiarze godzin – również w weekendy. Istnieje jednak możliwość ustalenia indywidualnych harmonogramów, które pozwalają studentom łączyć praktyki zawodowe z nauką i ewentualnym zatrudnieniem. Zwłaszcza jeśli odbywają się one w trakcie roku akademickiego.
Praktyki studenckie – jakie dokumenty i formalności są wymagane?
Przy odbywaniu praktyk zawodowych wymaganych jest kilka kluczowych formalności, które muszą być spełnione zarówno przez studenta, jak i firmę, placówkę lub instytucję organizującą praktyki. Każde takie miejsce może mieć odrębne procedury i wymogi, dlatego warto dokładnie zapoznać się z ich regulaminem. Oto lista potencjalnych zadań, które należy wykonać podczas przygotowania do praktyk studenckich:
- 1Porozumienie o organizacji praktyk– podstawowy dokument, który reguluje zasady ich odbywania. Jest zawierany między uczelnią, studentem i firmą, w której praktyki mają miejsce. Określa on m.in. czas trwania praktyk, zakres obowiązków studenta oraz ewentualne zobowiązania każdej ze stron.
- 2Program praktyk – dokument ten zawiera szczegółowy zakres zadań i celów praktyki. Jest opracowywany przez uczelnię lub firmę. Określa, jakie umiejętności powinny być nabyte przez studenta w trakcie odbywania praktyk.
- 3Skierowanie na praktyki – dokument wystawiany przez uczelnię, który potwierdza, że student jest uprawniony do odbywania praktyk. Zawiera podstawowe informacje o studencie, kierunku jego studiów oraz miejscu odbywania praktyk.
- 4Ubezpieczenie – student odbywający praktyki powinien być ubezpieczony od następstw nieszczęśliwych wypadków (NNW). Niektóre firmy mogą wymagać dodatkowego ubezpieczenia, np. od odpowiedzialności cywilnej (OC).
- 5Dziennik praktyk – to w nim student na bieżąco wymienia i opisuje wykonywane zadania oraz zdobywane umiejętności. Ten dokument jest często wymagany przez uczelnię jako potwierdzenie realizacji programu praktyk. Na końcu dziennika praktyk często potrzebny jest podpis i/lub pieczęć opiekuna.
- 6Opinia lub ocena z praktyk – po ich zakończeniu firma lub instytucja często wystawia opinię o studencie, która zawiera ocenę jego zaangażowania, umiejętności oraz postępów. Taka opinia może być wymagana przez uczelnię jako element zaliczenia praktyk.
Gdzie należy zgłosić odbycie praktyk studenckich?
Odbycie praktyk studenckich należy zgłosić do odpowiedniego wydziału na uczelni we wskazanym miejscu. Może być to na przykład dziekanat lub biuro karier. Często uczelnie mają dedykowanego opiekuna praktyk, do którego trzeba dostarczyć wymagane dokumenty, takie jak dziennik praktyk, opinia pracodawcy oraz ewentualne zaświadczenia potwierdzające odbycie praktyk.
Z DORADCĄ
Praktyki studenckie – płatne czy bezpłatne?
Praktyki studenckie mogą być zarówno płatne, jak i bezpłatne, w zależności od firmy, branży oraz zasad uczelni. W naszym kraju nie ma obowiązku prawnego wynagradzania za praktyki, co oznacza, że wiele praktyk, zwłaszcza krótkoterminowych lub organizowanych przez instytucje publiczne, jest bezpłatnych. Jednak w niektórych sektorach praktyki bywają opłacane, a nawet mogą oferować późniejszy staż lub etat. Oto ogólne zasady:
- 1Rodzaj praktyk:
- Praktyki zawodowe: Często są nieodpłatne, zwłaszcza jeśli stanowią element programu studiów.
- Staże: Zazwyczaj są płatne, choć wysokość wynagrodzenia może być bardzo zróżnicowana.
- 2Branża i firma:
- Duże korporacje: Często oferują dobrze płatne praktyki, zwłaszcza w przypadku pożądanych na rynku pracy kierunków studiów.
- Małe firmy: Mogą mieć ograniczone budżety i oferować praktyki nieodpłatne.
Bezpłatne praktyki studenckie a obowiązki pracodawcy
Choć praktyki studenckie często są nieodpłatne, pracodawca ma wobec praktykanta szereg obowiązków. Nawet jeśli nie wypłaca mu wynagrodzenia, musi zapewnić odpowiednie warunki pracy i wsparcie dla rozwijających się specjalistów danej branży. Oto najważniejsze z nich:
- Zapewnienie opieki nad praktykantem: Pracodawca musi wyznaczyć opiekuna praktyk, który będzie nadzorował i wspierał studenta w trakcie realizacji zadań.
- Zgodność z programem praktyk: Firma musi zagwarantować, że zadania wykonywane przez studenta są zgodne z programem narzuconym przez uczelnię i odpowiadają kierunkowi studiów.
- Bezpieczeństwo i higiena pracy (BHP): Pracodawca musi zadbać o przeszkolenie praktykanta w zakresie BHP oraz zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy.
- Ubezpieczenie: W przypadku bezpłatnych praktyk uczelnie często oferują studentowi ubezpieczenie NNW, ale pracodawca ma obowiązek upewnić się, że student posiada odpowiednią polisę.
- Zaświadczenie o odbyciu praktyk: Po ich zakończeniu pracodawca powinien wystawić zaświadczenie lub opinię o odbyciu praktyk, potwierdzającą czas trwania i zakres wykonanych zadań.
Czy podczas praktyk trzeba mieć ubezpieczenie?
Najczęściej wymaganym ubezpieczeniem podczas praktyk studenckich jest polisa NNW (ochrona od następstw nieszczęśliwych wypadków). Uczelnie często zapewniają ją w ramach studiów, jednak w niektórych przypadkach student może być zobowiązany do wykupienia go samodzielnie. Istnieją także profesje, przy których pracodawca może wymagać także ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej. Zwłaszcza gdy student wykonuje zadania związane z ryzykiem spowodowania szkód wobec osób trzecich.
Jesteś studentem i szukasz całorocznej ochrony od następstw nieszczęśliwych wypadków? Więcej na ten temat dowiesz się z porady: Ubezpieczenie NNW dla studenta.
Sprawdź również: Ubezpieczenie na praktyki zawodowe.
FAQ:
- 1Czy praktyki studenckie wliczają się do stażu pracy?
Praktyki studenckie z reguły nie wliczają się do stażu pracy, ponieważ są częścią procesu edukacji, a nie formalnym zatrudnieniem. Wyjątek stanowią sytuacje, gdy praktyki odbywane są na podstawie umowy o pracę, wtedy mogą być zaliczone do stażu pracy.
- 2Kto może być opiekunem praktyk studenckich?
Może być to pracownik firmy lub instytucji, w której odbywają się praktyki, posiadający odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie zawodowe. Na uczelni opiekunem praktyk jest zwykle nauczyciel akademicki, który koordynuje wszystkie procedury.
- 3Jaką umowę podpisuje się w trakcie praktyk studenckich?
Najczęściej jest to dokument porozumienia o organizacji praktyk, który określa zasady, czas trwania oraz obowiązki stron. Jeśli praktyki są płatne, może być podpisana również umowa zlecenie lub inny rodzaj umowy cywilnoprawnej z firmą, regulujący warunki wynagrodzenia.
- 4Praktyki studenckie – jak wypełnić dzienniczek?
Należy to robić każdego dnia praktyk, wpisując daty, godziny, miejsca oraz szczegółowy opis wykonywanych zadań. Po zakończeniu całego procesu opiekun praktyk musi potwierdzić rzetelność wpisów swoim podpisem lub pieczątką wraz z załączoną opinią.
- 5Charakter praktyki studenckiej – co wpisać?
W tej rubryce student powinien opisać rodzaj i cel pracy oraz obowiązków, jakie wykonywał podczas praktyk. Może dotyczyć to typu zadań, zakresu odpowiedzialności, branży, specjalizacji itp.
- 6Gdzie można znaleźć praktyki studenckie?
Jest to uzależnione głównie od kierunku kształcenia. Często uczelnie mają podpisane umowy z firmami, które umożliwiają realizację określonych działań zawodowych. Jak znaleźć praktyki dopasowane do swojej dziedziny? Wartościowym źródłem takiej wiedzy będą: dziekanat wydziału, biuro karier, targi pracy, opiekun roku.
Oceń artykuł
