O czym pamiętać, by jazda autem po zmroku była bezpieczna?

Jazda nocą — niektórzy bardzo lubią podróżować o tej porze, inni unikają jej, o ile to tylko możliwe. Z jednej strony mniejszy ruch, brak korków pozwalają na szybsze przemieszczanie się, z drugiej nocna jazda samochodem wiąże się ze zmęczeniem, brakiem snu i wysiłkiem dla wzroku. Wiosną i latem można jej uniknąć, ale w okresie jesiennym i zimowym, gdy ściemnia się już w godzinach popołudniowych, większość kierowców jest na nią skazana. Na co zwrócić uwagę, by kierowanie po ciemku było bezpieczne i bardziej komfortowe? Skąd bierze się lęk przed jazdą samochodem nocą i jak sobie z nim radzić? Przeczytasz w tym artykule.

Auto powinno posiadać sprawne oświetlenie zarówno podczas jazdy w dzień, jak i w nocy. Najczęściej używane są światła mijania, dzięki którym pojazd jest znacznie lepiej widoczny dla innych użytkowników ruchu – pieszych, rowerzystów i pozostałych kierowców. W ciągu dnia przy dobrej widoczności i standardowej przejrzystości powietrza dopuszczalne jest użycie świateł do jazdy dziennej o mniejszej mocy żarówek. Jednak już w deszczu, we mgle czy przy dużym zachmurzeniu są one niewystarczające. Po zmroku przednie światła pełnią jeszcze jedną rolę. Poruszając się po mieście czy dobrze oświetlonych drogach, jezdnia i jej szerokie okolice są widoczne, ale na terenach nieoświetlonych jedyne co widzimy, to obszar zasięgu świateł pojazdu. Jedna przepalona żarówka w przednim reflektorze znacznie ogranicza zasięg oświetlenia i działa myląco na pieszych i innych kierowców, bo z daleka ciężko wtedy odróżnić auto od jednośladu.

Jazda z niesprawnym oświetleniem, zwłaszcza po zmroku, oznacza nie tylko narażanie się na mandat, ale przede wszystkim stwarza zagrożenie dla kierującego, pasażerów i innych uczestników ruchu. Przepalone żarówki należy wymienić możliwie jak najszybciej. Dobrze jest zaopatrzyć się w zapasowe, by w razie czego nie musieć szukać najbliższej stacji czy sklepu. Wymiana żarówki wydaje się prostą czynnością, jednak niewłaściwie założona żarówka, chociaż będzie działać, to nie oświetli prawidłowo drogi. Jeśli nie masz doświadczenia, lepiej skorzystaj z pomocy fachowca.

Jazda nocą oznacza możliwość poruszania się z większą prędkością niż w dzień ze względu na mniejszy ruch. Pusta droga kusi, by wcisnąć gaz. Prędkość powinna być jednak dostosowana do pola widzenia. Poruszając się po nieoświetlonej drodze, gdy z naprzeciwka nie nadjeżdża żaden pojazd i również przed nami nie ma nikogo, można zmienić światła mijania na drogowe, czyli długie. Są to światła do jazdy nocnej. Nie można używać ich w dzień, a jedynie od zmierzchu do świtu. Zasięg świateł mijania to ok. 40 m, drogowych – co najmniej 100 m. Różnica jest zasadnicza. Poruszając się na światłach drogowych, można zwiększyć nieco prędkość, jednak przełączając je na światła mijania, trzeba pamiętać, że widoczność znacznie się skraca, a razem z nią czas na reakcję, jeśli dostrzeżesz zwierzę na drodze czy pieszego na poboczu. Tak jak podczas jazdy w dzień, prędkość powinna być dostosowana do warunków i widoczności, a jazda pustą drogą na światłach drogowych nie może uśpić czujności.

Zdarza się, że na początku jazdy, kiedy wzrok jeszcze nie jest przyzwyczajony do ciemności, kierujący zachowuje większą ostrożność, co przekłada się na niższą prędkość. Tak działają nasze oczy, że potrzebują chwili, by zacząć dostrzegać w ciemności kontury przedmiotów, subtelne różnice w oświetleniu. Podobnie jest na drodze, jednak nie warto ulegać wrażeniu, że widzi się więcej, zwiększając prędkość.

Prowadząc kiedyś auto, odniosłeś wrażenie, że pojazd jadący z naprzeciwka, chociaż nie używa długich świateł, to wyjątkowo Cię oślepia? Lub nagle rażą Cię w lusterkach reflektory pojazdu jadącego za Tobą? Oznacza to, że ich światła są nieprawidłowo ustawione. Niestety nie jest to rzadki problem. Ustawienie świateł może rozregulować się na skutek nieumiejętnej wymiany żarówek czy najechania na dziurę. Prowadzący może nie dostrzegać skutków na pierwszy rzut oka, inni niestety już tak. Jeśli nie posiadasz odpowiedniego sprzętu, samodzielne ustawienie świateł na odpowiedniej wysokości nie będzie łatwe. Gdy będą za wysoko, oślepisz innych kierowców jadących z naprzeciwka i tych przed tobą. Jeśli za nisko – skrócisz sobie pole widzenia. Pojedyncze centymetry w zbyt niskim ustawieniu reflektorów przekładają się na metry zasięgu świateł. Pamiętaj, że dzięki odpowiedniemu ustawieniu świateł nocna jazda samochodem będzie bardziej komfortowa i bezpieczna dla Ciebie i innych.

Oprócz właściwej wysokości reflektory powinny rzucać światło w określonym kształcie. W samochodach przystosowanych do poruszania się po europejskich drogach snop świateł mijania jest asymetryczny. Przy prawidłowym ustawieniu środkowa części jezdni zostaje oświetlona w mniejszym stopniu niż zewnętrzna, co ma zapobiegać oślepianiu kierowców nadjeżdżających z naprzeciwka, a poprawić widoczność na prawej krawędzi, gdzie mogą poruszać się piesi i rowerzyści. 

Dobór żarówek ma wpływ na prawidłowe oświetlenie pojazdu. Wielu kierowców wybiera takie, które już wcześniej były w reflektorze lub kieruje się ceną czy żywotnością. Nie zawsze jest to najlepsze rozwiązanie. Warto wybrać żarówki dobrej jakości, a jeśli samochód został kupiony jako używany, dobrze jest sprawdzić w instrukcji auta, jakie żarówki są zalecane przez producenta. Może zdarzyć się, że poprzedni właściciel nie wymienił żarówek na właściwe. Na jakie parametry trzeba zwrócić uwagę? Na opakowaniu i na samej żarówce znajdziesz informacje o typie żarówki, mocy, napięcia, oznaczenie norm i konieczną homologację.

Żarówki powinno się wymieniać parami, ponieważ mają podobną trwałość i możesz spodziewać się, że po przepaleniu się jednej, wkrótce to samo spotka drugą. Sprawdzając stan oświetlenia pojazdu, nie zapomnij o światłach przeciwmgielnych. Ich użycie regulują przepisy. Warto je znać. Jak prawidłowo używać świateł przeciwmgielnych dowiesz się z naszej innej porady.

Jeśli żarówki są prawidłowo dobrane, a reflektory dobrze ustawione, przyjrzyj się ich czystości, ponieważ zabrudzenia mogą powodować nieprawidłowe rozpraszanie światła.

Jazda samochodem w nocy wymaga większego wytężenia wzroku. Porysowana szyba rozprasza światła pojazdów nadjeżdżających z naprzeciwka, co mocno oślepia. Drobne kamyki wydostające się spod kół innych pojazdów czy odśnieżanie lub skrobanie szyby niewłaściwym narzędziem, powodują drobne zarysowania. Kiedy jest ich dużo, światło załamuje się i rozprasza.

Równie istotny jest stan wycieraczek. Jeśli zauważysz pierwsze oznaki zużycia, nie zwlekaj z wymianą. Zabrudzone czy zużyte pióra wycieraczek nie zbiorą dokładnie wody i zostawią film, który bardzo utrudnia widoczność, szczególnie gdy nałoży się na rysy na szybie. Jazda z zużytymi wycieczkami jest zawsze niebezpieczna. Męczy wzrok, wymusza większy wysiłek i skupienie. Momentami oślepienie przez mijane pojazdy może być na tyle duże, że jedynym wyjściem będzie bardzo ryzykowna jazda „na wyczucie”, która potęguje stres i strach przed jazdą samochodem nocą.

Nie masz wpływu na to, czy pojazd jadący z przeciwnego kierunku będzie Cię oślepiał. Inaczej jest w przypadku pojazdu poruszającego się z tyłu, którego światła odbijają się w lusterkach wstecznych. Najbardziej dokuczliwy jest odblask w lusterku wewnętrznym. Istnieje prosty sposób, by go uniknąć. Obecnie w prawie wszystkich autach jest możliwość zmiany ustawienia lusterka na tryb nocny. W niektórych modelach trzeba zrobić to ręcznie, w innych przyciemnienie jest automatyczne. W drugim przypadku czujniki natężenia światła padającego na lusterko regulują stopień przyciemnienia. W pierwszym wystarczy pociągnąć niewielki uchwyt znajdujący się u dołu lusterka. Różnica jest znaczna. Reflektory odbijające się wcześniej ostrym światłem, teraz będą jedynie źródłem łagodnego punktowego światła.

Podczas jazdy w dzień w przypadku ręcznie ustawianego lusterka, trzeba pamiętać o powtórnej zmianie trybu, ponieważ bez tego nie zaobserwujesz prawidłowo obszaru za pojazdem. Przy manewrze cofania może się to wiązać z niezauważeniem przeszkody czy zaparkowanego samochodu.

Oprócz odpowiedniego przygotowania pojazdu warto pamiętać o kilku zasadach, jak jeździć samochodem. Podstawy bezpiecznej jazdy po zmroku są następujące:

Dla niektórych osób jazdą nocą łączy się z dużym stresem. Lęk może mieć mniej lub bardziej racjonalne uzasadnienie. Ogólna zasada, że boimy się tego, co nieznane, ma zastosowanie również w tym przypadku. W dzień zasięg wzroku kierowcy jest bardzo szeroki, obejmuje drogę, ale i całe jej otoczenie często dalekie. W nocy na nieoświetlonym obszarze widoczność ogranicza się do zasięgu świateł auta. Nie widać nic ponadto, co u osób bojących się ciemności, wywołuje lęk. Co więcej, jeśli zaczyna pracować wyobraźnia, nocna, zwłaszcza samotna podróż może być niełatwym doświadczeniem.

Ze względów bardziej praktycznych jazda nocą wywołuje obawy, ponieważ rośnie wtedy ryzyko:

Pewne zaburzenia wzroku ograniczają zdolność widzenia po ciemku. Strach przed prowadzeniem w nocy może mieć zatem również podłoże zdrowotne.

Nawet jeżeli ktoś boi się jazdy w nocy, czasem podróż o tej porze może okazać się koniecznością. Jak przełamać strach przed jazdą samochodem nocą? Przede wszystkim zadbaj o stan auta — sprawne oświetlenie, ustawienie reflektorów, wycieraczki, przednią szybę. Ponieważ nocą może być wyjątkowo niewiele czasu na reakcję, gdy np. zbyt późno zauważysz pieszego, warto zadbać o dobrą kondycję układu hamulcowego. Ważny jest też ogólny stan techniczny auta, ponieważ świadomość, że samochód ma usterkę, wzmaga stres. Włącz ulubione radio czy muzykę, poproś inną osobę o towarzyszenie Ci, by czuć się pewniej. Jeśli masz problemy ze wzrokiem, nie odkładaj wizyty u okulisty, który zaleci leczenie lub mocniejsze okulary. Gdy problem ma głębsze podłoże, skorzystaj z pomocy terapeuty.

Stłuczka czy awaria w nocy mogą być szczególnie kłopotliwe, zwłaszcza w terenie niezabudowanym. Aby w razie nieprzewidzianego zdarzenia móc liczyć na szybką pomoc, warto zadbać o odpowiednie ubezpieczenie assistance. Naprawa auta na miejscu, holowanie, zapewnienie transportu zastępczego będą po zmroku nieocenione. W CUK proponujemy szeroką ofertę ubezpieczeń komunikacyjnych. Przyjdź do jednej z naszych placówek lub skontaktuj się z infolinią, aby wybrać wariant dopasowany do Twoich oczekiwań. Możesz również samodzielnie porównać oferty, korzystając z kalkulatora na naszej stronie.