Odwołanie od mandatu – co możesz zrobić, aby nie płacić kary?

Mandat karny przyznawany jest za wykroczenia drogowe, kiedy sprawcę przyłapano na gorącym uczynku. Właśnie dlatego funkcjonariusze policji mogą nałożyć grzywnę na miejscu, bez postępowania sądowego. Dzieje się to zazwyczaj podczas rutynowych kontroli. Ważne jest jednak to, aby mandat był nałożony maksymalnie w ciągu 14 dni od ujawnienia czynu. Drugą sytuacją, w której nakładana jest grzywna za wykroczenie drogowe, to udowodnione zdarzenie przez urządzenie służące do kontroli lub pomiaru. Dzięki temu nawet jeśli na drodze nie ma funkcjonariuszy policji, ale są za to fotoradary lub kamery przy sygnalizacji świetlnej, możesz zostać przyłapany. W tej sytuacji, według prawa, mandat powinien być nałożony w ciągu 30 dni od ujawnienia czynu i wskazania sprawcy.

Niestety, taryfikator mandatów 2022 jasno pokazuje, że za wykroczenia drogowe kierowcy płacą dużo więcej niż w poprzednich latach. Pieniądze można zapłacić na miejscu u funkcjonariusza albo w ciągu 7 dni od momentu nałożenia. Udogodnieniem dla kierowców jest też mandat na raty, o czym piszemy w dalszej części artykułu.

Nie zawsze jednak sytuacja jest tak klarowna i jasna, jakby się wydawało na początku. Wtedy konieczne jest odwołanie od mandatu drogowego. Kto może rozpocząć taką procedurę?

Odwołanie od mandatu za przekroczenie prędkości czy inne wykroczenie drogowe może złożyć każdy, kto ma jakiekolwiek wątpliwości co do tego, czy grzywna została nałożona zasadnie.
Jeśli kara dotyczy osoby ubezwłasnowolnionej, odwołanie od mandatu może być złożone przez przedstawiciela ustawowego lub kuratora.
Rodzice także mogą złożyć odpowiedni wniosek, jeśli grzywna przyznana jest osobie, która nie ukończyła 17. roku życia.
Odwołanie od mandatu składa także przedstawiciel służb lub sądu z urzędu, który dowiedział się, że grzywna jest niesłuszna.

Popełniony czyn nie jest wykroczeniem ze względu na inne lub zmienione przepisy czy też wprowadzoną nowelizację.
Mandat jest wyższy niż przewidują to przepisy prawa.
Działanie może być ukarane wyłącznie przez sąd ze względu na jego charakter, a nie przez funkcjonariuszy policji. Dotyczy to np. kary aresztu, a nie grzywny.
Czyn został dokonany w obronie własnej lub koniecznej.
Działanie spowodowane jest chorobą psychiczną, upośledzeniem lub innym schorzeniem wynikającym z osobistych problemów zdrowotnych. Przykładem jest tu atak schizofrenii.

Jak napisać odwołanie od mandatu z fotoradaru? Wzór omówimy w dalszej części. Na początku warto wiedzieć, że dokument trzeba złożyć do odpowiedniego organu w ciągu 7 dni od momentu wystawienia. Wyjątkiem jest przedstawiciel służb, który może to zrobić po 7. dniu. W następnym kroku sąd zbada okoliczności zdarzenia oraz wyznaczy termin rozprawy lub od razu wyda zasadny wyrok. W niektórych sytuacjach nie jest konieczna wizyta w sądzie i dalsze postępowanie. Cały proces odbywa się bezpłatnie, dlatego nie musisz martwić się o koszty.

imię i nazwisko,
numer PESEL,
adres miejsca zamieszkania,
serię, numer i wysokość nałożonego mandatu,
dokładny opis zdarzenia,
wyjaśnienie odwołania od mandatu (dlaczego chcesz, aby sąd uchylił karę),
własnoręczny podpis.

To ważne!

Odwołanie od mandatu za przekroczenie prędkości czy inne wykroczenie musisz złożyć do odpowiedniej instytucji. Jeśli otrzymasz go poza terenem swojego miejsca zamieszkania, trzeba znaleźć sąd rejonowy, pod który należy dany obszar. Nie trzeba robić tego osobiście, można wysłać odwołanie od mandatu drogowego pocztą. Kiedy sąd znajduje się w tym samym mieście, co Twoje miejsce zamieszkania, możesz zanieść osobiście wniosek do biura podawczego sądu.

Po złożeniu wniosku musisz poczekać na odpowiedź. Powinna przyjść ona na adres wskazany we wniosku. Wtedy też dowiesz się o ewentualnym terminie rozprawy lub decyzji sądu. Niestety, przepisy prawa nie wskazują jasno, ile jest czasu na odniesienie się do wniosku, dlatego trzeba uzbroić się w cierpliwość. Jeśli sąd uzna, że mandat jest przyznany słusznie, decyzja ta jest ostateczna. Nie można się od niej ponownie odwołać.

Nie zawsze nałożony mandat dotyczy stricte wykroczenia drogowego. Może to być także grzywna za brak dopełnienia obowiązku nałożonego ze strony miasta czy też terenu prywatnego. Jest jednak możliwe odwołanie od mandatu za parkowanie. Wzór wniosku składa się do odpowiedniej instytucji lub firmy, w zależności od tego, gdzie doszło do popełnienia czynu niedozwolonego. Trzeba zatem zapoznać się z regulaminem, gdzie są informacje o złożeniu reklamacji, a także podany jest konkretny adres. Często odwołanie od mandatu za brak biletu parkingowego można wysłać mailowo, listem poleconym lub doręczyć osobiście.

To ważne!

Odwołanie od mandatu za brak biletu to procedura, która wyraźnie różni się od tradycyjnej grzywny nałożonej przez funkcjonariuszy policji. To dlatego, że strefy płatnego parkowania znajdują się np. na terenie miasta lub prywatnego właściciela. Każde to miejsce ma swoje reguły uiszczenia opłat, a także posiadania biletu parkingowego. Do tego dochodzą jeszcze sytuacje, w których samochód pomimo poniesionych kosztów, parkuje niezgodnie z przepisami. Wtedy może dojść do nałożenia tradycyjnego mandatu przez policję lub straż miejską.

imię i nazwisko,
adres zamieszkania,
model, markę i numer tablicy rejestracyjnej pojazdu,
numer sprawy nadany w wezwaniu do zapłaty,
opis okoliczności zdarzenia,
ewentualne zeznania świadków,
własnoręczny podpis.

To ważne!

Mandat za brak biletu parkingowego nałożony przez osobę do tego uprawnioną w płatnej strefie parkowania nie działa tak jak grzywna od policjanta czy strażnika miejskiego. Właśnie dlatego nie można za to otrzymać punktów karnych. Choć w praktyce nazywa się to mandatem, tak naprawdę jest to opłata administracyjna nakładana np. przez radę gminy. Mandat nałożony przez funkcjonariusza może jednak dotyczyć parkowania za znakiem zatrzymywania się albo w innym niedozwolonym miejscu. Może być nałożony również za brak odpowiedniej karty parkingowej. W skrajnych przypadkach wiąże się to z blokadą na kole i odholowaniem samochodu.

imię i nazwisko,
adres zamieszkania wnioskującego,
datę wystawienia mandatu,
nazwę podmiotu wystawiającego mandat,
markę, model i numer rejestracyjny pojazdu,
szczegółowy opis sytuacji,
podpis.

Niektóre życiowe sytuacje nie pozwalają na opłacenie grzywny od ręki. Wtedy warto rozłożyć mandat na raty. Wniosek może być rozpatrzony pozytywnie i pozwolić np. na odroczenie terminu spłaty albo rozłożenie całej opłaty na kilka części. Co więcej, ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2021 r., poz. 735) oraz ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz. U. z 2021 r., poz. 305) jasno potwierdza, że mandat może zostać umorzony w całości lub części. Musi być to jednak wyjątkowa sytuacja, odpowiednio uargumentowana.

Wniosek trzeba skierować do Pierwszego Urzędu Skarbowego w Opolu ul. Rejtana 3B, 45-331 Opole.
W dokumencie trzeba wskazać, o co się ubiegasz, np. chcesz zapłacić później, umorzyć go albo odroczyć termin płatności. Liczy się konkret, dlatego sam musisz zaproponować datę zapłaty czy też liczbę rat.
Każdą prośbę trzeba odpowiednio uargumentować oraz podpisać.
We wniosku konieczne jest wskazanie informacji o wysokości mandatu i jego numeru.
Wniosek o mandat na raty online możesz złożyć przez platformę e-PUAP.
Konieczne jest dołączenie oświadczenia o stanie majątkowym, np. potwierdzenie wysokości dochodów czy ostatnie zeznanie podatkowe.
Każdy wniosek o mandat na raty 2022 jest płatny. Opłata skarbowa wynosi 10 złotych. Do wniosku trzeba załączyć potwierdzenie uiszczenia tej kwoty.
Wniosek o mandat na raty możesz złożyć dopiero po jego przyjęciu.

Złożyć wniosek do Biura Finansowo Gospodarczego GITD (Wydział Orzecznictwa) osobiście w Warszawie lub przesłać pocztą na adres: GITD Biuro Finansowo Gospodarcze, Wydział Orzecznictwa, Aleje Jerozolimskie 94 00-807 Warszawa.
W piśmie zawrzeć informacje o wysokości mandatu oraz wskazać jego numer.
Opisać swoją sytuację życiową i odpowiednio uargumentować swoją prośbę.
Wskazać, czy chcesz umorzyć mandat w całości lub części, rozłożyć go na raty czy przesunąć termin zapłaty.
Wniosek o mandat na raty możesz złożyć online przez elektroniczną platformę ePUAP.
Do wniosku trzeba dołączyć potwierdzenie uiszczenia opłaty skarbowej (10 złotych) oraz wszystkie niezbędne załączniki.

Kary za brak OC są bardzo wysokie. Dodatkowo, jeśli nie masz ważnego OC, a spowodujesz wypadek lub kolizję, Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny wypłaci odszkodowanie osobom, które ucierpiały, a później będzie ubiegać się od Ciebie o roszczenie zwrotne — będzie miał miejsce tzw. regres ubezpieczeniowy. Porównując oferty od wielu towarzystw, możesz sporo zaoszczędzić na polisie OC — postaw na kalkulator online bądź skontaktuj się telefonicznie lub osobiście z doradcami CUK Ubezpieczenia.