Spis rolny – na czym polega i czy jest obowiązkowy?

Powszechny Spis Rolny to jedyne pełne badanie rolnicze, które jest przeprowadzane co każde 10 lat we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Czy warto brać w nim udział? Tak, ponieważ zebrane dane realnie przekładają się na sposób prowadzenia krajowej polityki rolnej. Im więcej informacji zostanie pozyskanych, tym sprawniej mogą działać instytucje rządowe. Czy spis rolny jest obowiązkowy? Jakie pytania mogą podczas niego paść? Przeczytaj poniżej.

Powszechny Spis Rolny jest badaniem statycznym, które przeprowadza się na terytorium całej UE. Zebrane dane realnie przekładają się na wielkość środków przeznaczonych dla Polski na programy rozwojowe dla rolnictwa. Informacje ze spisu są także wykorzystywane do tworzenia krajowej polityki rolnej oraz do opracowywania programów rozwojowych polskiego rolnictwa.

Wyniki spisu rolnego są jedynym źródłem, które pozwala dokładnie scharakteryzować polską gospodarkę rolną. Służą władzom lokalnym i centralnym do podejmowania trafnych decyzji strategicznych opartych na analizie danych.

Obowiązek realizacji spisów nakłada na państwa członkowskie Unii Europejskiej rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady, jak również wynika on z rekomendacji FAO zawartych w dokumencie zatytułowanym Światowy program spisów rolnych. W państwach członkowskich ONZ pełne badanie realizowane jest raz na 10 lat i obejmuje wszystkie gospodarstwa rolne, czyli te prowadzone przez:

Pytania w spisie rolnym dotyczą różnych aspektów związanych z prowadzeniem gospodarstwa. Rolnicy są pytani między innymi o powierzchnię gruntów, liczbę zwierząt gospodarskich czy uprawy rolne i ogrodnicze. Dla rachmistrza spisowego ważna jest także liczba ciągników, maszyn rolniczych i budynków gospodarskich powiązanych z produkcją rolniczą. Podczas przeprowadzania spisu nie padają natomiast pytania o majątek, zarobki czy też wartości przychodów danego rolnika.

Spisać można się samodzielnie, wykorzystując jedną z dwóch metod:

Jeśli rolnik tego nie zrobi, skontaktuje się z nim rachmistrz spisowy. Może to zrobić telefonicznie lub osobiście.

Pytania spisu powszechnego dotyczą wielu aspektów prowadzenia gospodarstwa. Skupiają się na następujących kategoriach:

Wielu rolników zastanawia się, czy musi brać udział w spisie powszechnym. Powodem takich wątpliwości może być niechęć do dzielenia się z urzędnikiem prywatnymi danymi dotyczącymi prowadzonej działalności. Warto jednak mieć na uwadze to, że Twoje dane są dobrze chronione i anonimizowane. Oznacza to, że w rejestrze nie znajduje się konkretny opis Twojego gospodarstwa z uwzględnieniem prywatnych danych – takie informacje służą wyłącznie do celów statycznych. Jak podkreśla GUS, wszystkie dane zbierane podczas spisu są prawnie chronione i objęte tajemnicą statystyczną.

Ponadto rachmistrz nigdy nie zapyta o to, ile zarabiasz, jakie odnotowujesz zyski, a jakie straty. Nie padnie także pytanie, czy korzystasz z ubezpieczenia upraw rolnych. Nie musisz także podawać informacji na temat stanu Twojego posiadania. Nikt nie poprosi Cię również o oprowadzenie po gospodarstwie.

Wiele osób zastanawia się, czy trzeba brać udział w spisie powszechnym. Zgodnie z przepisami – tak, jest on obowiązkowy. Według ustawy o narodowym spisie powszechnym osoby fizyczne przekazujące dane w jego w ramach są zobowiązane do udzielania dokładnych, wyczerpujących i zgodnych z prawdą odpowiedzi.

Co więcej, brak udziału w spisie rolnym lub podanie nieprawdziwych informacji może skutkować nałożeniem kary grzywny określonej w ustawie o statystyce publicznej w art. 56.1.: „Kto wbrew obowiązkowi przekazuje dane statystyczne niezgodne ze stanem faktycznym, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2”. Za niewzięcie udziału w spisie rolnym kara obejmuje grzywnę finansową.

Część rolników jednak bardzo sceptycznie odnosi się do takiego przymusu, obawiając się, że podane dane mogą zostać wykorzystane w sposób, który im zaszkodzi – na przykład do weryfikacji tego, jak wykorzystują dotacje unijne.

Urzędnicy przekonują, że udział w spisie jest w pełni bezpieczny, a wszelkie podane informacje są bardzo skutecznie chronione. Sceptyków wciąż jednak nie brakuje.

Zastanawiasz się, jak sprawdzić, czy jesteś spisany? Warto to zrobić, aby uniknąć wyżej wymienionych kar. Jak zatem dowiedzieć się, czy na pewno dopełniło się takiego obowiązku?

Pierwszym dowodem na to, że jest się spisanym, jest mail, który otrzymasz po wzięciu udziału w spisie rolnym. Jeśli go otrzymałeś, to znaczy, że wszystko jest w porządku.

Inną metodą jest wejście na rządową stronę spisrolny.gov.pl i podjęcie próby dokonania spisu. Jeśli zalogujesz się i po wpisaniu numeru PESEL system poinformuje, że spis został już zakończony, to znaczy, że nie musisz już podejmować żadnych działań.

A co w sytuacji, kiedy rachmistrz nie przyszedł do Ciebie osobiście, ani nie zadzwonił? Czy wtedy też można mówić o odmowie dokonania spisu rolnego? Niestety tak. GUS stoi na stanowisku, że brak udziału w spisie to praktycznie to samo, co „odmowa udziału”. W takiej sytuacji rolnik ma obowiązek dokonać samospisu, na przykład przez stronę internetową lub telefonicznie.

Jeśli więc zastanawiasz się, jak sprawdzić, czy zrobiłeś już spis powszechny, wejdź na stronę rządową lub sprawdź, czy otrzymałeś mail z potwierdzeniem.

To często zadawane pytanie. Podczas podawania dużej ilości danych nietrudno o pomyłkę. Jeśli popełniłeś błąd, niezależnie od tego, czy dotyczył on nieprawidłowo podanego numeru telefonu, czy informacji dotyczących sprzętu rolniczego, niestety nie ma już możliwości jego poprawy.

Zmiana danych jest możliwa tylko do momentu, w którym wylogujesz się z aplikacji (jeśli dokonujesz samospisu). Później nie można już zmieniać podanych informacji. Czy zatem można narazić się na karę? Zwykle błąd w podanych danych nie skutkuje nałożeniem grzywny, warto jednak wypełniać formularz z uwagą, aby nie narażać się na niepotrzebny stres. Podawane informacje muszą być bowiem zgodne ze stanem faktycznym.

Wzięcie udziału w Powszechnym Spisie Rolnym to tylko jeden z wielu obowiązków, o których muszą pamiętać osoby zajmujące się gospodarstwem. Jedną z kwestii, której nie warto pomijać, są również ubezpieczenia. Coraz więcej rolników zdaje sobie sprawę z korzyści, jakie mogą im dać dobrze dobrane polisy – tym bardziej że sporo towarzystw ubezpieczeniowych przygotowało ofertę adresowaną właśnie do tej grupy.

Rolnicy mogą zatem skorzystać z ubezpieczenia upraw  czy budynków gospodarskich. W niektórych przypadkach konieczne jest także wykupienie OC maszyn rolniczych. Jeśli nie wiesz, jaką polisę wybrać, warto skonsultować się z doradcą, który pomoże w dobraniu oferty na miarę Twoich potrzeb.

Do wyboru jest wiele atrakcyjnych wariantów, które mogą zabezpieczać poszczególne składniki Twojego gospodarstwa – budynki, urządzenia czy same uprawy. Bywają one bardzo pomocne w nagłych sytuacjach, na przykład pożaru czy zalania. Natomiast OC rolnika jest ubezpieczeniem obowiązkowym, które musi wykupić każda osoba prowadząca działalność rolną. Porównaj oferty poszczególnych firm, aby znaleźć najlepszy wariant polisy dla siebie.