Jakie maszyny rolnicze muszą mieć OC komunikacyjne?

Prowadząc gospodarstwo rolne, musisz posiadać OC rolnika oraz ubezpieczenie budynków rolnych. To jednak nie wszystko. Niektóre maszyny rolnicze muszą mieć ważną polisę OC – sprawdź które.

Każdy rolnik musi być świadomy, że niektóre z jego maszyn rolniczych muszą mieć ważną polisę OC. Kwestię posiadania polisy OC określa ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym oraz Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Warto jednak wiedzieć, że nie każda maszyna samobieżna używana w gospodarstwie musi być objęta osobnym ubezpieczeniem. Wszystko zależy od jej typu oraz sposobu użytkowania. Zgodnie z ustawą, obowiązek posiadania polisy OC spoczywa na właścicielach trzech rodzajów pojazdów rolniczych – sprawdź jakich!

Właściciele ciągników (traktorów rolniczych) są zobowiązani do zakupu rocznej polisy OC. Nie ma odstępstw od tej zasady. Jeśli rolnik nie używa traktora przez cały rok, tylko np. w okresie marzec – październik, to i tak musi zakupić polisę roczną. Ciągnik rolniczy jest bowiem traktowany jako odrębna kategoria pojazdu i nie podlega np. przepisom o pojazdach wolnobieżnych.OC ciągnika rolniczego trzeba wykupić najpóźniej w dniu zarejestrowania pojazdu i nie później niż z chwilą wprowadzenia go do ruchu.

Czym jest ciągnik rolniczy? Definicja zawarta w ustawie Prawo o ruchu drogowym mówi, że jest to pojazd silnikowy skonstruowany do używania łącznie ze sprzętem do prac rolniczych lub też przystosowany do ciągnięcia przyczep. Takim samym przepisom podlegają również ciągniki o przeznaczeniu leśnym, ogrodniczym czy do prac ziemnych.

Będąc właścicielem przyczepy rolniczej, musisz zakupić polisę OC. W tym przypadku, podobnie jak w przypadku traktorów rolniczych, również jesteśmy zobligowani do posiadania całorocznej polisy OC.

Pamiętajmy też, że przyczepy profesjonalne, w tym np. beczki asenizacyjne podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu OC na tej samej zasadzie jak pozostałe przyczepy. Również przyczepy rolnicze niepodlegające rejestracji nie są zwolnione z obowiązkowego ubezpieczenia.

Odpowiedź na to pytanie jest już nieco bardziej skomplikowana niż w przypadku traktorów i przyczep rolniczych. Kombajn należy do grupy pojazdów wolnobieżnych, czyli pojazdów posiadających silnik oraz osiągających szybkość do 25 km/h. Nie podlegają one rejestracji – można się nimi poruszać mimo braku tablic rejestracyjnych. Czy zatem takie pojazdy rolnicze podlegają ubezpieczeniu? W niektórych sytuacjach nie. Z obowiązku tego wyłączone są samochody wolnobieżne posiadane przez rolników, które są wykorzystywane w związku z prowadzeniem gospodarstwa. Jeśli więc używasz kombajnu tylko na własne potrzeby, nie musisz mieć dla niego odrębnej polisy.

Należy jednak pamiętać, że z obowiązku zwolnieni są tylko ci rolnicy, którzy nie jeżdżą pojazdami wolnobieżnymi po drogach publicznych. W takim przypadku wspomniany kombajn, który wjeżdża na drogę publiczną, musi mieć ważną polisę OC przypominającą zakresem ubezpieczenie ciągnika rolniczego. Nawet jeśli trasa, którą pokonuje drogą publiczną, jest krótka, np. pomiędzy dwoma polami uprawnymi rolnika. Warto też wiedzieć, że w tym przypadku możliwe jest wykupienie okresowej polisy OC, np. na 3 miesiące. 

Nie mamy przymusu wykupienia dodatkowej polisy na prasę rolniczą, ponieważ nie spełnia ona definicji ani pojazdu wolnobieżnego, ani przyczepy.

Podsumowując, obowiązkowe jest bezwzględnie ubezpieczenie ciągnika rolniczego oraz ubezpieczenie przyczepy. Do tej drugiej kategorii zaliczają się przyczepy ciągnikowe, przyczepy do traktora, przyczepy profesjonalne oraz wszystkie przyczepy nie podlegające rejestracji. Taki obowiązek definiuje ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Dla każdego z tych pojazdów trzeba zawrzeć polisę na 12 miesięcy.

W pozostałych przypadkach konieczność posiadania ubezpieczenia determinuje przede wszystkim poruszanie się maszyną po drogach publicznych. Jeśli masz pojazd wolnobieżny, OC również może być obowiązkowe, mimo iż nie podlega on rejestracji.

Ustawa o ruchu drogowym w Polsce definiuje pojazd wolnobieżny jako pojazd silnikowy, którego konstrukcja ogranicza prędkość jazdy do 25 km/h. Oznacza to, że nie ma fizycznej możliwości, by dany pojazd poruszał się szybciej niż z prędkością 25 km/h. Z definicji wyłączono jednak ciągniki rolnicze. To w zasadzie jedyne kryterium definiujące pojazd wolnobieżny. Rejestracja takiego pojazdu nie jest wymagana, co precyzuje ta sama ustawa. Pojazdy wolnobieżne zaliczają się do specjalnej kategorii, która może poruszać się po drogach publicznych bez homologacji, tablic i dowodu rejestracyjnego. 

Czym w praktyce jest pojazd wolnobieżny? Definicja ta pasuje do takich maszyn rolniczych jak:

Ponadto spełniają ją rozmaite maszyny leśne i budowlane oraz wózki transportowe. Wszystkie mogą się poruszać po drogach publicznych bez rejestracji. 

Należy jednak pamiętać, że poruszając się po drogach, pojazdy wolnobieżne mogą spowodować różne szkody, podobnie jak każdy inny pojazd. Dlatego muszą być ubezpieczone. Dotyczy to każdego pojazdu wolnobieżnego! 

Niezależnie od jego rodzaju czy przeznaczenia, jeśli tylko zamierzasz wyjechać na drogę publiczną w celach komunikacyjnych, pojazd wolnobieżny musi mieć OC. Prawo dopuszcza jednak w tym przypadku możliwość zawarcia polisy krótkoterminowej (na co najmniej 3 miesiące). Oznacza to mniejsze koszty dla rolnika, ponieważ OC może być opłacane tylko w sezonie. Warto jednak pamiętać, że za jego brak może zostać nałożona dotkliwa kara finansowa. To samo dotyczy wszystkich maszyn i pojazdów, które zgodnie z prawem muszą mieć OC (ciągnik rolniczy, przyczepa, samochód osobowy, samochód dostawczy itp.).

Prawo uwzględnia również tzw. samoróbki maszyn rolniczych, czyli pojazdy złożone samodzielnie, przy wykorzystaniu nadwozia, podwozia lub ramy własnej konstrukcji. Są one określane jako „pojazd marki SAM”. Jeśli taki pojazd ma się poruszać po drogach publicznych (nawet na chwilę lub na krótkim odcinku), musi zostać zarejestrowany. Aby uzyskać homologację, trzeba zaś spełnić określone warunki związane np. z bezpieczeństwem konstrukcji czy nienaruszaniem porządku drogowego.

Rejestracja oznacza również, że takie samoróbki maszyn rolniczych muszą być objęte polisą OC. Jeśli rolnik skonstruuje pojazd, który spełnia definicję ciągnika rolniczego, również musi go ubezpieczyć. Ubezpieczenie ciągnika rolniczego bez rejestracji jest więc nie tylko możliwe, ale wręcz konieczne.

Często pojawiają się wątpliwości co do tego, jaki zakres ochrony obejmuje obowiązkowe OC rolnika i czy zawiera ono ubezpieczenie ciągnika oraz innych maszyn rolniczych. To dość skomplikowana kwestia, dlatego warto przyjrzeć się jej bliżej.

Obowiązkowe OC rolnika chroni go przed skutkami szkód wyrządzonych osobom trzecim. Ma ściśle określony zakres i obejmuje wyłącznie szkody, do których doszło w związku z prowadzoną działalnością rolniczą lub prowadzeniem gospodarstwa rolnego. Obejmuje zarówno samego właściciela polisy, jak i jego pracowników oraz osoby pozostające z nim w tym samym gospodarstwie domowym. Dotyczy szkód powodujących uszczerbek na zdrowiu, utratę życia lub uszkodzenie mienia.

Ubezpieczenie obejmuje również pojazdy wolnobieżne. OC rolnika pokrywa wszelkie straty spowodowane w związku z ich użytkowaniem, ale pod pewnymi warunkami. Dotyczy tylko sytuacji, w których szkody powstały w związku z ruchem pojazdów wolnobieżnych, będących w posiadaniu rolników posiadających gospodarstwo rolne i użytkowanych w związku z posiadaniem tego gospodarstwa rolnego. Nie jest ważna lokalizacja, w której zdarzy się wypadek (może to być również droga publiczna), ale charakter, w jakim wykorzystywany był pojazd. Jeśli zdarzenie będzie miało miejsce podczas dojazdu na własne pole w celu dokonania na nim koniecznych prac, straty pokryje OC rolnika.

Jeśli jednak ten sam pojazd wolnobieżny będzie wykorzystywany przez rolnika w cudzym gospodarstwie lub w celu uzyskania korzyści zarobkowych, a jednocześnie będzie poruszał się po drogach publicznych, konieczne jest zawarcie dodatkowej polisy OC. W razie wątpliwości w tej kwestii warto poradzić się doradcy ubezpieczeniowego. Kary za brak potrzebnej polisy mogą być bowiem wysokie!

Każdy rolnik, który jest posiadaczem samochodu osobowego, musi wykupić dla niego odrębne, obowiązkowe ubezpieczenie OC. Zakres tej polisy zgodnie z prawem jest taki sam w każdym towarzystwie ubezpieczeniowym, dlatego warto poszukać oferty najatrakcyjniejszej pod względem ceny.

Dobrym pomysłem może być skorzystanie z usług towarzystwa ubezpieczeniowego, które oferuje również OC ciągnika rolniczego, OC rolnika lub OC pojazdów wolnobieżnych. Zazwyczaj te usługi dostępne są oddzielnie, ale korzystając z nich w ramach tego samego ubezpieczyciela, często można liczyć na zniżki. W efekcie kalkulacja składek może być znacznie korzystniejsza. Zadzwoń lub przyjdź do nas - pomożemy wybrać Tobie optymalne rozwiązanie.

Warto pamiętać, że rolnicy są zobligowani do ubezpieczenia nie tylko maszyn rolniczych. Każda osoba prowadząca gospodarstwo rolne musi mieć też ważną polisę OC rolnika oraz ubezpieczenie budynków rolnych, które wchodzą w skład jego gospodarstwa.

Więcej na temat tych ubezpieczeń przeczytasz w artykułach “Czy ubezpieczenie budynków rolnych jest obowiązkowe?” oraz “W jakich sytuacjach chroni OC rolnika?”.

Odwiedź jedną z naszych licznych placówek lub zadzwoń do naszego doradcy.