W tym artykule:
Prowadzenie pojazdów wiąże się ze spełnieniem pewnych formalności. Drobne problemy ze zdrowiem nie powinny być jednak przeciwwskazaniem do uzyskania uprawnień. Sprawdź, na czym polegają psychotesty dla kierowców i czy każdy musi się im bezwzględnie poddać.
Psychotesty – na czym polegają?
Jednym z obowiązkowych elementów weryfikacji problemów psychicznych u kandydatów na kierowców są psychotesty. Jak wyglądają i po co tak naprawdę trzeba je robić? Mają na celu przeanalizować procesy poznawcze, a także ogólną sprawność psychiczną, aby prowadzący auto nie stanowił zagrożenia dla innych uczestników ruchu. O taką formalność trzeba zadbać, aby zgodnie z prawem prowadzić samochód.
Kwestię psychotestów reguluje Ustawa z dnia 6.09.2001 r. o transporcie drogowym, w której czytamy:
“Art. 39k. 1. Kierowca wykonujący przewóz drogowy podlega badaniom psychologicznym przeprowadzanym w celu stwierdzenia istnienia lub braku przeciwwskazań psychologicznych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy.”
Psychotesty dla kierowców odbywają się zazwyczaj co 5 lat, a kierowcy po 60. roku życia zobligowani są do badań co 30 miesięcy. Pierwsze badanie musi być przeprowadzone przed dniem wydania świadectwa kwalifikacji zawodowej, a każde następne w odpowiednim terminie, aby ukończyć szkolenie okresowe. Każdy kolejny psychotest kończy się potwierdzeniem, czyli orzeczeniem psychologicznym. Warto wozić je ze sobą podczas wykonywania czynności służbowych.
Psychotesty na prawo jazdy kategorii B dla kierowców zawodowych można przeprowadzić jeden raz, o ile nie ma innych przeciwwskazań. Wynik jest bezterminowo ważny i zostaje wpisany do dokumentacji, która jest przekazywana lekarzowi medycyny pracy.
To ważne!
Każdy kierowca, który chce zweryfikować swoje procesy poznawcze, może zgłosić się samodzielnie na psychotesty bez względu na obowiązkowe terminy. Szczególnie jest to polecane osobom, które na co dzień prowadzą auto.
Sierowanie na badanie psychologiczne może być wystawione przez pracodawcę, lekarza, urząd miasta lub gminy (jeśli zostało odebrane prawo jazdy).
Kandydat na kierowcę samochodu osobowego a psychotesty
Każdy kierowca, który ubiega się o prawo jazdy, musi spełnić szereg wymogów. Wśród nich są oczywiście zdanie egzaminu teoretycznego oraz praktycznego w oddziale wojewódzkim. Każdy kandydat musi też przejść badania lekarskie na prawo jazdy, często też mówi się o tym, że powinien zdać psychotesty. Na czym polega różnica?
Badanie lekarskie na kierowcę obejmuje sprawdzenie ogólnego stanu zdrowia, a także pozyskaniu informacji na temat chorób przewlekłych. Ocenie podlega wzrok, słuch, układ oddechowy, poruszanie się czy też ciśnienie. Bez orzeczenia lekarskiego, nie można przystąpić do głównego egzaminu na prawo jazdy. W trakcie badań na prawo jazdy ocenia się też stan psychiczny. Kandydat na kierowcę musi podać także informację na temat swoich uzależnień od alkoholu czy substancji odurzających. Ocena psychologiczna jest jednak częścią badań, nie są to typowe psychotesty dla kierowców. W razie jakichkolwiek wątpliwości lekarz może wskazać dodatkowe badania laboratoryjne czy też konsultację okulistyczną. Orzeczenie lekarskie może mieć też pewne ograniczenia, np. prawo jazdy zostanie wydane tylko na określony czas, krótszy niż zazwyczaj.
Typowe pytania na psychotesty dla kierowców samochodów osobowych zadawane są wyłącznie osobom, które będą prowadzić pojazdy zawodowo.
Jeśli jesteś zainteresowany uprawnieniami, zobacz nasz artykuł: Prawo jazdy B - wszystko, co musisz wiedzieć. Jak zostać kierowcą samochodu osobowego?
Kto musi wykonywać psychotesty dla kierowców?
W praktyce psychotesty dla kierowców zgodnie z Ustawą o transporcie drogowym są obowiązkowe dla:
- osób, które pracują na etacie kierowcy, np. dostawcy, kurierzy, przedstawiciele handlowi, konsultanci,
- kierowców, którzy zawodowo zajmują się transportem drogowym, np. instruktorzy jazdy, egzaminatorzy,
- prowadzący tramwaje i autobusy komunikacji publicznej,
- kandydaci na prawo jazdy kategorii C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E,
- osoby ubiegające się o przedłużenie ważności prawa jazdy z wyżej wymienionych kategorii,
- kierowcy pojazdów uprzywilejowanych,
- taksówkarze i kierowcy prowadzący samochody osobowe do transportu osób,
- operatorzy maszyn i urządzeń.
Co ciekawe, psychotesty dla kierowców są kierowane także do osób, które mają zawód strażników miejskich i detektywów, czyli wszędzie tam, gdzie konieczne jest prowadzenie samochodów na co dzień.
W dodatku obowiązkowe są badania psychologiczne po utracie prawa jazdy. Kiedy kierowca przekroczył maksymalną dopuszczalną liczbę punktów karnych, prowadził samochód po alkoholu czy też odebrano mu uprawnienia z innego powodu, trzeba koniecznie przejść psychotesty. Dotyczy to również osób, które z uwagi na stan zdrowia, nie mogły ubiegać się o ponowne prawo jazdy. Po uzyskaniu pozytywnego wyniku, kierowca otrzymuje orzeczenie lekarskie w ramach potwierdzenia.
To ważne!
Jak dobrze wiesz, utrata prawa jazdy jest dużym problemem. Kontrolnie, starosta może skierować kierowcę na sprawdzenie kwalifikacji lub badania lekarskie, jeśli są co do tego uzasadnione zastrzeżenia.
Jak wyglądają psychotesty w praktyce?
Aby dowiedzieć się, jak zdać psychotesty dla kierowców, najpierw musisz wybrać się do odpowiedniego ośrodka. Tego typu badania mogą być przeprowadzane tylko przez wykwalifikowanych psychologów, które mają do tego pełne uprawnienia. Muszą zatem znajdować się w rejestrze marszałka województwa i obejmować przedsiębiorców prowadzących pracownię psychologiczną.
Co ciekawe, psychotesty do badań na potrzeby Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej są organizowane w specjalnych jednostkach podległych Ministrowi Obrony Narodowej.
Wybierz takie miejsce, gdzie jest krótki czas oczekiwania na badanie, otrzymujesz wynik najlepiej tego samego dnia, a cała procedura nie jest zbyt skomplikowana. Oczywiście decydując się na konkretny ośrodek, nie masz wpływu na to, jak wyglądają psychotesty. Przebieg badań jest taki sam w każdym miejscu, różnią się tylko urządzenia, jakimi dysponuje dany gabinet.
Wszystkie psychotesty dla kierowców są do siebie bardzo podobne, wyjątkiem są te, które wykonują osoby zatrzymane po alkoholu. Wtedy większą uwagę poświęca się badaniom, które mają na celu wyeliminować ryzyko powtórzenia się tej sytuacji.
Psychotesty składają się z trzech części:
- Pierwsza część to badanie osobowości kierowcy oraz ogólny wywiad na temat stanu zdrowia. Trzeba wypełnić kwestionariusz z prostymi zadaniami, które mają na celu ocenić umiejętność radzenia sobie w trudnych sytuacjach, spostrzegawczość, reakcję na stres i presję społeczną oraz dojrzałość emocjonalną.
- Druga i trzecia część psychotestów to tzw. analiza zdolności intelektualnej i badanie sprawności psychomotorycznej. Tui liczy się głównie szybkość reakcji, dobra koordynacja ruchów, a także umiejętność błyskawicznej oceny sytuacji poprzez wzrok. Do tego służą specjalne nowoczesne urządzenia. Potrafią one ocenić, jak kierowca radzi sobie z prowadzeniem samochodu przy dużej prędkości oraz w całkowitej ciemności. Natomiast jeśli chodzi o zdolności intelektualne, trzeba rozwiązać test uwagi i ogólnej sprawności.
Zazwyczaj badanie trwa od półtorej do około dwóch godzin, choć to zależy od działania urządzeń oraz samego kierowcy. Jedni uzupełniają test szybciej, inni potrzebują nieco więcej czasu. Pewne jest jednak to, że nie warto się spieszyć.
Z DORADCĄ
Jak zdać psychotesty?
Jeśli zastanawiasz się, jak zdać psychotesty, tak naprawdę nie musisz się do nich specjalnie przygotowywać. Nieważne, czy jesteś początkującym, czy doświadczonym kierowcą, powinieneś sobie z nimi bez problemu poradzić.
Pytania na psychotesty dla kierowców skonstruowane są w taki sposób, aby dobrze sprawdzić reakcję na nietypowe sytuacje na trasie i swoją uważność. Specjalista na początku udzieli wszelkich informacji na temat przebiegu badania, a także przeprowadzi krótki wywiad. Do niego także nie trzeba się specjalnie przygotowywać. Oczywiście jeśli na coś chorujesz przewlekle i przyjmujesz leki, warto pamiętać, co to dokładnie jest.
Co możesz zrobić, aby zdać psychotesty?
- Wyśpij się przed badaniami, zupełnie tak jak przed prowadzeniem samochodu przez dłuższą trasę. Trzeba być wypoczętym, w pełni sił, w taki sposób, aby nie stwarzać zagrożenia osobom trzecim.
- Przed przystąpieniem do badań warto dowiedzieć się, na czym polegają psychotesty, aby nie zostać zaskoczonym przebiegiem wizyty w konkretnym ośrodku. Trzeba oczywiście zarezerwować też kilka godzin czasu w ciągu dnia, najlepiej około dwóch.
- Na badania udaj się po umiarkowanym posiłku.
- Zabierz ze sobą dokument tożsamości, okulary lub soczewki kontaktowe czy też aparat słuchowy (jeśli takie masz), skierowanie.
Ile kosztują psychotesty dla kierowców?
Badania psychologiczne dla zawodowego kierowcy kosztują 150 złotych. Jest to ustalone odgórnie przez rozporządzenie Ministra Zdrowia, niezależnie od tego, czy to pierwsza taka wizyta, czy kolejna. Cena ta dotyczy kierowców zawodowych, osób, które chcą uzyskać prawo jazdy kategorii C, C+E i D, instruktorów jazdy, egzaminatorów oraz tych, którzy prowadzą samochody uprzywilejowane. Podsumowując, są to kierowcy posiadający skierowanie od Starosty. Dla kierowcy samochodu służbowego badania Medycyny Pracy kosztują od 100 do 120 złotych.
W niektórych przypadkach kwota ta jest sponsorowana przez pracodawcę lub ośrodek szkoleniowy. Jeśli kandydat potrzebuje takiego zaświadczenia do zdania egzaminu na prawo jazdy kategorii C lub C+E, w cenie kursu może być także wykonanie psychotestów.
Psychotesty – pytania dla kierowców
Nadal zastanawiasz się, jak wyglądają psychotesty i chcesz się do nich jak najlepiej przygotować? Potraktuj to jako sprawdzenie swoich umiejętności, którymi na co dzień posługujesz się jako zawodowy kierowca. Jeśli jesteś osobą początkującą, możesz przygotować sobie odpowiedzi na pytania zadawane przez psychologa, które mogą paść w trakcie psychotestów.
Oto kilka przykładów:
- Jakie masz doświadczenie z jazdą samochodem?
- Jak wyobrażasz sobie pracę jako kierowca zawodowy?
- Jak przebiega Twój dzień w pracy?
- Jakie emocje wzbudzają w Tobie stłuczki?
- Czy otrzymałeś mandaty? Jeśli tak to za co?
- Jak radzisz sobie w sytuacji stresującej na drodze?
- Czy miałeś na drodze sytuacje, w której konieczne było podjęcie ryzyka?
- Jak Twój organizm reaguje na stres?
Ponadto pytania na psychotestach dla kierowców mogą dotyczyć odporności na stres, sposobów na koncentrację czy zdolności logicznego myślenia. Specjalista ma prawo odwołać badania, jeśli podejrzewa, że kierowca jest pod wpływem alkoholu lub jego stan nie wskazuje na to, aby mógł odpowiedzieć zgodnie z prawdą. Wtedy nowy termin psychotestów ma miejsce w ciągu 14 dni.
Zawsze odpowiadaj zgodnie z prawdą. Ocena psychologiczna jest niezbędna do prowadzenia samochodu zgodnie z prawem.
Badania psychologiczne po utracie prawa jazdy mogą wyglądać nieco inaczej. Specjalista musi sprawdzić, czy substancje odurzające lub alkohol mogą stanowić źródło problemów w codziennym życiu i przekładać się na prowadzenie bezpieczne auta.
Masz już auto? Pamiętaj o OC!
Przygotuj się do prowadzenia samochodu. Zobacz nasz kalkulator online, w którym porównasz ceny OC i AC. Zadzwoń na infolinię lub odwiedź jedną z placówek.
Oceń artykuł