Niezarejestrowana działalność gospodarcza w 2022 roku

Czy jest możliwe prowadzenie zarobkowej działalności bez zarejestrowania jej? Choć brzmi to, jak gotowy scenariusz do uzyskania kary za nielegalne działania, to jak najbardziej można świadczyć określone usługi bez rejestracji firmy. Dowiedz się, na jakich zasadach polega działalność nierejestrowana w Polsce.

Działalność nierejestrowana jest znana również pod nazwą nieewidencjonowanej. To sposób na osiąganie dochodu bez formalnego zakładania firmy. Taki rodzaj działalności mogą prowadzić osoby, które:

W 2022 roku minimalna pensja wynosi 3010 zł brutto. Aby prowadzić działalność nierejestrowaną, można więc uzyskać miesięczny dochód nieprzekraczający 1505 zł brutto. To wzrost w porównaniu do 2021 roku, kiedy maksymalny zarobek mógł wynosić 1400 zł. Co ciekawe, osoby mające zarejestrowaną firmę za granicą, mogą również wykonywać działalność nierejestrowaną w Polsce.

W przypadku niektórych rodzajów działalności konieczne jest zarejestrowanie firmy. Dotyczy to czynności związanych z koncesjonowanymi usługami, wśród których można wymienić ochronę mienia lub osób czy zbieranie odpadów. Co do zasady, każda działalność, która wymaga wpisu do rejestru, koncesji lub specjalnego zezwolenia, musi być formalnie zarejestrowana.

Wiele osób planujących rozpoczęcie działalności nierejestrowanej zastanawia się, gdzie należy ją zgłosić. Otóż w odróżnieniu od firm, rejestracja w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej nie jest wymagana. W związku z tym nie będziesz miał nadanego numeru NIP ani REGON. Jednak należy pamiętać o tym, że każdorazowa sprzedaż wymaga uproszczonej ewidencji oraz wystawienia rachunku lub faktury.

Kolejny atutem takiej formy zarabiania jest brak obowiązku zapłaty podatku VAT, gdyż dopiero podmioty otrzymujące przychody powyżej 200.000 zł rocznie są zobowiązanie do opłacania go. Czy wpływa to na wystawianie faktur? Możliwe są dwie wersje:

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat tego, jak zweryfikować czy Twój kontrahent jest czynnym płatnikiem VAT, sprawdź artykuł: Biała lista podatników VAT. W przypadku osoby fizycznej, która nie prowadzi działalności gospodarczej, dowodem sprzedaży będzie rachunek – jeśli prowadzący działalność niezarejestrowaną ma kasę fiskalną, natomiast jeśli nie – wpis w ewidencji bezrachunkowej.

Osoba zarabiająca w ramach działalności nierejestrowanej rozlicza się na zasadach ogólnych. Znane są również jako skala podatkowa i stanowią podstawową formę opodatkowania. Jej istotą jest sposób naliczania podatku – zgodnie z obowiązującymi progami podatkowymi:

Biorąc jednak pod uwagę fakt, że działalność nieewidencjonowaną można prowadzić w przypadku dochodu nieprzekraczającego 1505 zł brutto (w 2022 roku), obowiązującą stawką będzie 17%.

Warto przy tym podkreślić, że rozliczanie na zasadach ogólnych oznacza w tym przypadku brak konieczności prowadzenia Księgi Przychodów i Rozchodów (KPiR). Ewidencja sprzedaży może mieć formę arkusza kalkulacyjnego lub papierowego zeszytu. Powinna być prowadzona za każdy dzień, w którym został uzyskany dochód. Co istotne, każda pozycja sprzedaży musi mieć nadaną liczbę porządkową oraz wartość sprzedaży (narastająco). W ten sposób utrudnione jest zapisanie nieprawidłowej ewidencji, np. z datą wsteczną. Należy pamiętać, że w przypadku kontroli rocznego rozliczenia podatkowego i stwierdzenia nieprawidłowości w ewidencji sprzedaży działalności nierejestrowanej, fiskus ma prawo sam określić podstawę opodatkowania. Dodatkowo karą za nierzetelne prowadzenie dokumentacji sprzedażowej jest ustalenie wartości podatku dochodowego na poziomie 22%.

Choć prowadzenie działalności niezarejestrowanej jest bardzo uproszczone, nadal trzeba pamiętać o zapłacie należnego podatku dochodowego. Osoby, które zarabiają w ten sposób, powinny wykazać swoje dochody wrozliczeniu rocznym PIT-36.Przychody należy wpisać w rubryce opowiadającej wykonywanej działalności. Należy pamiętać, że w przypadku wykonywania czynności zarobkowej, przychodem na dany rok są wszystkie należności wpłacone za usługę lub towar, bez względu na to, czy doszło do dostawy produktu lub wykonania usługi.

Dla przykładu: Pan X w ramach prowadzenia działalności nierejestrowanej oferuje malowanie ścian. 20 grudnia danego roku otrzymał zaliczkę na poczet planowanych robót. Musi ją uwzględnić w rozliczeniu podatkowym – mimo że usługę wykonał w styczniu następnego roku. Co ciekawe, w działalności nierejestrowanej możliwe jest odliczenie kosztów przychodu związanych z wytworzeniem danej usługi bądź towaru. Należy jednak przechowywać rzetelnie wszystkie rachunki potwierdzające poniesione wydatki.

Prowadzenie działalności nierejestrowanej to dobry sposób na podreperowanie domowego budżetu lub wypróbowanie nowego pomysłu biznesowego. Należy jednak pamiętać, że w przypadku przekroczenia progu dochodowego określonego na 50% minimalnej krajowej, trzeba działalność zarejestrować w CEIDG. Należy to wykonać w ciągu 7 dni od przekroczenia progu dochodowego. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat tego, jak założyć działalność gospodarczą, sprawdź artykuł: Jak założyć firmę jednoosobową: Poradnik.

Bez względu na to, czy prowadzisz działalność nierejestrowaną, czy rejestrowaną, zadbaj o odpowiednie zabezpieczenie swojego dobrobytu. Korzystne okaże się ubezpieczenie na podtrzymanie przychodu. Dzięki temu nawet jeśli stracisz możliwość uzyskiwania dochodów, nadal będziesz mieć zapewnione środki na życie. Warto również zadbać o ochronę przed skutkami nieszczęśliwych wypadków i śmierci, wybierając polisę na życie. W ten sposób nawet w przypadku ciężkiej choroby zabezpieczysz dobrobyt swoich najbliższych.