2024-08-30

Czym są urządzenia transportu osobistego (UTO) i jakie obowiązują je przepisy?

Dowiedz się, jak bezpiecznie korzystać z urządzeń transportu osobistego.

Czym są urządzenia transportu osobistego (UTO) i jakie obowiązują je przepisy?

Urządzenia transportu osobistego (UTO) to nowoczesne środki transportu, które zyskują coraz większą popularność, zwłaszcza w miastach. Prowadzenie ich jest przyjemne, a przejazdy na krótkich dystansach staje się znacznie szybsze. Aby bezpiecznie i legalnie się poruszać tymi pojazdami, poznaj bliżej praktyczne informacje oraz nowe przepisy. UTO, jak się okazuje, nie jest dla każdego. W razie niedostosowania się do przepisów grożą też mandaty.

Najważniejsze informacje:

  • Urządzenia transportu osobistego to pojazdy bez siedzenia i pedałów, napędzane elektrycznie.
  • W związku z coraz większą liczbą różnorodnych nowoczesnych pojazdów, wprowadzono nowe przepisy związane z urządzeniami transportu osobistego (UTO), hulajnogami elektrycznymi a urządzeniami wspomagającymi ruch. Rozróżniono te kategorie, dostosowując prawa i obowiązki użytkowników.
  • Urządzeniami transportu osobistego mogą poruszać się wyłącznie osoby, które znajdują się na tym pojeździe. Zabrania się przewożenia towarów czy zwierząt.
  • Aby poruszać się legalnie wśród innych uczestników ruchu, należy stosować się do nowych przepisów. UTO prowadzone niezgodnie z przepisami wiąże się z mandatami dla użytkowników.
  • Istnieją pewne ograniczenia, co do korzystania z UTO przez dzieci oraz uprawnień wśród młodzieży.

Co to jest urządzenie transportu osobistego?

Urządzenia transportu osobistego to specyficzna i nowoczesna grupa pojazdów, która zdobywa coraz większą popularność. Ich cechą charakterystyczną jest napęd elektryczny, brak siedzenia i pedałów. Taka konstrukcja pozwala na poruszanie się wyłącznie przez jedną osobę kierującą urządzeniem, bez pasażerów.

UTO to stosunkowo niewielkie pojazdy, które umożliwiają szybkie przemieszczanie się na krótkich dystansach. Świetnie sprawdzają się w mieście i są projektowane z myślą o wygodzie prowadzenia. Mają też zazwyczaj nieskomplikowaną budowę oraz są proste w użytkowaniu. Ich dużym plusem jest kompaktowa konstrukcja i lekkość, dzięki czemu łatwo przeprowadzić transport UTO (np. w bagażniku auta) oraz przechowywać (np. na balkonie czy w piwnicy).

Coraz więcej tego typu pojazdów pojawia się na ulicach. Mogą pełnić różne funkcje, w zależności od potrzeb użytkownika. Dla niektórych jest to główny, komfortowy, ekologiczny środek transportu w mieście, a u innych stanowi uzupełnienie podróży środkami komunikacji publicznej. To też świetny sposób na rekreację. Dzięki swojej wszechstronności, coraz powszechniejsze jest używanie UTO. Przepisy musiały zatem zostać nieco odświeżone i uzupełnione o kolejne regulacje, aby nie było problemów z prawidłowym oraz bezpiecznym użytkowaniem.

Co zalicza się do UTO?

Zgodnie z definicją urządzeń transportu osobistego (UTO), można do nich zaliczyć:

  • deskorolki z silnikiem elektrycznym – zmodyfikowana wersja tradycyjnej deski,
  • hoverboardy – deski żyroskopowe wymagające balansu ciała,
  • monocykle elektryczne  - rowery jednokołowe,
  • pojazdy typu segway – dwukołowe, samopoziomujące, z silnikiem i kierownicą,
  • inne urządzenia samobalansujące.

Jak widzisz, wśród UTO nie ma rowerów elektrycznych i hulajnóg, bo jest to osobna kategoria w świetle prawa.

To ważne!

20 maja 2021 roku po raz pierwszy w nowelizacji Prawa o ruchu drogowym pojawiły się urządzenia transportu osobistego. Nowe przepisy zaczęły uwzględniać też osobne kategorie pojazdów, w tym hulajnogi elektryczne oraz urządzenia wspomagające ruch (w tym głównie sprzęt sportowo-rekreacyjny). Każda z nich ma zatem nieco inne regulacje dotyczące obowiązków i praw.

UTO – przepisy związane z użytkownikami

Zanim wsiądziesz na urządzenie transportu osobowego, zapoznaj się z przepisami prawa. Dzięki temu będziesz mieć pewność, że legalnie poruszasz się po mieście czy też poza terenem zabudowanym. Te pojazdy są bardzo popularne, szczególnie wśród młodych i aktywnych osób. Jednak nie wszyscy mogą z nich legalnie korzystać. Ograniczenia szczególnie dotykają dzieci, które nie mają jeszcze wystarczającej świadomości ruchu drogowego, refleksu oraz umiejętności, które pozwoliłyby im na bezpieczne poruszanie się wśród innych uczestników ruchu.

Osoby starsze, w tym młodzież, muszą mieć z kolei ważne uprawnienia. Wymóg ten ma na celu zapewnienie, że młodzi użytkownicy są zaznajomieni z podstawowymi zasadami ruchu drogowego oraz potrafią bezpiecznie prowadzić UTO w różnorodnych warunkach.

Oto podstawowe przepisy UTO dotyczące użytkowania:

  • UTO jest zabronione dla dzieci, które nie ukończyły jeszcze 10 lat i chcą poruszać się po drogach publicznych (nawet pod opieką osoby dorosłej).
  • Dzieci w wieku do 10 lat mogą poruszać się UTO wyłącznie w strefie zamieszkania, pod opieką osoby dorosłej.
  • W wieku 10-18 lat można prowadzić pojazdy zaliczane do UTO, ale wymaga się karty rowerowej lub prawa jazy (AM, A1, B1 lub T).
  • Osoby powyżej 18. roku życia mogą korzystać z urządzeń transportu osobistego bez specjalnych uprawnień.

Nowe przepisy UTO a zachowanie na drodze publicznej

Niektóre przepisy o urządzeniach transportu osobistego są dość oczywiste. Wśród nich jest zakaz prowadzenia pojazdu po alkoholu czy środkach odurzających, ale to nie wszystko.

Pamiętaj też o tym, aby zachować ostrożność i nie utrudniać ruchu innym uczestnikom, np. rowerzystom czy pieszym. W mieście, gdzie ruch drogowy jest intensywny, a infrastruktura często dosyć złożona, użytkownicy urządzeń transportu osobistego powinni być ciągle skupieni na swojej jeździe. Jeśli to możliwe, unikaj poruszania się po chodnikach. W dalszej części wskazujemy konkretne miejsca, po których można legalnie jeździć.

Kluczowe jest również to, aby dostosować prędkość do pieszych, a także warunków panujących na drodze. Wśród nich są pogoda, widoczność czy natężenie ruchu. Zawsze oceń możliwe zagrożenia.

Według przepisów UTO 2024 musisz stosować poniższe zasady:

  • Nie wolno prowadzić UTO będąc pod wpływem alkoholu czy innych środków odurzających.
  • Nie można przewozić ze sobą toreb, pudełek, ładunków wielkogabarytowych oraz zwierząt.
  • Zabrania się ciągnięcia, holowania oraz jazdy po przyczepieniu się do innego pojazdu.
  • Nielegalne jest poruszanie się tyłem.
  • Maksymalna dopuszczalna prędkość to 20 km/h.
  • Nie wolno przejeżdżać przez przejścia dla pieszych, należy zejść z urządzenia.

Gdzie można jeździć na UTO?

Nowe przepisy UTO jasno wskazują, w których miejscach możesz się nimi legalnie poruszać. Na pewno są to ścieżki rowerowe oraz trasy specjalnie zaprojektowane z myślą o pieszych i rowerzystach – z wyznaczeniem kierunku, w którym będzie się poruszać lub skręcać dany pojazd.

Uwaga!

Jeśli na wybranej trasie, nie ma wyznaczonej ścieżki rowerowej i znajdują się wyłącznie chodniki dla pieszych, możesz po nich jechać UTO. Transport jednak musisz dopasować do aktualnych warunków i zachować środki ostrożności wobec innych uczestników ruchu. Pamiętaj o tym, aby jechać z prędkością zbliżoną do pieszego oraz zawsze ustępować mu pierwszeństwa.

Poruszając się pojazdami zaliczanymi o UTO, nie możesz wyjechać na jezdnię, drogi szybkiego ruchu czy autostrady. Nie wolno też przejeżdżać przez przejścia dla pieszych. Trzeba wtedy zejść z pojazdu i go przenieść lub przeprowadzić (w zależności od rodzaju).

Urządzenia transportu osobistego w taryfikatorze mandatów

Zastanawiasz się, czy według aktualnych przepisów o urządzeniach transportu osobistego możesz otrzymać mandat? Tak! Oto przykładowe kary finansowe nakładane na użytkowników:

  • naruszenie przepisów o korzystaniu z chodnika lub drogi dla pieszych – 200 zł,
  • naruszenie obowiązku prowadzenia UTO z prędkością zbliżoną do pieszych – 300 zł,
  • nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu – 300 zł
  • utrudnienie ruchu pieszemu – 300 zł.

Czy UTO i urządzenia wspomagające ruch to jest to samo?

Od 2021 roku jasno rozgraniczono kategorię UTO i urządzeń wspomagających ruch. Dzięki temu łatwiej jest zweryfikować przestrzeganie przepisów drogowych. Urządzenia wspomagające ruch to sprzęt sportowo-rekreacyjny, a ich użytkowanie odbywa się w pozycji stojącej. Ważną różnicą jest to, że w UTO stosowane są silniki elektryczne, a urządzenia wspomagające ruch napędza się siłą mięśni. Właśnie dlatego można do nich zaliczyć tradycyjne hulajnogi, rolki, wrotki czy też deskorolki.

Użytkownicy mogą poruszać się po chodnikach, drogach dla pieszych i trasach rowerowych. Istotne jest trzymanie się prawej strony oraz wyrównanie prędkości do pieszych. Oczywiście bardzo ważne są zachowanie szczególnej ostrożności i ustępowanie pierwszeństwa osobom chodzącym pieszo. Aby przejść na drugą stronę ulicy, trzeba korzystać z wyznaczonych do tego miejsc.

Prowadząc urządzenia wspomagające ruch koniecznie trzeba zachować prawidłowe odstępy przy wymijaniu, omijaniu i wyprzedzaniu, zapewniając sobie kontrolę i panowanie nad prowadzeniem. To samo dotyczy także osób, które poruszają się UTO.

To ważne!

W odróżnieniu od UTO poruszanie się urządzeniem wspomagającym ruch, wykorzystującym wyłącznie siłę mięśni, nie wymaga się żadnych uprawnień i jest dopuszczalne bez ograniczeń wiekowych.

Czy urządzenia transportu osobistego trzeba ubezpieczyć?

Nie ma obowiązku ubezpieczenia urządzeń transportu osobistego (tak jak np. samochodu osobowego czy motocykla). Trzeba jednak wziąć pod uwagę ryzyko, z jakim wiąże się prowadzenie takich pojazdów. Przykłady? Możesz potrącić pieszego, uszkodzić kogoś rower czy wjechać na cenny sprzęt. W takich sytuacjach to posiadacz ponosi odpowiedzialność za wyrządzone szkody. Właśnie dlatego przydatne okazuje się OC w życiu prywatnym. To dobrowolna polisa, która ma na celu zapewniać świadczenie poszkodowanemu w razie wyrządzenia szkody osobie trzeciej.

FAQ:

  • 1
    Jaka jest dozwolona prędkość dla urządzeń transportu osobistego?

    Choć urządzenia transportu publicznego nie osiągają zbyt dużych prędkości to przepisy są jednoznaczne. Nie można przekroczyć maksymalnej szybkości 20 km/h.

  • 2
    Czy posiadacz UTO musi mieć OC?

    Właściciele UTO nie muszą rejestrować pojazdów, przeprowadzać badań technicznych ani mieć obowiązkowego OC.

Oceń artykuł

0
(0)

Wpisz datę końca polisy

  • przypomnimy Ci o zbliżającym się końcu ochrony
  • przedstawimy najszerszy zakres polisy w najlepszej cenie na rynku