Wypadek samochodem służbowym

Samochód służbowy to cenne narzędzie pracy w wielu firmach. Dojazd do klienta czy przemieszczanie się między oddziałami staje się dużo prostsze. Korzystanie służbowego auta to dla pracownika nie tylko darmowy transport, ale także odpowiedzialność za mienie firmowe w razie wypadku. Co dzieje się, gdy dojdzie do kolizji służbowym autem i kto ponosi koszty? Dowiedz się z naszego artykułu.

Auta służbowe, tak jak wszystkie pojazdy mechaniczne, podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu OC. Firma ma obowiązek ubezpieczyć całą swoją flotę, bez względu na to, czy dane auto jest w aktualnej chwili użytkowane, czy nie. W razie spowodowania stłuczki lub wypadku przez pracownika strona poszkodowana otrzyma odszkodowanie z OC przypisanego do służbowego auta.

Oprócz ubezpieczenia obowiązkowego warto również dokupić dobrowolne ubezpieczenie AC. Już nawet niewielka stłuczka samochodem służbowym skutkować będzie kosztami związanymi z naprawą auta kierowanego przez sprawcę zdarzenia. Posiadanie AC pozwoli uniknąć pokrywania ich w całości z własnej kieszeni lub konieczności egzekwowania od pracownika.

Gdy dochodzi do wypadku, uszkodzeniu zwykle ulegają auta zarówno po stronie sprawcy jak i poszkodowanego. Podstawowa kwestia w rachunku strat to zatem naprawa pojazdów, której wymiar będzie oczywiście zależał od rodzaju zniszczeń w obu pojazdach. Innym problemem, który trzeba wziąć pod uwagę, są straty, jakie firma poniosła, nie dysponując samochodem. Przykładowo, przedstawiciel handlowy nie mógł w terminie dojechać do klienta w innym mieście i sfinalizować transakcji. Firma straciła w ten sposób kilka tysięcy złotych.

W większości przypadków flota samochodów służbowych to stosunkowo nowe nabytki wyposażone zarówno w OC jak i AC. Koszty likwidacji szkody powstałe w wyniku wypadku czy kolizji często spadają na ubezpieczyciela. Polisa OC nie pokrywa jednak strat wyrządzonych przez kierowcę w innym aucie, którego także jest właścicielem. Ta reguła dotyczy również samochodów służbowych należących do jednej firmy. Przykładowo, przy wyjeździe z parkingu przed siedzibą zderzyły się dwa samochody firmy X. Pracodawca jest właścicielem obu pojazdów, zatem nie otrzyma wypłaty z ubezpieczenia OC.

Jak postępować w razie stłuczki dowiesz się z naszej innej porady.

Przez pewne niedopatrzenia może zdarzyć się, że nawet jeśli firma posiada ważne AC, to ubezpieczyciel odmówi wypłaty odszkodowania w przypadku stłuczki autem służbowym. Może stać się tak, gdy został przeoczony termin badania technicznego pojazdu lub pracodawca nie skierował pracownika na odpowiednie badania medycyny pracy, uprawniające go do prowadzenia samochodu służbowego.

Pracownik będzie zobowiązany pokryć szkodę zgodnie z indywidualnymi ustaleniami między nim a pracodawcą. Najczęściej dotyczy to sytuacji, kiedy zdarzenie miało miejsce z winy pracownika, a samochód służbowy nie ma ubezpieczenia AC lub pracodawca nie ma prawa do odszkodowania z powodu wyłączeń zawartych w OWU polisy. Towarzystwo ubezpieczeniowe zazwyczaj odmówi wypłaty świadczenia, gdy pracownik prowadził auto pod wpływem środków odurzających lub kiedy dojdzie do wypadku samochodem służbowym z winy pracownika, która wynika z ewidentnego zaniedbania czy rażącego niedbalstwa. Może to być np. brak zaciągniętego ręcznego hamulca podczas parkowania na górce czy niewłączenie świateł.

Jeśli istnieją ku temu podstawy, pracodawcy obciążają pracowników kosztami udziału własnego czyli kwotą, o którą pomniejsza się wypłacane przez ubezpieczyciela świadczenie. Przykładowo, naprawa auta po wypadku kosztuje 3 000 zł, a udział własny w polisie AC wynosi 500 zł. Pracodawca otrzyma od towarzystwa 2 500 zł, a pracownik dopłaci 500 zł, aby przywrócić sprawność pojazdu.

Pracownik poniesie pełną odpowiedzialność za wypadek, jeśli wyrządził szkodę umyślnie np. prowadził auto po spożyciu alkoholu. Będzie zobowiązany finansowo wobec pracodawcy także w przypadku złamania wcześniejszych ustaleń dotyczących korzystania z pojazdu. Przykładowo, zgodnie z umową pracownik miał być jedyną osobą prowadzącą auto, a w momencie wypadku to nie on kierował samochodem służbowym. Podobnie, jeśli ustalenia z pracodawcą nie przewidują korzystania z auta poza czynnościami wynikającymi z obowiązków służbowych, a pracownik użytkował samochód służbowy do celów prywatnych i w tym czasie doszło do zdarzenia.

Korzystasz ze służbowego auta? Przeczytaj dokładnie wszystkie dokumenty, które podpisujesz i zapoznaj się z firmowymi zasadami korzystania z samochodów służbowych. Wewnętrzne ustalenia w dużym stopniu regulują Twoja odpowiedzialność.

Odpowiedzialność pracownika regulują też odpowiednie przepisy:

Zgodnie z art. 114 Kodeksu pracy pracownik ponosi odpowiedzialność materialną za szkodę wyrządzoną pracodawcy, jeśli nastąpiła z winy pracownika wskutek niewykonywania lub nienależytego wykonywania obowiązków. Po stronie pracodawcy leży udowodnienie pracownikowi winy w sytuacjach spornych i uzasadnienie odpowiedzialności pracownika za zdarzenie. Wobec poważniejszych uszkodzeń na skutek wypadku samochodem służbowym może okazać się niemożliwe obciążenie pracownika całkowitymi kosztami ze względu na obowiązujące limity.

O odpowiedzialności za mienie powierzone stanowi art. 124 Kodeksu pracy, zgodnie z którym jeśli pracownikowi powierzono mienie z obowiązkiem zwrotu lub do rozliczenia się, to w pełni odpowiada za szkodę wyrządzoną na tym mieniu. Pracodawca może też egzekwować szkodę powstałą np. w wyniku opóźnień wynikających ze stłuczki czy wypadku, przez które doszło do utracenia korzyści.

Pracownik nie zostanie pociągnięty do odpowiedzialności, jeśli do wypadku doszło nie z jego winy. W takiej sytuacji szkoda zostanie zrekompensowana dzięki środkom z OC sprawcy zdarzenia. Innym przypadkiem będą okoliczności, na które pracownik kierujący pojazdem nie miał wpływu i będzie w stanie je udowodnić. Przykładowo, w trakcie jazdy ujawniła się poważna awaria układu kierowniczego, w wyniku której kierowca służbowego auta stracił panowanie nad pojazdem i wjechał w przydrożną barierkę. Jeśli zlecone przez pracodawcę przeglądy i serwisy były dokonywane regularnie, wcześniej nie było sygnałów, świadczących o awarii, a które pracownik by zlekceważył, to będzie on w stanie w takiej sytuacji udowodnić brak swojej winy i zaniedbań.

W kontekście rodzajów odpowiedzialności, o których pisaliśmy wyżej, i tak, i nie. Kodeks pracy ogranicza materialną odpowiedzialność pracownika za szkody wyrządzone w służbowym aucie. Obecnie jego wysokość kształtuje się na poziomie trzykrotności wynagrodzenia za pracę, jeśli pracownik kierujący doprowadził do zdarzenia nieumyślnie. Pamiętaj, że pracownik odpowiada w pełni za szkodę, gdy powierzono mu samochód służbowy z obowiązkiem zwrotu i rozliczenia się.

Auta służbowe często podlegają leasingowi. Jak wygląda wypłata odszkodowania, gdy ma miejsce kolizja samochodem służbowym w leasingu? Firmy udzielające leasingu wymagają dokupienia AC najczęściej ze wskazaniem na wybrany przez siebie wariant, decydując w ten sposób o zakresie ubezpieczenia. Jest to zabezpieczenie dla leasingodawcy, który formalnie cały czas pozostaje właścicielem auta, ale też leasingobiorcy, bo w razie uszkodzenia pojazdu może liczyć na pokrycie kosztów przez ubezpieczyciela.

Forma naprawy zależy od polisy i zasad leasingu. Może odbyć się w wariancie kosztorysowym lub bezgotówkowym. Najczęściej wskazane jest usunięcie szkód w ASO przy użyciu oryginalnych części, a odpowiedzialny za naprawę auta jest leasingobiorca. Towarzystwo może rozliczyć się bezpośrednio z serwisem lub warsztatem albo przekazać odszkodowanie. Jeśli rzeczywiste koszty ponosi leasingobiorca, ubezpieczyciel wypłaca mu odszkodowanie zawsze za zgodą firmy udzielającej leasingu.

Pracodawca będący leasingobiorcą może egzekwować kwotę, o którą zostało pomniejszone odszkodowanie od pracownika.

Jeśli firma posiada kilka aut służbowych, wszystkie zarejestrowane są na jednego właściciela. Zgodnie z ogólną zasadą właściciel, powierzając auto innej osobie, powinien mieć świadomość, że w razie spowodowania wypadku czy kolizji przez tę osobę, to on straci zniżki. Jak natomiast wygląda kwestia stłuczki samochodem służbowym a zniżek? Bardzo podobnie. Właściciel, czyli w tym wypadku firma utraci część lub całość zniżek. Straty te mogą być egzekwowane od pracownika, który spowodował zdarzenie.

Pytanie, jakie może zadać sobie pracownik, który spowodował stłuczkę autem służbowym to czy stracę zniżki w prywatnym OC?Dane osoby kierującej trafiają do historii szkody podczas postępowania likwidacyjnego, skąd zostaną przekazane do Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego. Kierujący będzie zatem figurował jako osoba, która spowodowała stłuczkę lub wypadek w bazie, do jakiej mają dostęp towarzystwa ubezpieczeniowe i mogą z niej skorzystać, weryfikując bezszkodowość jazdy przy okazji sprzedaży prywatnego ubezpieczenia. Nie ma jednak jednoznacznej odpowiedzi, czy z tej możliwości korzystają i czy istnieje związek między kolizją autem służbowym a zniżkami w prywatnym.

Jak wygląda kwestia wypadku podczas zagranicznej podróży autem służbowym? Jeśli ustalenia między pracodawcą a pracownikiem przewidują korzystanie z samochodu służbowego w celach prywatnych i pracownik planuje wyjazd samochodem służbowym za granicę, powinien zadbać o dedykowane ku temu pozwolenie pracodawcy jako właściciela pojazdu. W przeciwnym wypadku w razie kontroli drogowej, a tym bardziej stłuczki lub innego zdarzenia, kierujący może mieć problemy.

Służby zagraniczne najczęściej wymagają potwierdzenia uprawnień do prowadzenia pojazdu, jeśli nie jest zarejestrowany na osobę kierującą. Oprócz dowodu rejestracyjnego należy zatem zabrać również ze sobą odpowiedni dokument od pracodawcy.

Udając się w zagraniczną delegację autem służbowym, także trzeba mieć komplet dokumentów. Przed podróżą warto sprawdzić zakres i zasięg terytorialny AC, czy obowiązuje we wszystkich krajach, przez które przebiega trasa oraz czy pracodawca dokupił dodatkowy pakiet assistance, aby w razie wypadku czy stłuczki pracownik mógł liczyć na pomoc.

Przed zakupem ubezpieczenia OC i AC dla aut służbowych zwłaszcza przy większej flocie, warto dokładnie przyjrzeć się różnym wariantom, aby móc wybrać najkorzystniejszy i optymalny dla siebie, czyli możliwie niedrogi, ale jednocześnie w przypadku AC zapewniający odpowiednią ochronę. W CUK znajdziesz bogatą ofertę ubezpieczeń OC i AC, a w razie pytań nasi doradcy rozwieją Twoje wątpliwości. Ubezpieczenia komunikacyjne od ręki kupisz podczas rozmowy telefonicznej z naszym doradcą, za pomocą kalkulatora online lub wplacówkach CUK Ubezpieczenia w całej Polsce!