Ograniczenia prędkości

Ograniczenie prędkości na drogach w ostatnim czasie nieco bardziej zaczęło interesować polskich kierowców. Wszystko przez wzrost wysokości mandatów za przewinienia związane z przekroczeniem dopuszczalnej prędkości. Warto więc przypomnieć sobie, jakie obowiązują ograniczenia prędkości w Polsce.

Dopuszczalne prędkości w Polsce nie przez cały czas utrzymują się na podobnym poziomie. Maksymalna prędkość na autostradzie była kiedyś niższa, a liimity prędkości ulegały zmianom także w terenie zabudowanym. Warto je sobie przypomnieć.

Jak szybko można jeździć po drogach w Polsce? Nad tym nieustannie czuwa ustawodawca. Co rusz wprowadzane są jakieś zmiany. Ich celem jest uwzględnienie poprawiającego się stanu dróg szybkiego ruchu i autostrad oraz coraz większy ruch w terenie zabudowanym. Przyjrzyjmy się dopuszczalnym prędkościom zarówno w terenie zabudowanym, jak i poza nim.

Czym jest teren zabudowany? Chyba każdy domyśla się, że to obszar, na którym znajdują się budynki. Jak jednak ustawodawca rozumie to pojęcie? Warto wiedzieć, by nie zapłacić mandatu, jadąc szybciej przez pustkowie, które w świetle prawa może być uznawane za teren zabudowany.

Obszar zabudowany to jak głoszą różne definicje, obszar wzdłuż drogi otoczony zabudową wiejską lub miejską. Za teren zabudowany uznaje się też drogi biegnące przez obszary z zabudową przemysłową, która może generować wzmożony ruch pojazdów lub pieszych. Czy jeśli kierowca widzi jedynie kilka rozstrzelonych w polu budynków, może uznać taki teren za niezabudowany? Nie!

Polski Kodeks drogowy jako drogę w terenie zabudowanym jasno określa odcinek rozpoczynający się znakiem D-42. Tak, to ten znak z panoramą (skylinem) miasta z charakterystyczną wieżą kościelną. Odwołuje go niemal identyczny znak z dodatkowym przekreśleniem czerwoną linią. To znak D-43. Warto pamiętać, że sam znak z nazwą miejscowości umieszczoną na zielonym tle nie oznacza jeszcze wjechania w obszar zabudowany.

Co prawda, dawniej w użyciu były znaki z nazwą miejscowości umieszczoną na białym tle. Taki znak faktycznie oznaczał początek obszar zabudowanego. Aktualnie znaki te nie są już jednak w użyciu. Niekiedy można je jeszcze zobaczyć zapomniane gdzieś na małych wsiach, ale oficjalnie nie są one w użyciu.

Jakie więc są dozwolone prędkości w Polsce w terenie zabudowanym?

Prędkości a w zasadzie prędkość. Jeszcze niedawno można było bowiem w terenie zabudowanym poruszać się nieco szybciej nocą. Ten przepis został jednak zniesiony i zastąpiony nowym. Maksymalna prędkość w terenie zabudowanym wynosi teraz, bez względu na porę dnia 50 km/h. Oczywiście, jeśli inne znaki nie stanowią inaczej. Zdarzają się bowiem miejskie arterie, po których można poruszać się szybciej. Aktualnie w centrach wielu miast w trosce o komfort pieszych, rowerzystów, jak również, by ograniczyć hałas, wprowadza się tzw. „strefy 30”. Co do zasady jednak kodeks określa maksymalną prędkość w terenie zabudowanym na 50 km/h.

Warto pamiętać o jeszcze jednej zasadzie. Niekiedy, wjeżdżając do danej miejscowości, zauważymy na jednym ze słupków z tablicą z nazwą miejscowości napisaną białym literami na zielonym tle, umieszczony jest znak z ograniczeniem prędkości np. do 40. km/h. Taki znak występujący wspólnie z nazwą miejscowości oznacza, że ograniczenie obowiązuje na całym jej terenie i nie jest odwoływane np. przez kolejne skrzyżowanie.

Warto także pamiętać o limicie prędkości w strefie zamieszkania. Ta oznaczona jest prostokątnym niebieskim znakiem z grającymi w piłkę dziećmi (D-40) W tak oznaczonym obszarze prędkość maksymalna wynosi 20 km/h i nie musi być dodatkowo dookreślona żadnym innym znakiem ograniczającym prędkość. Warto pamiętać, że na obszarze takim piesi mają prawo przekraczać jezdnię w dowolnym miejscu i zawsze mają pierwszeństwo.

Jak wyglądają ograniczenia prędkości w terenie niezabudowanym? Gdy kierowcy opuszczają teren zabudowany, mogą sobie pozwolić na nieco silniejsze przyciśnięcie pedału gazu. Co do zasady prędkość maksymalna wynosi tu 90 km/h. To dopuszczalna prędkość poza terenem zabudowanym, ale na drogach po jednym pasie w każdą stronę.

Inaczej wyglądają prędkości na drodze dla pojazdów ciężarowych. Dozwolona prędkość w Polsce dla samochodów ważących powyżej 3,5 tony wynosi 70 km/h. Ograniczenie to dotyczy również autobusów oraz samochodów osobowych ciągnących przyczepy. Maksymalna prędkość w terenie niezabudowanym nie jest równoznaczna z dopuszczalną prędkością. Ta zawsze powinna być uzależniona od panujących warunków na drodze. Na te wpływ może mieć przecież pogoda wraz z deszczem czy mgłą. Wówczas należy jechać wolniej, niż pozwalałyby na to przepisy normalnie. Również wzmożony ruch na drodze powinien wpływać na wyobraźnię kierowców, którzy w takiej sytuacji winni zdjąć nogę z gazu.

Większość z budowanych dziś dróg ekspresowych to drogi dwujezdniowe, ale wciąż napotkać można na swej trasie drogi jednojezdniowe. Czy na nich, podobnie jak w przypadku pozostałych dróg jednojezdniowych można jechać jedynie z prędkością 90 km/h? Nie. Tu można sobie pozwolić na nieco więcej. Samochody osobowe oraz motocykle i pojazdy o masie nieprzekraczającej 3,5 t. pomkną taką drogą z prędkością do 100 km/h.

Oczywiście nie dotyczy to pojazdów cięższych oraz autobusów. Te mogą jechać jedynie 80 km/h. W przypadku autobusów jest jednak pewien wyjątek. Autobusy spełniające tzw. dodatkowe warunki techniczne mogą jechać z prędkością 100 km/h. Co to za warunki?

Najogólniej rzecz biorąc, autobus taki powinien posiadać odpowiednią homologację będącą gwarantem posiadania odpowiednio skutecznych hamulców czy opon. Autobusy takie muszą być również wyposażone w odpowiedni tachograf. Obostrzeń jest znacznie więcej, ale to już nieco inny i zbyt obszerny temat. Wróćmy jednak do autobusów oraz innych pojazdów powyżej 3,5 t. Prędkość 100 km/h to w zasadzie ich maksymalna prędkość na polskich drogach. Mimo że osobówki mają zwiększoną dopuszczalną prędkość na drodze ekspresowej dwujezdniowej czy też na autostradzie, o tyle autobusy czy TIR-y szybciej już na tych drogach nie pojadą. Maksymalny limit  prędkości w Polsce wynosi bowiem 100 km/h.

Ile się jedzie na drodze ekspresowej? No właśnie, jadąc drogą ekspresową dwujezdniową, niekiedy można odnieść wrażenie, że można poruszać się po niej z podobną prędkością jak na autostradzie. Wielu kierowców, jak tylko zobaczy dwa pasy, energicznie wciska w podłogę pedał przyspieszenia.

Uwaga! Pomimo dwóch szerokich pasów czy bezkolizyjnych skrzyżowań droga ekspresowa pozostaje drogą ekspresową. Maksymalną prędkość na drodze ekspresowej ustawodawca określił na 120 km/h i by nie zapłacić mandatu, ale i bezpiecznie jechać nie należy tej prędkości przekraczać. Prędkość na drodze ekspresowej lubią niekiedy mierzyć policjanci. Od niedawna wyposażeni są w dodatkowe nowe, nieoznakowane pojazdy o ponadprzeciętnych osiągach, zdolne do ścigania piratów drogowych.

Jaki limit prędkości obowiązuje na autostradach w Polsce? Obserwując polskich kierowców na A2 czy A4 można odnieść wrażenie, że nie ustalono go jeszcze. Tymczasem ograniczenia prędkości na autostradzie już są. Dopuszczalna prędkość na autostradzie w Polsce wynosi 140 km/h. Oczywiście dotyczy ona pojazdów o masie nieprzekraczającej 3,5 t. Warto jednak pamiętać, że prędkość na autostradzie (jak i drodze ekspresowej) jest ograniczona dla samochodów osobowych, jeśli te ciągną przyczepę.

Mimo tych ograniczeń polscy kierowcy niestety często przekraczają dopuszczalną prędkość i jak się okazuje, cięższą nogę mają zdecydowanie częściej panowie. Panie co do zasady jeżdżą bardziej przepisowo, o czym można przeczytać tutaj. Dla niektórych lekarstwem na zbyt nerwową prawą stopę okazać może się tempomat. Ten współpracując z czytnikiem znaków drogowych po odpowiednim zaprogramowaniu, nie pozwoli na przekroczenie dopuszczalnej prędkości. Więcej na ten temat w artykule, który znajduje się tutaj. Policjanci zatrzymujący takich piratów drogowych wcale nierzadko odkrywają, że ci w ogóle nie powinni siadać za kierownicą, bo nawet nie mają prawa jazdy. Co grozi za jazdę samochodem bez prawa jazdy, przeczytać można w tym miejscu.

Oczywiście! Jazda z dopuszczalną prędkością to większa gwarancja tego, że dojedziemy bezpiecznie do celu. Jeśli jednak ten argument nie do wszystkich dociera w odpowiednim stopniu, warto przytoczyć argument finansowy. W ostatnim czasie w Polsce w sposób znaczący wzrosły mandaty za zbyt szybką jazdę. Dziś coraz rzadziej wywołują one uśmiech pobłażania u przyłapanych na wykroczeniu. Patrząc na wysokość mandatów, kierowcy reagować teraz częściej będą złością.

Sprawdźmy, ile teraz kosztować może zbyt szybka jazda. Zgodnie z Rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów stawki mandatów od 1 stycznia 2022 r. wzrosły do:

Będzie boleć? I to jak! Takie właśnie było zamierzenie Prezesa Rady Ministrów. Warto dodać, że jeśli kogoś taki mandat nie wystraszy i zostanie złapany ponownie na przekroczeniu prędkości, zapłaci jeszcze więcej. Recydywiści płacić będą mandaty będące dwukrotnością podstawowej stawki. Oznacza to, że mandat będzie mógł wynieść nawet 5 tys. zł! Podobnie wzrosły i pozostałe mandaty związane z bezpieczeństwem na drodze, szczególnie te za przewinienia mogące wpływać na bezpieczeństwo pieszych.

Coraz częściej w naszych podróżach samochodowych wyjeżdżamy poza granice Polski, najczęściej do innych krajów Unii Europejskiej. Czy i w nich ograniczenia prędkości wyglądają podobnie jak w Polsce? Okazuje się, że nie. Każde z państw członkowskich ma bowiem możliwość samodzielnego kształtowania polityki związanej z ruchem drogowym w zakresie dopuszczalnych prędkości na drogach. Właśnie dlatego jeszcze przed wakacyjnym wyjazdem warto sprawdzić, czy wszędzie poza Polską dopuszczalne są podobne limity prędkości.

Albania: dopuszczalne maksymalne prędkości:

Austria: dopuszczalne maksymalne prędkości:

Belgia: dopuszczalne maksymalne prędkości:

Bośnia i Hercegowina: dopuszczalne maksymalne prędkości:

Bułgaria: dopuszczalne maksymalne prędkości:

Chorwacja: dopuszczalne maksymalne prędkości:

Cypr: dopuszczalne maksymalne prędkości:

Czechy: dopuszczalne maksymalne prędkości:

Dania: dopuszczalne maksymalne prędkości:

Estonia: dopuszczalne maksymalne prędkości:

Finlandia: dopuszczalne maksymalne prędkości:

Francja: dopuszczalne maksymalne prędkości:

Grecja: dopuszczalne maksymalne prędkości:

Hiszpania: dopuszczalne maksymalne prędkości:

Holandia: dopuszczalne maksymalne prędkości:

Irlandia: dopuszczalne maksymalne prędkości:

Islandia: dopuszczalne maksymalne prędkości:

Liechtenstein: dopuszczalne maksymalne prędkości:

Litwa: dopuszczalne maksymalne prędkości:

Luksemburg: dopuszczalne maksymalne prędkości:

Łotwa: dopuszczalne maksymalne prędkości:

Malta: dopuszczalne maksymalne prędkości:

Niemcy: dopuszczalne maksymalne prędkości:

Norwegia: dopuszczalne maksymalne prędkości:

Portugalia: dopuszczalne maksymalne prędkości:

Rumunia: dopuszczalne maksymalne prędkości:

Serbia: dopuszczalne maksymalne prędkości:

Słowacja: dopuszczalne maksymalne prędkości:

Słowenia: dopuszczalne maksymalne prędkości:

Szwajcaria: dopuszczalne maksymalne prędkości:

Szwecja: dopuszczalne maksymalne prędkości:

Węgry: dopuszczalne maksymalne prędkości:

Wielka Brytania: dopuszczalne maksymalne prędkości:

Włochy: dopuszczalne maksymalne prędkości:

Przed podróżą zagraniczną warto sprawdzić, czy wymagane jest dodatkowe ubezpieczenie i wykupić polisę na samochód lub assistance jeśli to konieczne. Podczas wojaży po świecie warto także wybrać jedno z ubezpieczeń turystycznych lub chociaż polisę na koszty leczenia.