Jak odliczyć samochód w ramach ulgi rehabilitacyjnej?

Ulga rehabilitacyjna jest skierowana do osób z orzeczeniem o niepełnosprawności lub ich opiekunów. Na jej podstawie można od podatku odliczyć m.in. wydatki z tytułu użytkowania samochodu osobowego. Co to dokładnie oznacza? Ile wynosi ulga rehabilitacyjna za 2020 rok i w jaki sposób można odliczyć samochód?

Ulga rehabilitacyjna to rodzaj ulgi podatkowej. Uprawnia do odliczenia od dochodu wydatków poniesionych w związku z rehabilitacją lub ułatwieniem wykonywania czynności życiowych. Przysługuje podatnikom, którzy są osobami niepełnosprawnymi oraz ich opiekunom.

Istnieją dwa rodzaje wydatków na cele rehabilitacyjne i związane z wykonywaniem czynności życiowych:

Do wydatków nielimitowanych zalicza się m.in. przystosowanie pojazdu mechanicznego do potrzeb osób niepełnosprawnych, a więc np. przerobienia bagażnika, by mieścił wózek inwalidzki. Natomiast koszty poniesione w związku z użytkowaniem samochodu osobowego zaliczają się do wydatków limitowanych – jest to tzw. ulga rehabilitacyjna na samochód. To sposób rekompensaty dość wysokich kosztów utrzymania pojazdu osobowego, który w przypadku osób niepełnosprawnych często jest jedynym sposobem na w miarę swobodne poruszanie się i np. docieranie na zabiegi rehabilitacyjne.

Wysokość ulgi rehabilitacyjnej jest waloryzowana co roku. Ulga PIT na samochód w 2019 roku była nieco niższa niż obecnie. W roku podatkowym 2020 jest to 2280 zł. Oznacza to, że w zakresie użytkowania samochodu podatnicy mogą odliczyć od dochodu maksymalnie taką kwotę. Należy jednak również zwrócić uwagę na dokładne warunki, jakie trzeba spełnić, by móc skorzystać z odliczenia!

Ulga rehabilitacyjna na samochód nie zawsze jest w stanie pokryć wszystkie koszty utrzymania auta, ale stanowi niewątpliwą pomoc w często napiętym budżecie osoby niepełnosprawnej lub jej opiekuna. Nie jest jednak dostępna dla każdego. Zgodnie z przepisami obowiązującymi w 2020 roku przysługuje ona podatnikom, którzy:

Do osób będących na utrzymaniu można zaliczyć niepełnosprawnych: współmałżonka, dzieci własne i przysposobione, dzieci obce przyjęte na wychowanie, pasierbów, rodziców, rodziców współmałżonka, rodzeństwo, ojczyma, macochę, zięciów i synowe. Do dochodów nie zalicza się alimentów na rzecz dzieci, świadczenia uzupełniającego czy też zasiłku pielęgnacyjnego. 

Niemniej ważna jest również kwestia własności pojazdu. Ulga rehabilitacyjna może być przyznana tylko jego właścicielowi, a zatem uprawniony podatnik musi być właścicielem lub współwłaścicielem samochodu. Dokumenty takie jak umowa najmu czy umowa leasingowa nie upoważniają do skorzystania z ulgi na samochód dla niepełnosprawnych.

To nie koniec warunków. Aby ulga mogła zrekompensować wydatki na samochód dla osoby niepełnosprawnej, trzeba również:

Rozliczenie wydatków na samochód należy przedstawić w formularzu PIT/O stanowiącym załącznik do „zasadniczego” PIT-u, czyli PIT-37, PIT-36 lub PIT-28.

Należy pamiętać, że ulga rehabilitacyjna na samochód jest skierowana wyłącznie do tych podatników, którzy faktycznie wykorzystują pojazd w celu zaspokojenia potrzeb osób niepełnosprawnych. Chodzi tu np. o dowóz na terapię, do lekarza, do pracy czy szkoły. Odliczenie ulgi rehabilitacyjnej jest możliwe wyłącznie kwocie faktycznie poniesionej lub maksymalnie 2280 zł. Co ważne, limit przysługuje podatnikowi bez względu na liczbę samochodów. Uwzględnić w nim można wydatki związane z utrzymaniem pojazdu, a więc np. koszty:

W skrócie wszystkie te, które są niezbędne do normalnego użytkowania samochodu.

Aby ulga na samochód dla osoby niepełnosprawnej mogła zostać naliczona, niezbędne jest przede wszystkim orzeczenie o niepełnosprawności. Ponadto trzeba mieć dowód na to, że właścicielem pojazdu jest osoba niepełnosprawna lub podatnik, który ją utrzymuje. Może to być np. umowa kupna-sprzedaży lub zawarcia polisy OC.

Warto zadbać o to, by konkretne wydatki na cele rehabilitacyjne również były udokumentowane. Znacząco ułatwi to postępowanie w razie kontroli. Trzeba jednak zaznaczyć, że przechowywanie potwierdzeń kosztów podlegających odliczeniu nie jest wymagane zgodnie z prawem podatkowym. W razie kontroli możliwe jest napisanie oświadczenia z deklaracją wysokości poniesionych wydatków (pod rygorem odpowiedzialności karnej).

Osoba niepełnosprawna, która jest właścicielem lub współwłaścicielem pojazdu, nie musi mieć prawa jazdy, by skorzystać z ulgi na cele rehabilitacyjne. Wystarczy orzeczenie o niepełnosprawności. Dokument potwierdzający uprawnienia do kierowania pojazdem nie jest również potrzebny w przypadku odliczenia przysługującemu opiekunowi osoby niepełnosprawnej. Jeśli jest właścicielem lub współwłaścicielem samochodu oraz ponosi wydatki na jego użytkowanie dla potrzeb osoby niepełnosprawnej, ulga może zostać naliczona.

Ulga rehabilitacyjna związana z używaniem samochodu to nie jedyna korzyść finansowa, na jaką mogą liczyć osoby niepełnosprawne chcące poruszać się własnym pojazdem. Można również skorzystać z niewielkiej ulgi dla niepełnosprawnych przy rejestracji samochodu. Polega ona na zwolnieniu z podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC). Nie jest to typowa ulga na zakup samochodu dla osoby niepełnosprawnej, ale pozwala zredukować poniesione koszty.

Także i w tym przypadku istnieją jednak pewne warunki. Zwolnieniu z PCC podlegają osoby zaliczone, w rozumieniu przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, do grupy osób o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności bez względu na rodzaj schorzenia, oraz osoby o lekkim stopniu niepełnosprawności w związku ze schorzeniami narządów ruchu.

Podatnik, który ma prawo do tego zwolnienia, nie tylko nie musi płacić podatku, ale również jest zwolniony z obowiązku składania do urzędu skarbowego deklaracji podatkowej PCC. Należy jednak pamiętać, że ulgadla niepełnosprawnych przy rejestracji samochodu może zostać przyznana tylko wtedy, gdy to niepełnosprawny jest nabywcą pojazdu. Ponadto obowiązuje ona przy kupowaniu na własne potrzeby sprzętu rehabilitacyjnego, wózków inwalidzkich, motorowerów lub motocykli.

Kwesta tego, ile wynosi ulga rehabilitacyjna, czyli jaką kwotę można odliczyć od dochodu, jest jasna. Sprawa jednak nieco się komplikuje w przypadku rozliczenia małżonków, w przypadku gdy jedno lub oboje z nich mają oświadczenie o niepełnosprawności. W zależności od sytuacji, rozwiązania są różne. Zasadniczo, zgodnie z przepisami, każda osoba niepełnosprawna lub osoba posiadająca na utrzymaniu niepełnosprawnego dysponuje własnym limitem w ramach odliczenia z tytułu ulgi rehabilitacyjnej. Jak więc może wyglądać jej rozliczenie w przypadku małżonków?

Wielu podatników interesuje również to, czy ulga podatkowa na samochód dla osoby niepełnosprawnej przysługuje również po sprzedaży auta. Nie ma powodu, by rezygnować z możliwości odliczenia, jeśli sprzedaż miała miejsce np. w połowie roku. Poniesione do tej pory wydatki nadal można odliczyć od dochodu – pamiętając, by uwzględnić kwotę faktyczną.

Odliczenie ulgi na samochód dla osoby niepełnosprawnej nie jest trudne. Najważniejsze jest spełnienie warunków, które do niej uprawniają. Należy mieć odpowiednie dokumenty, które potwierdzą ten stan (orzeczenie o niepełnosprawności, umowa potwierdzająca własność pojazdu itd.). Nie można zapominać, że odliczenia może dokonać tylko właściciel pojazdu, niezależnie od tego, czy jest to osoba niepełnosprawna, czy też podatnik, który ma ją na utrzymaniu.

Ten rodzaj ulgi podatkowej dla niepełnosprawnych obejmuje tylko faktyczne wydatki niezbędne do użytkowania samochodu w odniesieniu do z celów rehabilitacyjnych lub związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych osobie niepełnosprawnej. Maksymalna wartość odliczenia wynosi 2280 zł. Kwota ta dotyczy każdego niepełnosprawnego lub osoby, która go utrzymuje i nie jest zależna od liczby posiadanych samochodów.

Kwotę odliczenia należy wskazać w standardowym formularzu PIT (PIT-37, PIT-36 lub PIT-28), a rozliczenie wydatków na samochód w załączniku PIT/O. Należy zawsze liczyć się z kontrolą organu podatkowego w zakresie prawidłowości dokonanych obliczeń. Dlatego warto zadbać o komplet dokumentów uprawniających do ulgi, a także umożliwiających wykazanie, że określone wydatki zostały poniesione i spełniają warunki niezbędne do zastosowania odliczenia.

Pamiętaj, że każdy samochód, niezależnie od jego przeznaczenia i sposobu wykorzystania, musi mieć ubezpieczenie OC. Szukasz najlepszej oferty? Skontaktuj się z pracownikami CUK lub sprawdź naszą propozycję na stronie internetowej. Oferujemy też ubezpieczenia AC, NNW, Assistance, ubezpieczenie szyb oraz pakiety, które pozwolą Ci swobodnie korzystać z pojazdu i nie martwić się o zdarzenia losowe.