Ubezpieczenie - umowne zobowiązanie towarzystwa ubezpieczeniowego do wypłaty odszkodowania lub świadczenia określonej usługi na wypadek powstania określonych zdarzeń w życiu, zdrowiu lub mieniu ubezpieczonego. Na podstawie umowy ubezpieczenia zakład ubezpieczeń zobowiązuje się spełnić określone świadczenie, jeśli zajdzie przewidziany w umowie wypadek. Ubezpieczający natomiast zobowiązuje się do opłacania składek w zamian za udzielenie ubezpieczonemu ochrony ubezpieczeniowej. Ze składek wszystkich ubezpieczonych od danego ryzyka osób tworzony jest fundusz, z którego wypłacane są poszkodowanym świadczenia. Zasady działania umowy ubezpieczeniowej reguluje Kodeks cywilny. Jednym z podstawowych dokumentów potwierdzających zawarcie ubezpieczenia jest polisa ubezpieczeniowa wystawiana przez towarzystwo, do której dołączane są m.in. ogólne warunku ubezpieczenia, w skrócie OWU.
Ubezpieczenie działa na zasadzie transferu ryzyka. Może ono znosić lub ograniczać ciężar pewnych zdarzeń. Ubezpieczony zgadza się na opłacanie składek w zamian za ochronę w razie sytuacji, która wiązałaby się z poniesieniem przez niego wysokich kosztów. Wiedząc, że statystycznie określone ryzyko nie dotyka wszystkich ubezpieczonych, zakład ubezpieczeniowy przyjmuje na siebie ryzyko pokrycia skutków finansowych wystąpienia zdarzenia określonego w umowie.
Funkcje ubezpieczeń:
- ochronna - oznacza zapewnienie ochrony w razie wystąpienia wypadku; ochrona z reguły dotyczy świadczenia finansowego, które ma pomóc w pokryciu nagłych kosztów; może wyrażać się jednak np. w organizacji pomocy;
- prewencyjna - zapobieganie zdarzeniom losowym; spełnia ją m.in. ubezpieczenie OC (ubezpieczony musi jeździć ostrożnie, aby nie stracić zniżek);
- finansowa - głównym celem ubezpieczenia jest zapewnienie ubezpieczonemu finansowego wsparcia.