Czym jest opłata adiacencka?

To tzw. podatek przekształceniowy, nakładany w drodze uchwały rady gminy na właścicieli nieruchomości oraz użytkowników wieczystych. O sytuacjach, w jakich to się dzieje, piszemy w dalszej części. Szczegóły dotyczące warunków oraz sposobu naliczania tej opłaty znajdują się w Ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, a konkretnie art. 98a.

Kiedy gmina nalicza opłatę adiacencką?

Podatek ten naliczany jest w kilku sytuacjach, wiążących się ze zwiększeniem wartości nieruchomości. Oto przykłady, kiedy możemy spotkać się z dodatkowym kosztem w postaci tego szczególnego rodzaju podatku:

Czy można nie płacić opłaty adiacenckiej?

Jeśli już opłata adiacencka zostanie wydana, właściciel nieruchomości lub użytkownik wieczysty ma 14 dni na jej uregulowanie. Jeśli tego nie zrobi, rozpoczyna się postępowanie windykacyjne, które może zakończyć się interwencją komornika.

Czy można odwołać się od decyzji?

Tak. Można odwołać się od decyzji w sprawie opłaty adiacenckiej. Jest na to 14 dni od dnia otrzymania dokumentu. Jednak wiąże się to z dodatkowymi kosztami. Trzeba zwrócić się do rzeczoznawcy majątkowego o wykonanie operatu szacunkowego, a jego koszt może wynosić:

Po jakim czasie przedawnia się opłata adiacencka?

Według przepisów gmina ma na wydanie decyzji 3 lata:

Ile wynosi opłata adiacencka?

Sposób obliczania wysokości opłaty adiacenckiej opisany został w przepisach ustawy o gospodarce nieruchomościami. Kwestie te różnią się w zależności od sytuacji, która powoduje możliwość nałożenia opłaty. Wysokość stawki procentowej opłaty określona jest w uchwale rady gminy.

Co to jest opłata adiacencka i kogo dotyczy?

Q: Czy gmina może nie pobierać opłaty adiacenckiej?

Zastanawiasz się, czy opłata adiacencka jest obowiązkowa? Nie zawsze gmina nakłada na właścicieli nieruchomości czy użytkowników wieczystych tego rodzaju podatek.

Opłata adiacencka, to według terminologii wprowadzonej w 2019 r., podatek przekształceniowy nakładany w określonych sytuacjach na właścicieli nieruchomości, a także użytkowników wieczystych z tytułu wzrostu wartości nieruchomości.
By gmina mogła zobowiązać kogoś do zapłacenia tego podatku, muszą zajść pewne przesłanki. Taka możliwość powstaje, gdy wartość nieruchomości wzrośnie w wyniku podziału działki, jej scalenia oraz podziału czy wybudowania urządzeń infrastruktury technicznej (także dróg) ze środków publicznych. W tym ostatnim przypadku gmina może nałożyć podatek tylko wtedy, gdy właściciel będzie miał możliwość korzystania z drogi czy urządzeń.
Wysokość stawki wskazywana jest w uchwale rady gminy. To, ile wynosi opłata adiacencka, jest zależne od sytuacji. Górne granice wskazuje ustawa o gospodarce nieruchomościami.
Nie zawsze gmina podejmuje decyzję o nałożeniu opłaty adiacenckiej, jednak jeśli już ją otrzymasz, jesteś zobowiązany do jej opłacenia w ciągu 14 dni.
Możesz rozłożyć kwotę zobowiązania na raty (nawet na 10 lat).
Opłata adiacencka przedawnia się po 3 latach (w przypadku podziału nieruchomości oraz wybudowania urządzeń infrastruktury technicznej). Jeśli chodzi o scalenie i podział działki, przepisy nie mówią nic o przedawnieniu.

Teoretycznie opłatę musi wnieść właściciel nieruchomości lub użytkownik wieczysty, wniósł opłaty roczne za cały okres użytkowania. Pytanie powstaje, kto dokładnie musi zapłacić w przypadku sprzedaży danej nieruchomości. Określoną kwotę na rzecz budżetu gminy musi uiścić osoba, która skorzystała na podziale nieruchomości czy wybudowaniu nowych urządzeń infrastruktury technicznej, ponieważ wartość jej nieruchomości się zwiększyła. Trzeba więc patrzeć na datę – dzień, w którym decyzja o podziale stała się ostateczna lub stworzono warunki do korzystania z drogi czy urządzeń infrastruktury technicznej. Nie jest więc tak, że nabywca będzie zawsze zobowiązany do opłacania podatku.

Zastanawiasz się, czy opłata adiacencka jest obowiązkowa? Nie zawsze gmina nakłada na właścicieli nieruchomości czy użytkowników wieczystych tego rodzaju podatek.

Może zdarzyć się np. tak, że nowa infrastruktura doprowadzi jedynie do nieznacznego podniesienia wartości nieruchomości, a sama opłata nie pokryłaby kosztów sporządzenia operatów szacunkowych. Także, jeśli podział nieruchomości nie skutkuje jej wzrostem, nie ma podstaw do nałożenia podatku przekształceniowego.

Przykład

Kamil jest właścicielem domu. Z budżetu samorządu terytorialnego wybudowano przy jego nieruchomości nową drogę. Gmina nałożyła na Kamila obowiązek uiszczenia opłaty adiacenckiej na podstawie operatu majątkowego, wykonanego przez rzeczoznawcę. Podczas rozmowy z innym mieszkańcem gminy, dowiedział się, że nie wszyscy zobowiązani zostali do opłacenia tak wysokich kwot, jak on. W związku z tym zwrócił się do organizacji zawodowej rzeczoznawców majątkowych o przeanalizowanie operatu szacunkowego, na podstawie którego otrzymał swoją decyzję. Okazało się, że wartość nieruchomości była źle określona, a działania Kamila przyczyniły się ostatecznie do obniżenia wysokości opłaty adiacenckiej.