Aktuarialna matematyka - inaczej matematyka ubezpieczeniowa lub nauki aktuarialne. To dział matematyki stosowanej, która porusza zagadnienia związane z rachunkiem prawdopodobieństwa, statystyką czy matematyką finansową. Jej celem jest głównie oszacowanie wysokości składek ubezpieczeń na podstawie kilku zmiennych tak, aby możliwe było zgromadzenie odpowiednich rezerw finansowych przez zakłady ubezpieczeniowe. W praktyce chodzi o to, aby towarzystwo miało “płynność” finansową, czyli aby mogło pokryć świadczenia na rzecz ubezpieczonych.
Przykładowo, podstawowym ryzykiem w ramach ubezpieczeń na życie jest zgon. Aktuarialna matematyka wprowadza tutaj model demograficzny, gdzie główną zmienną jest właśnie śmierć ubezpieczonego. Jednak wiele towarzystw zdecydowało się obecnie na wprowadzenie takich ryzyk jak: inwalidztwo, choroba czy utrata pracy i dalszej możliwości zarobku. Przed matematyką ubezpieczeniową stanęło więc zadanie opracowania modelu, który będzie obejmował wiele zmiennych. Nazwano go modelem szkodowości wielorakiej.
Czy wiesz że…
Aktuarialna matematyka powstała w XVII w. Za prekursora tej dziedziny uważa się E. Halleya, który w 1693 r. opracował, posługując się księgami parafialnymi, tzw. tablice wymieralności. Chciał oszacować prawdopodobieństwo dożycia określonego wieku. Na tej podstawie ustalił zasady wyliczania wysokości renty. Pierwszą formalną instytucją zajmującą się matematyką aktuarialną był Instytut Aktuariuszy w Londynie, założony w 1848 r. Chociaż dziedzinę tę zaczęto stosować w ramach ubezpieczeń na życie, intensywny rozwój ubezpieczeń zaowocował w XX w. dodaniem kolejnych modeli - dla emerytur i ubezpieczeń zdrowotnych.