2023-10-19

Rodzaje dróg publicznych i dopuszczalne prędkości

Sprawdź limity prędkości na różnych trasach.

Rodzaje dróg publicznych i dopuszczalne prędkości

Chcesz uporządkować wiedzę na temat klasyfikacji dróg w Polsce i przypomnieć sobie, jak rodzaj dróg wpływa na dopuszczalną prędkość? Taka wiedza pozwoli Ci przede wszystkim jechać bezpiecznie oraz uniknąć wysokiej kary za przekroczenie prędkości. Z tego artykułu dowiesz się m.in. jakie są rodzaje dróg, jak się je oznacza oraz jak szybko możesz poruszać się po każdej z nich.

Jakie są rodzaje dróg w Polsce?

Przepisy polskiego prawa rozróżniają:

  • Drogi wewnętrzne położone na terenie osiedla, zakładu pracy, kompleksu handlowego itd.
  • Drogi publiczne, które z kolei dzielą się na klasy oraz kategorie. By poznać szczegółowy ich podział, musimy zajrzeć do Ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych.

Od czego zależy kategoria drogi?

O tym, do jakiej kategorii zaliczona zostanie dana droga publiczna decyduje jej funkcja w sieci drogowej.

Kategorie dróg w Polsce są następujące:

  • drogi gminne,
  • drogi powiatowe,
  • drogi wojewódzkie,
  • drogi krajowe.

Jak czytać oznaczenia dróg, jeśli chodzi o klasy?

Z kolei klasy dróg wyszczególnia się na podstawie wymagań technicznych oraz użytkowych.

Oznaczenie klas wygląda następująco:

  •  A ‒ autostrada,
  • S ‒ droga ekspresowa,
  • GP ‒ droga główna ruchu przyspieszonego,
  • G ‒ droga główna,
  • Z ‒ droga zbiorcza,
  • L ‒ droga lokalna,
  • D ‒ droga dojazdowa.

Jakie drogi nie są drogami publicznymi?

Mowa tutaj o drogach wewnętrznych, które zaraz obok dróg publicznych wyróżnione są w Ustawie o drogach wewnętrznych. Droga wewnętrzna lub niepubliczna to droga, droga rowerowa, parking czy plac dla pojazdów, które niezakwalifikowane są do kategorii dróg publicznych oraz nie znajdują się w pasie drogowym drogi publicznej. Według definicji dróg wewnętrznych może to być np. droga osiedlowa, dojazdowa, ale i taka znajdująca się na terenie prywatnym.

To, w jaki sposób należy poruszać się po drogach wewnętrznych określa zarządca drogi lub właściciel terenu, na którym się ona znajduje. Wyjeżdżając z drogi niepublicznej na publiczną, trzeba ustąpić pierwszeństwa uczestnikom ruchu na niej się znajdującym.

Ważne!

Do wyjątków w tym przypadku należy strefa zamieszkania lub strefa ruchu wyznaczona na drodze wewnętrznej. Tutaj stosuje się przepisy ustawy Prawo o ruchu drogowym. Dopuszczalna prędkość w strefie zamieszkania wynosi 20 km/h. Co do strefy ruchu, jeśli znajduje się w obszarze zabudowanym, można się po niej poruszać z prędkością do 50 km/h. 

Rodzaje dróg a prędkości

Klasa drogi wyznacza prędkość do projektowania drogi. Przykładowo, jeśli mamy do czynienia z drogą o klasie A, czyli autostradą prędkość do projektowania wynosi 140 km/h, a w trudnych warunkach dopuszcza się 130 lub 120 km/h. Prędkości do projektowania wyznaczane są na podstawie Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 24 czerwca 2022 r. w sprawie przepisów techniczno-budowlanych dotyczących dróg publicznych.

Jednak nas, kierowców, będzie interesowała nie prędkość do projektowania, a prędkość dopuszczalna, która z kolei opisana jest w Ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawie o ruchu drogowym. Na podstawie zapisów art. 20 wspomnianej ustawy, skonstruowaliśmy poniższe tabele.

Prędkość dopuszczalna zespołu pojazdów (np. samochód dostawczy z naczepą):

Rodzaj drogiDopuszczalna prędkość

obszar zabudowany

50 km/h

strefa zamieszkania

20 km/h

autostrada

80 km/h

droga dwujezdniowa co najmniej o dwóch pasach przeznaczonych dla każdego kierunku ruchu

80 km/h

droga ekspresowa

80 km/h-

pozostałe drogi 

70 km/h

Prędkość dopuszczalna poza obszarem zabudowanym dla samochodu osobowego, motocykla lub samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony:

Rodzaj drogiDopuszczalna prędkość

autostrada

140 km/h

droga ekspresowa dwujezdniowa

120 km/h

droga ekspresowa jednojezdniowa

100 km/h

droga dwujezdniowa co najmniej o dwóch pasach przeznaczonych dla każdego kierunku ruchu

100 km/h

pozostałe drogi

90 km/h-

Ważne!

Zgodnie z prawem, zarządca drogi ma prawo zwiększyć (jeśli pozwalają na to warunki) lub zmniejszyć (jeśli wymagają tego warunki) prędkość dopuszczalną na obszarze zabudowanym. W przypadku dróg poza obszarem zabudowanym organ zarządzający ruchem na drogach może jedynie zmniejszyć dopuszczalną prędkość, jeśli warunki tego wymagają.

Zachowaj bezpieczną prędkość na drodze

Znasz już dopuszczalne prędkości na polskich drogach. Trzeba jednak zaznaczyć, że w Ustawie Prawo o ruchu drogowym, oprócz wartości prędkości dopuszczalnych, mówi się też o tzw. prędkości bezpiecznej. Według art. 19 wspomnianej ustawy kierowca musi dostosować prędkość jazdy do warunków panujących na drodze, m.in. natężenia ruchu, stanu drogi, przewożonego ładunku czy do pogody.

Przeanalizujmy to na przykładzie. Kierowca Marek jedzie autem osobowym autostradą. Teoretycznie może jechać 140 km/h i tak też czynił. Jednak nagle rozpoczęła się nawałnica, znacznie utrudniająca widoczność. By móc zachować panowanie nad pojazdem i wykonać w razie czego nagły manewr, kierowca Marek zwolnił do 70 km/h. W jego odczuciu była to prędkość bezpieczna.

Czy wiesz, że…

Przepisy polskiego prawa zaznaczają także, że prędkość, z którą poruszają się pojazdy nie może utrudniać jazdy innym uczestnikom ruchu. Nie można więc jechać zbyt wolno. W takich sytuacjach policja może wypisać mandat w wysokości nie niższej niż 500 zł. Sprawdź pozostałe mandaty, którym może zostać ukarany kierowca, według taryfikatora mandatów 2023.

Rodzaje dróg i dopuszczalne prędkości – podsumowanie

  • Według przepisów rozróżnia się drogi wewnętrzne i publiczne.
  • Drogi publiczne dzielą się na kategorie i klasy.
  • Kategorie dróg w Polsce to: drogi gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowe.
  • Wyróżnia się następujące klasy dróg: A ‒ autostrada, S ‒ droga ekspresowa, GP ‒ droga główna ruchu przyspieszonego, G ‒ droga główna, Z ‒ droga zbiorcza, L ‒ droga lokalna, D ‒ droga dojazdowa.
  • Prędkość dopuszczalna pojazdu lub zespołu pojazdów to: na obszarze zabudowanym - 50 km/h, w strefie zamieszkania - 20 km/h, autostradzie, drodze dwujezdniowej co najmniej o dwóch pasach przeznaczonych dla każdego kierunku ruchu, drodze ekspresowej - 80 km/h, pozostałych drogach - 70 km/h.
  • Prędkość dopuszczalna poza obszarem zabudowanym dla samochodu osobowego, motocykla lub samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 t to: na autostradzie - 140 km/h, drodze ekspresowej dwujezdniowej - 120 km/h, drodze ekspresowej jednojezdniowej, drodze dwujezdniowej co najmniej o dwóch pasach przeznaczonych dla każdego kierunku ruchu - 100 km/h, pozostałych drogach - 90 km/h.
  • Prędkość dopuszczalna dla innych pojazdów to m.in. dla hulajnogi elektrycznej i urządzeń transportu osobistego - 20 km/h.

Pamiętaj o ubezpieczeniu OC

Mówiąc o mandacie za jazdę ze zbyt dużą lub zbyt małą prędkością, warto powiedzieć jeszcze o jednej karze finansowej. Jeśli nie masz ważnego obowiązkowego ubezpieczenia komunikacyjnego, może zostać na Ciebie nałożona kara za brak OC. Dlatego, by nie zdziwić się podczas kontroli drogowej, pamiętaj o opłaceniu polisy OC. Jeśli chcesz porównać zakres oraz wysokość składki, zapraszamy do przydatnego i bezpłatnego narzędzia online. To kalkulator OC i AC, w którym nie tylko porównasz aż 30 ofert ubezpieczeniowych, ale możesz także wybrać interesującą Cię polisę, opłacić przelewem, a my na Twojego e-maila prześlemy wszystkie potrzebne dokumenty.

FAQ – najczęściej zadawane pytania:

  • 1
    Od czego zależy kategoria drogi?

    To, z jaką kategorią drogi mamy do czynienia zależy od jej funkcji w sieci drogowej. Z kolei klasa drogi ma związek z wymaganiami technicznymi i użytkowymi, które z kolei zależą od cech funkcjonalnych drogi.

  • 2
    Czy wszystkie drogi gminne są drogami publicznymi?

    Według art. 2 ust. 1 ustawy o drogach publicznych droga gminna jest zaliczana do dróg publicznych.

  • 3
    Jak sprawdzić klasę drogi gminnej?

    By sprawdzić, jakiej klasy jest dana droga gminna, trzeba zgłosić się z odpowiednim wnioskiem do drogi gminnej. Dane te są pobierane z ewidencji dróg.

  • 4
    Jakimi literami oznacza się drogi?

    Kategorie dróg oznaczane są symbolami, które odzwierciedlają również klasę drogi. Oto one: A – autostrady, S – drogi ekspresowe, GP – drogi główne ruchu przyspieszonego, G – drogi główne, Z – drogi zbiorcze, L – drogi lokalne, D – drogi dojazdowe.

Oceń artykuł

0
(0)

Oszczędź na OC/AC

wyceń i kup w 2 minuty

Numer rejestracyjny pojazdu
Data urodzenia właściciela pojazdu

Wpisz datę końca polisy

  • przypomnimy Ci o zbliżającym się końcu ochrony
  • przedstawimy najszerszy zakres polisy w najlepszej cenie na rynku