2024-08-08

Kto może być opiekunem na wycieczce szkolnej?

Wyjaśniamy, kto może pełnić rolę opiekuna na wycieczce szkolnej

Kto może być opiekunem na wycieczce szkolnej?

Planowanie szkolnych wycieczek wiąże się z ogromną odpowiedzialnością. Rodzice powierzają bowiem bezpieczeństwo swoich dzieci organizatorom. Dlatego jednym z ważniejszych aspektów przygotowań jest wybór opiekunów. Takie osoby muszą spełniać określone kryteria, posiadać kwalifikacje zawodowe i doświadczenie w pracy z dziećmi. Kto może być opiekunem na wycieczce szkolnej? Co mówią na ten temat przepisy? Jak zyskać uprawnienia? Czy rodzic również może być opiekunem na wycieczce szkolnej? Na te i inne towarzyszące zagadnieniu pytania odpowiadamy w tym artykule!

Najważniejsze informacje:

  • Opiekun wycieczki szkolnej to osoba odpowiedzialna za bezpieczeństwo i dobre samopoczucie uczniów podczas wyjazdu. Chociaż najczęściej są to nauczyciele, przepisy nie ograniczają tego grona wyłącznie do pracowników szkoły.
  • Rodzic może zostać opiekunem wycieczki szkolnej, pod warunkiem że nie jest to specjalistyczna wycieczka krajoznawczo-turystyczna. Wymaga to zaświadczenia o niekaralności oraz akceptacji dyrektora szkoły.
  • To, ilu opiekunów na wycieczce szkolnej powinno zostać wyznaczonych przez organizatora, zależy od liczebności grupy. Im większa, tym więcej osób będzie potrzebnych do sprawowania opieki. Przepisy prawa nie regulują jednak dokładnie tej kwestii.
  • Przeważnie na jednego opiekuna wycieczki szkolnej przypada 10-15 uczniów. Ostateczną decyzję w tej sprawie podejmuje jednak dyrektor placówki.
  • Ubezpieczenie wycieczki szkolnej zapewnia ochronę finansową w przypadku nieprzewidzianych zdarzeń podczas wyjazdu. Warto pamiętać jednak o możliwości chronienia ucznia w ramach NNW dziecka przez cały rok.

Opiekun wycieczki szkolnej a przepisy – co warto wiedzieć?

Chociaż nie ma jednego, konkretnego aktu prawnego, który w sposób wyczerpujący regulowałby kwestię bycia opiekunem wycieczek szkolnych, istnieje szereg przepisów, które bezpośrednio określają warunki ich organizacji. W 2024 roku wycieczki szkolne w Polsce regulują następujące przepisy:

  • Prawo oświatowe (Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r.): reguluje organizację systemu oświaty, w tym zasady organizacji wycieczek szkolnych.
  • Rozporządzenie MEN z dnia 25 sierpnia 2017 r.: określa warunki organizowania turystyki przez szkoły.
  • Rozporządzenie MEN z dnia 31 sierpnia 2017 r.: dotyczy bezpieczeństwa i higieny w szkołach, w tym na wycieczkach.
  • Rozporządzenie MEN z dnia 29 grudnia 2014 r.: określa warunki prowadzenia działalności turystycznej i krajoznawczej.
  • Karta Nauczyciela: zawiera obowiązki nauczycieli, w tym ich rolę jako opiekunów wycieczek.

Kim jest i za co odpowiada opiekun wycieczki szkolnej?

Opiekun wycieczki szkolnej to osoba zobowiązana do sprawowania opieki nad uczniami. Pełni ona także funkcję pomocniczą dla kierownika wycieczki (współpracuje z nim, realizując harmonogram wyjazdu). 

Zakres obowiązków opiekuna wycieczki jest dość szeroki i obejmuje następujące kwestie:

Bezpieczeństwo:

  • Stały nadzór nad uczniami, szczególnie w miejscach publicznych i podczas przemieszczania się.
  • Kontrola przestrzegania zasad bezpieczeństwa ustalonych przez organizatora wycieczki.
  • Reagowanie w sytuacjach kryzysowych (np. nagła choroba, zgubienie się ucznia).
  • Współpraca z innymi opiekunami i kierowcą autokaru.

Opieka:

  • Zapewnienie uczniom poczucia bezpieczeństwa i komfortu.
  • Służenie pomocą w razie potrzeby.
  • Dbanie o to, aby uczniowie przestrzegali regulaminu wycieczki.

Rola wychowawcza:

  • Promowanie pozytywnych zachowań wśród uczniów.
  • Kształtowanie postaw odpowiedzialności i samodzielności.
  • Współpraca z nauczycielami w zakresie realizacji celów wychowawczych.

Opiekun a kierownik wycieczki – jakie są różnice?

Opiekun wycieczki szkolnej odpowiada za bezpośrednią opiekę nad uczniami, zapewnienie im bezpieczeństwa oraz udzielanie pierwszej pomocy. Kierownik wycieczki natomiast zajmuje się całościową organizacją i przebiegiem wycieczki, w tym planowaniem programu, koordynacją pracy opiekunów oraz formalnościami i dokumentacją. Kierownik jest również głównym pośrednikiem między dyrekcją szkoły a rodzicami. Dba o zgodność wycieczki z przepisami prawa i regulaminami.

Kierownik wycieczki musi spełnić określone wymogi:

  • posiadać zaświadczenie o niekaralności,
  • mieć ukończone 18 lat,
  • posiadać co najmniej średnie wykształcenie,
  • zrealizować kurs opiekuna wycieczek.

Jakie wymagania musi spełniać opiekun wycieczki szkolnej?

Z perspektywy prawnej opiekun wycieczki szkolnej musi być osobą pełnoletnią, posiadać zaświadczenie o niekaralności oraz przeszkolenie z zakresu pierwszej pomocy. Dodatkowo powinien mieć doświadczenie w pracy z dziećmi i młodzieżą oraz być zaakceptowany przez dyrektora szkoły.

Podstawą, która reguluje tę kwestię, są przepisy Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 maja 2018 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki.

Chociaż nie ma ściśle określonych wymogów co do kwalifikacji opiekuna wycieczki przez dyrektora lub kierownika wycieczki, zazwyczaj są to osoby:

  • Zaufane przez dyrektora szkoły: Opiekunowie często są nauczycielami, którzy cieszą się autorytetem wśród uczniów. Wykazują postawę prospołeczną, są cierpliwe i chętne do pracy z dziećmi.
  • Posiadające doświadczenie w pracy z młodzieżą: Dzięki temu lepiej rozumieją potrzeby i zachowania uczniów.
  • Zdrowe i sprawne fizycznie: Aby móc zareagować w każdej sytuacji. Mile widziane jest również przeszkolenie medyczne (kurs pierwszej pomocy, umiejętność pływania będą atutem).
  • Umiejące pracować w zespole: Współpraca z innymi opiekunami i organizatorami wycieczki jest kluczowym wymogiem.

Czy rodzic może być opiekunem na wycieczce szkolnej?

To, czy rodzic może być opiekunem na wycieczce szkolnej, nie zmieniło się względem prawa od 2023 roku. W 2024 r. nadal obowiązują bowiem te same przepisy. Odpowiadamy zatem: Tak. Rodzic może być opiekunem wycieczki, o ile nie jest to specjalistyczna wyprawa krajoznawczo-turystyczna. Możliwość powierzenia opieki osobie spoza grona pedagogicznego zależy natomiast od celu i programu wycieczki.  Zwykle taką decyzję będą uzależniać następujące punkty:

  • 1
    Zgoda dyrektora szkoły: To on podejmuje ostateczną decyzję w sprawie wyznaczenia wszelkich opiekunów, w tym rodziców.
  • 2
    Zaświadczenie o niekaralności: Zgodnie z obowiązującymi przepisami, rodzic musi przedstawić dyrektorowi szkoły zaświadczenie o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego. Zaświadczenie to powinno być aktualne (zwykle na okres ostatnich 12 miesięcy).
  • 3
    Zdolności i umiejętności: Rodzic powinien wykazać się odpowiednimi umiejętnościami i predyspozycjami do opieki nad grupą dzieci, takimi jak: zdolności organizacyjne, komunikacyjne, właściwe reagowanie w sytuacjach kryzysowych oraz znajomość zasad pierwszej pomocy.

Ilu powinno być opiekunów na wycieczce szkolnej?

Przepisy prawa nie regulują dokładnie tej kwestii. Liczba opiekunów na wycieczce szkolnej zależeć będzie przede wszystkim od wieku i liczby uczniów. Zwykle na jednego opiekuna przypada około 10-15 dzieci, ale dokładne proporcje mogą być określone w regulaminie szkoły lub przepisach dotyczących organizacji konkretnych wycieczek. W przypadku młodszych dzieci lub wycieczek o podwyższonym ryzyku (np. uczniowie z niepełnosprawnościami) liczba opiekunów powinna być odpowiednio większa.

Sprawdź także: Co spakować na wycieczkę szkolną?

Gdzie ubezpieczyć dziecko w wieku szkolnym?

Po przeczytaniu porady wiesz już, kto może być opiekunem na wycieczce szkolnej. Pracujesz w oświacie i zastanawiasz się, jak zadbać o bezpieczeństwo swoich podopiecznych? Ubezpieczenie wycieczki szkolnej to klucz do zapewnienia właściwej ochrony uczniom, rodzicom i nauczycielom w trakcie każdego wyjazdu. Warto również pamiętać, że ochrona może trwać przez cały rok – zarówno w szkole, jak i poza nią! Taką opcję zapewnia polisa NNW dziecka. Możesz nabyć ją zdalnie, bez wychodzenia z domu, korzystając z poniższego narzędzia:

FAQ – najczęściej zadawane pytania:

  • 1
    Kto wyznacza opiekunów wycieczki szkolnej?

    Opiekunów wycieczki szkolnej wyznacza dyrektor szkoły. Taka decyzja podejmowana jest na podstawie kwalifikacji, doświadczenia i spełnienia wymagań formalnych przez kandydatów.

  • 2
    Czym jest karta wycieczki szkolnej?

    Jest to dokument, który określa cele, miejsca i harmonogram wycieczki. Obejmuje także listę uczestników, terminy, środki transportu, kosztorys oraz dane kontaktowe do opiekunów i organizatorów. Karta wycieczki musi zawierać wszystkie niezbędne informacje dotyczące przebiegu podróży w celu zapewnienia maksimum bezpieczeństwa.

  • 3
    Jak zostać opiekunem wycieczki szkolnej?

    Aby zostać opiekunem wycieczki szkolnej, wystarczy zgłosić swoją kandydaturę do dyrektora szkoły. Może on wymagać posiadania zaświadczenia o niekaralności oraz ukończenie kursu pierwszej pomocy. Ostateczna decyzja o wyborze opiekunów wycieczek szkolnych należy do dyrektora szkoły, który bierze pod uwagę różne czynniki, takie jak doświadczenie, umiejętności interpersonalne oraz dyspozycyjność danej osoby.

Oceń artykuł

5.00
(2)

Wpisz datę końca polisy

  • przypomnimy Ci o zbliżającym się końcu ochrony
  • przedstawimy najszerszy zakres polisy w najlepszej cenie na rynku